Cẩn trọng khi tham gia đặt đơn hàng ảo trên sàn thương mại điện tử

Không chỉ ảnh hưởng xấu tới trải nghiệm mua sắm của người tiêu dùng thực, tình trạng này còn là nguồn cơn cho các hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.

Hình thức lừa đảo “việc nhẹ lương cao”

Trên mạng xã hội hiện nay, xuất hiện nhiều hội nhóm với hàng chục nghìn thành viên hoạt động với mục đích đặt đơn hộ cho gian hàng trên sàn thương mại điện tử.

Hình thức đặt đơn hộ không mới, được gọi là “seeding” để tăng tương tác cho gian hàng, thế nhưng lại được biến tướng. Theo đó, nhiều cá nhân đã lợi dụng để lừa đảo và kiếm tiền thông qua mạng xã hội.

Theo anh Quyết Thắng (Hà Nội) chia sẻ với PV Lao động, anh suýt bị lừa mất tiền khi tìm hiểu về kiểu đặt đơn hộ này. Anh Thắng chia sẻ, lúc đầu anh tò mò nên thử bình luận ở 1-2 bài viết có nội dung tìm người đặt đơn hộ. Sau đó, anh nhận được tin nhắn từ một tài khoản ảo với đường link để tham gia nhóm chat kín.

Ví dụ về bài đăng tìm CTV đặt đơn ảo

Trong nhóm này, nhiều tài khoản đã đăng ảnh thu nhập mỗi tháng rất cao nhờ làm nhiệm vụ trên. Mặt khác, dường như không có tin nhắn nào hướng dẫn công việc.

Anh Thắng cho hay, họ yêu cầu anh đặt cọc 500.000 đồng rồi mới được giao cho nhiệm vụ, và khi đó anh tá hỏa vì biết mình đang góp mặt trong nhóm lừa đảo.

Theo ông Vũ Xuân Tuyền - một quản trị viên nhóm chuyên chia sẻ kinh nghiệm bán hàng trên sàn TMĐT, không hiếm gặp tình trạng trên. Các hộp nhóm không thể kiểm soát tất cả người làm dịch vụ hay người tham gia thuộc chủ cửa hàng. Bởi vậy, rất dễ xảy ra việc cá nhân tham gia nhóm với mục đích lừa đảo.

Ông Tuyền chia sẻ thêm, các bài đăng tuyển người với thu nhập 300 - 500.000 đồng/ ngày, không mất phí, không yêu cầu máy tính nhưng khi có người tham gia thì lại bắt cọc tiền hay ứng trước sẽ là chiêu trò lừa đảo. Chúng sẽ bắt đầu cho “con mồi” đặt đơn giá trị cao rồi bùng tiền sau khi chuyển tiền thành công vài lần cho người tham gia để lấy lòng tin. Thậm chí, nạn nhân lúc này được yêu cầu phải nạp thêm rồi mới rút được vốn bỏ vào. Đây là chiêu trò tinh vi và thay đổi theo từng thời điểm. Bởi vậy, ông Tuyền khuyên rằng người dân cần cảnh giác cao độ.

Tác động tới người tiêu dùng thực

Theo ghi nhận, đơn đặt ảo cũng đến từ nhu cầu của chủ gian hàng. Có thể hiểu rằng người bán sẽ sử dụng dịch vụ này với công 10 - 15.000/đơn vì muốn tăng lượt bán cao, phản hồi tốt nhằm tạo sự tin tưởng nhất định cho khách hàng.

Theo anh Dương Hoàng Linh (Tiền Giang), anh đã tham gia thử và kiếm thêm được thu nhập từ công việc này.

Anh Linh cho biết, việc của anh là đặt hộ đơn cho cửa hàng hoặc bên sàn, áp dụng tất cả các khuyến mãi được tung ra về địa chỉ của họ đưa là xong một đơn. Hai bên thỏa thuận tiền công từ trước, dù không lớn nhưng vẫn kiếm thêm được thu nhập nhất định mỗi tháng dù không quá nhiều.

Trên mạng xã hội xuất hiện nhiều bài đăng tuyển người đặtt đơn hộ

Người này chia sẻ thêm rằng nếu chủ cửa hàng muốn tìm đơn ảo thực sự thì họ sẽ không bắt đóng phí trước, và cũng không bắt mình trực tiếp nhận hàng mà sẽ cung cấp nơi nhận gần với địa chỉ của cửa hàng họ.

Anh Linh nói thêm chủ cửa hàng sẽ nhận rồi thanh toán cho chính đơn đó, và người mua chỉ làm thao tác đặt trên ứng dụng điện thoại rồi đánh giá.

Tổng đài một sàn thương mại điện tử lớn tại Việt Nam cho biết sàn có thuật toán là ưu tiên xếp đầu bảng tìm kiếm cho những cửa hàng đạt lượng bán cao, phản hồi tích cực, đánh giá 5 sao. Đây cũng là nguyên nhân nhiều gian hàng muốn thuê người tăng lượt tương tác hộ. Thế nhưng, quá trình mua sắm của người dùng sẽ bị ảnh hưởng nếu tình trạng trên ngày càng phổ biến. Dù gian hàng có các chỉ số rất tốt, song người mua có thể sẽ mua phải sản phẩm kém chất lượng.

Về chính sách đối với người bán, gian hàng sẽ bị hạn chế hoặc khóa vĩnh viễn tài khoản nếu hệ thống phát hiện gian hàng vi phạm. Ngoài ra, hệ thống cũng sẽ nhận những phản hồi từ người bán về việc gian hàng khác nếu có dấu hiệu vi phạm để đảm bảo kinh doanh công bằng.