Lý do khiến gói tín dụng 120.000 tỷ đồng chưa thể giải ngân

Quốc hội sáng ngày 6/11 đã chất vấn các Bộ trưởng về lĩnh vực tài chính, ngân hàng, kế hoạch và đầu tư. Theo đó, có tổng 113 đại biểu đăng ký tham gia chất vấn.

Người dân cân nhắc kỹ vấn đề vay tiền để mua nhà

Đại biểu Trần Thị Thanh Hương - đoàn An Giang tham gia chất vấn Thống đốc Ngân hàng Nhà nước về vấn đề phát triển nhà ở xã hội và gói hỗ trợ tín dụng 120.000 tỷ đồng đối với loại hình nhà ở này. Nhu cầu lớn, tuy nhiên, giải ngân của gói này lại ở mức thấp, chỉ khoảng 100 tỷ đồng.

Tình trạng giải ngân chậm của gói tín dụng 120.000 tỷ đồng được cho là do nguồn cung nhà ở thuộc đối tượng hạn chế

Bà Hương đặt vấn đề: “Vướng mắc và giải pháp để góp phần đẩy nhanh tiến độ giải ngân gói tín dụng phát triển nhà ở xã hội trong thời gian tới là gì?”

Bên cạnh đó, nữ đại biểu cũng đặt câu hỏi về giải pháp để thúc đẩy thanh toán không sử dụng tiền mặt tại Việt Nam.

Theo Thống đốc Nguyễn Thị Hồng trả lời chất vấn, gói cho vay nhà ở xã hội 120.000 tỷ đồng với công nhân và người thu nhập thấp, đi kèm với mục tiêu có 1 triệu căn nhà ở xã hội tới năm 2030. Gói tín dụng này có nguồn tiền đến từ nguồn huy động tín dụng trong dân, với mức lãi suất ưu đãi từ nguồn tài chính của các ngân hàng tham gia.

Thống đốc Nguyễn Thị Hồng trả lời chất vấn

Bà Hồng cho biết, Ngân hàng Nhà nước đã hướng dẫn các nhà băng khi chính sách này được ban hành và yêu cầu Uỷ ban Nhân dân các tỉnh quan tâm, công bố dự án nằm trong chương trình cho vay.

Để triển khai gói tín dụng này, các ngân hàng cũng đã đưa ra quy trình nội bộ. Có 18/63 Uỷ ban nhân dân tỉnh thành hiện nay gửi văn bản công bố dự án tham gia chương trình, 53 dự án với nhu cầu vay là 27.000 tỷ đồng. Các ngân hàng đã giải ngân được 105 tỷ đồng cho 3 dự án ở 3 địa phương, tính đến cuối tháng 10/2023.

Nhu cầu nhà ở cao, nhưng nhu cầu vay để mua nhà lại là vấn đề là người dân xem xét kỹ lưỡng

Theo Thống đốc thông tin, nguồn cung nhà thuộc đối tượng hạn chế khiến việc giải ngân gói tín dụng còn chậm. Bà Hồng nói thêm nhu cầu nhà ở cao, nhưng nhu cầu vay để mua nhà lại là vấn đề mà người dân xem xét kỹ lưỡng.

Ngoài ra, còn những bất cập trong điều kiện được hưởng chính sách nhà ở xã hội, như quy định về thu nhập không chịu thuế thu nhập cá nhân, chưa có nhà ở… Bà Hồng cho biết gói vay này triển khai 10 năm, mặt khác cho vay bất động sản thường kéo dài và giải ngân theo thời gian nên mức đạt thấp.

Thống đốc nhấn mạnh Ngân hàng Nhà nước đã kiến nghị, mong Uỷ ban nhân dân tỉnh nhanh chóng công bố các dự án nằm trong chương trình để các ngân hàng thực hiện triển khai và làm việc với các bộ ngành để thúc đẩy tiến độ thực hiện.

Xu hướng thanh toán không tiền mặt đã tăng, có thể thấy qua tỉ lệ giao dịch 9 tháng đầu năm

Đối với thanh toán không dùng tiền mặt, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho biết có nhiều giải pháp được đưa ra như kiểm tra rà soát hành lang pháp lý, sửa đổi, bổ sung, tạo thuận lợi cho việc này.

Tỉ lệ giao dịch 9 tháng đầu năm nay tăng 49% số lượng, giao dịch qua Internet tăng 60,3%; kênh điện thoại di động tăng gần 61%, qua QR Code 105%... Mặt khác, giao dịch rút tiền qua ATM sụt giảm. Những chỉ dấu này chỉ ra xu hướng thanh toán không tiền mặt đã tăng.

Bà Hồng cho biết: Đó là do tâm lý e ngại của người dân về rủi ro trong thanh toán và thói quen, tâm lý dùng tiền mặt tại nông thôn. Bà cho biết, ngân hàng sắp tới sẽ tiến hành rà soát, cùng các cơ quan hoàn thiện hành lang pháp lý, phòng ngừa và đảm bảo an ninh, quyền lợi người dân.

Chưa thể bỏ điều hành tăng trưởng tín dụng

Đại biểu Trần Thị Vân - đoàn Bắc Ninh đã đặt câu hỏi liên quan đến nguyên nhân và giải pháp để thúc đẩy tăng trưởng tín dụng đạt mục tiêu 14% như đã đặt ra.

Theo Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nhận định về nội dung này, cầu về tín dụng là lý do tăng trưởng tín dụng thấp. Số lượng đơn hàng doanh nghiệp sụt giảm. Các hộ kinh doanh và người dân gặp khó khăn sau khi chịu tác động nặng nề của đại dịch Covid 19.

Đối với nguồn cung tín dụng, Ngân hàng Nhà nước đã điều hành cho các tổ chức tín dụng cung tín dụng theo hướng điều kiện thuận lợi nhất.

Bà Hồng cho hay: “Ngân hàng Nhà nước đã thực hiện nhiều giải pháp, chỉ đạo các tổ chức tín dụng rà soát các thủ tục cho vay vốn để có thể rút ngắn thời gian, hỗ trợ tốt hơn cho người dân, đồng thời, đưa ra một số kiến nghị với các bộ, các ngành liên quan để thực hiện các giải pháp cải thiện điều kiện tín dụng, đặc biệt với doanh nghiệp nhỏ và vừa”.

Ngân hàng Nhà nước đã điều hành theo hướng điều kiện tốt nhất cho các ngân hàng, tổ chức tín dụng

Theo Thống đốc Nguyễn Thị Hồng, điều hành tăng trưởng tín dụng tiến tới xóa bỏ là một trong những giải pháp điều hành của Ngân hàng Nhà nước, cùng với các công cụ chính sách khác.

Bà Nguyễn Thị Hồng nhấn mạnh rằng, thực tế cho thấy Ngân hàng nước điều hành bám sát theo Nghị quyết của Quốc hội và chỉ đạo của chính phủ. Có thể thấy qua tham khảo ý kiến các chuyên gia, nhà quản lý, chưa thể bỏ việc điều hành tăng trưởng tín dụng trong điều kiện hiện nay bởi nhu cầu vốn của nền kinh tế còn phụ thuộc phần lớn vào tín dụng.