Trong khi có rất nhiều lo ngại rằng AI sẽ làm xói mòn đi sự sáng tạo cũng như quyền lợi của tác giả thì sự đột phá của công nghệ này lại mang đến nhiều điều tích cực khi mà ngành xuất bản tận dụng AI một cách hợp lý. Publisher Weekly cho biết, Ai đang giúp cho ngành xuất bản trở nên sáng tạo hơn theo những cách mới, mang đến tiềm năng thay đổi một cách đáng kể quy trình làm việc cũng như mô hình kinh doanh và sản phẩm.

Và đối với đội ngũ xuất bản thì AI đang ngày càng tham gia trực tiếp vào quá trình tạo nên các sản phẩm sách theo nhiều cách tích cực hơn. Cũng nhờ có AI mà các ấn phẩm quảng cáo sách được ra đời một cách nhanh hơn, hấp dẫn hơn với tùy chỉnh có phần đa dạng hơn. Cũng theo đó, việc xây dựng kho dữ liệu số về sách rất quan trọng đối với việc tìm hiểu xu hướng của độc giả và có phần tiện lợi hơn nhiều.

Và việc phân tích email khách hàng, giải quyết vấn đề hợp đồng với nhà cung cấp ở trong chuỗi cung ứng, trích xuất các điều khoản về quyền lợi cũng như tiền bản quyền trong hợp đồng, trau chuốt nội dung bản thảo để có thể xuất bản sách điện tử, xác định các tiêu đề có thể cạnh tranh, xác định các nội dung vi phạm đạo đức tiềm ẩn ở trong bản thảo,... từng phải kéo dài đến hàng giờ thì hiện nay có thể hoàn thành một cách nhanh chóng, chính xác hơn nhiều với sự tham gia của AI.

AI tác động như thế nào đến ngành xuất bản?
Hiện nay, sự xuất hiện của công nghệ AI tổng quát đang tạo nên một thời điểm quan trọng, có ý nghĩa trong ngành xuất bản. Nguồn ảnh: Internet

Cần tiếp cận AI theo hướng cẩn trọng

Mặc dù vậy, việc sử dụng AI một cách thành thạo ở trong ngành xuất bản không phải là điều dễ dàng. Và nguồn nhân lực cũng cần có sự tìm tòi, hiểu biết về công nghệ cũng như làm quen với các công nghệ AI phù hợp với từng công việc. Song song với đó vẫn cần kiểm tra một cách cẩn thận sản phẩm từ AI bởi các công nghệ mới này vẫn đang trong quá trình phát triển, hoàn thiện liên tục.

Lấy ví dụ về việc tìm kiếm những sản phẩm cạnh tranh trực tiếp thì đây dường như là một nhiệm vụ đơn giản đối với công cụ AI tổng quát khi mà cần quét bộ dữ liệu có sẵn và đưa ra kết quả. Mặc dù vậy thì công việc này đòi hỏi sự hiểu biết sâu sắc về ngành xuất bản.

Thad McIlroy - đây là một cộng tác viên thường xuyên của tờ Publishers Weekly đưa ra lưu ý: “AI hiện tại tìm kiếm tuy nhiên không hiểu ý nghĩa từ ngữ. Phương pháp của AI hiện rất hời hợt, gần như vô giá trị. Điều chúng ta cần là biết được các cuốn sách có thể cạnh tranh trực tiếp về văn phong, nội dung của bản thảo mà chúng ta dự định xuất bản”.

Đây thực sự là điểm yếu của AI tổng quát hiện nay. Ngay cả các nhà phát triển AI tổng quát, chẳng hạn như là OpenAI, công ty đứng sau ChatGPT, đều thừa nhận hạn chế này. Họ đã thêm lưu ý rằng các kết quả AI tạo ra mang tính minh họa và có thể không phải là danh sách chính xác các tác phẩm đang tồn tại.

AI tác động như thế nào đến ngành xuất bản?
Nguồn ảnh: Internet

Và ngay cả với khả năng phân tích dữ liệu cũng như cung cấp thông tin chi tiết của AI thì trách nhiệm của người dùng là câu hỏi phù hợp cũng như biết những gì cần tìm trong câu trả lời. Trong khi AI là một công cụ tuyệt vời thì người dùng cần biết cách khai thác tối đa khả năng của AI và chọn lọc thông tin một cách phù hợp.

Dù tính năng này dường như là một điểm yếu của AI thì đây cũng có thể là một khía cạnh tích cực. Để có thể tránh sai lầm thì người dùng cần coi AI là một công cụ hỗ trợ thay vì thay thế hoàn toàn vai trò của con người.

Trên cương vị hỗ trợ, AI giúp đội ngũ biên tập làm việc một cách hiệu quả, có nhiều thông tin hơn và có thể xử lý nhiều công việc với khối lượng lớn, tốc độ mà các phương pháp khác không thể thực hiện được.

Song song với đó, AI cũng không làm giảm đi giá trị của kiến thức chuyên ngành cũng như khả năng phán đoán của con người, thay vào đó là nhấn mạnh tầm quan trọng của con người trong khi vẫn khai thác được toàn bộ tiềm năng của AI.

Hiện tại có nhiều vai trò tích cực của AI

Có thể thấy, có rất nhiều ứng dụng của AI tổng quát đang được triển khai trong lĩnh vực xuất bản và còn nhiều tiềm năng để phát triển. Ví dụ như nền tảng PanOpen Education đã tích hợp AI để có thể cung cấp cho người dùng khả năng sáng tạo văn bản thông minh cũng như đa phương tiện hơn.

Và PanOpen Education hoạt động như một người phụ đạo cho học sinh, một người hỗ trợ cho các nhà văn, nhà sáng tạo văn bản trong quá trình làm việc. Chủ tịch của PanOpen, Brian Jacobs cho biết: “Công cụ AI tổng quát đang giúp hiện thực hóa giấc mơ bấy lâu nay là đặt việc học tập cũng như sáng tạo lấy con người làm trung tâm, cuối cùng là phá vỡ mô hình giáo dục quy mô lớn”.

Cũng tương tự, nền tảng quản lý nội dung Gutenberg Technology cũng đang sử dụng AI để có thể phát triển các công cụ soạn thảo, tăng cường khả năng tiếp cận nội dung cho người dùng.

AI tác động như thế nào đến ngành xuất bản?
Nguồn ảnh: Internet

Ông Gjergj Demiraj - Chủ tịch Công nghệ của Gutenberg cho biết: “Việc kết hợp AI được chúng tôi thực hiện chính xác và nhất quán, mang lại lợi ích đáng kể cho các tác giả, nhà xuất bản. AI cũng giúp cho chúng tôi đảm rằng nội dung khi hoàn thiện phù hợp với tiêu chuẩn của nhà xuất bản, tất cả đều có thể truy cập được, trong khi không làm giảm đi khả năng sáng tạo của tác giả”.

Và những ví dụ này cũng cho thấy nhiều công ty đang bắt kịp trong việc kết hợp AI để tăng khả năng sáng tạo, tạo nên các nền tảng có phần hiệu quả hơn. Cũng có nhiều ứng dụng khả thi khác của AI trong việc xuất bản, bao gồm phát triển tiêu đề, hỗ trợ bán hàng cũng như tiếp thị, chức năng vận hành, tài chính.

Cũng trong xu thế phát triển của công nghệ, việc né tránh các cơ hội do AI tạo ra là lãng phí. Và thay vào đó là việc thử nghiệm các công cụ AI và tìm cách định hình công nghệ này để có thể giúp cho ngành xuất bản tốt hơn là điều cần thiết. Và vai trò của AI trong xuất bản không phải là vấn đề có hay không mà khi nào, như thế nào.