Vừa qua, Kiểm toán Nhà nước đã có báo cáo nhắc tới việc hỗ trợ lãi suất (2%/năm) tối đa 40 nghìn tỷ đồng qua hệ thống các NHTM cho một số lĩnh vực quan trọng, các doanh nghiệp, hộ kinh doanh có khả năng hồi phục và trả nợ…

Kết quả vay hỗ trợ lãi suất của NHTM chưa được như kỳ vọng

Theo đánh giá của Kiểm toán Nhà nước, công tác truyền thông của NHNN chưa có tính định hướng, được phản ánh ở việc kết quả cho vay hỗ trợ lãi suất của NHTM vẫn chưa đạt được như kỳ vọng sau gần 3 tháng, và còn nhiều khó khăn khi tiếp cận chính sách.

Một số NHTM chưa thực sự chú tâm tới việc hướng dẫn đào tạo nhân viên và chậm ban hành văn bản nội bộ hướng dẫn.

Báo cáo nêu rõ: “Theo tài liệu các đơn vị (NCB, VIB, Publicbank, HSBC, Sacombank) cung cấp, không có bằng chứng thể hiện đơn vị chủ động tiếp cận, đồng hành, hướng dẫn khách hàng hiểu đúng, đủ về chính sách. Văn bản hướng dẫn nội bộ chưa xây dựng tiêu chí để đánh giá “khả năng phục hồi” của khách hàng làm căn cứ xét duyệt hỗ trợ lãi suất…”.

Nhiều ngân hàng thương mại chưa chủ động triển khai gói hỗ trợ lãi suất 2%
Kiểm toán Nhà nước cho biết nhiều ngân hàng thương mại chưa chủ động triển khai hỗ trợ lãi suất 2%

Kiểm toán Nhà nước cho biết chương trình hỗ trợ lãi suất theo Nghị định số 31/NĐ-CP tính đến cuối năm 2022 đã không đạt mục tiêu với kết quả còn rất thấp so với kế hoạch.

134 tỉ đồng là số tiền đã hỗ trợ lãi suất, đạt 0,8%/ tổng số hạn mức hỗ trợ lãi suất đã đăng ký và được phê duyệt, đạt 0,84% kế hoạch của năm 2022 (tức 16.034,9 tỉ đồng). Số tiền lũy kế hỗ trợ lãi suất tính đến ngày 31/3/2023 là 332,5 tỉ đồng, đạt 0,83% (đến cuối tháng 7/2023 được khoảng 681 tỉ đồng, tương đương 1,7%) nguồn lực bố trí thực hiện chính sách.

Khách hàng còn ngại hồ sơ hậu kiểm

Năm ngoái, trong số 44 NHTM thì có 15 nhà băng không hỗ trợ lãi suất. Đó là Oceanbank, GPbank, CBbank, BacAbank, Baovietbank, LPBank, NCB, SCB, VietAbank, Vietbank, DongAbank, TNHH một thành viên Hong Leong Việt Nam, Woori Việt Nam, liên doanh Việt - Nga.

Tính đến ngày 31/12/2022, Ngân hàng Standard Chartered Việt Nam có phát sinh dư nợ đủ điều kiện hỗ trợ lãi suất, tuy nhiên chưa phát sinh số tiền hỗ trợ lãi suất vì chưa tới kỳ trả lãi.

Bên cạnh đó, có 14 NHTM hỗ trợ lãi suất dưới 1 tỉ đồng. Đó là các ngân hàng ABBank, Banvietbank, PVcombank, Seabank, Kienlongbank, NamAbank, OCB, MBbank, VIB, Saigonbank, Sacombank, PGbank, Eximbank.

Kiểm toán Nhà nước cho biết có một nguyên nhân chủ quan từ các NHTM, bên cạnh những nguyên nhân khách quan như tâm lý e ngại hồ sơ hậu kiểm của khách hàng hay việc gặp khó về chứng từ chứng minh mục đích dùng vốn đối với khách hàng kinh doanh nhiều ngành nghề…

Theo số liệu thống kê, có 13 NHTM không rà soát và thống kê được số hồ sơ đủ điều kiện hỗ trợ lãi suất. khiến NHNN không triển khai hiệu quả chính sách.

Báo cáo đã nêu rõ đó là các ngân hàng LPBank, BIDV, Vietbank, Sacombank, SCB, Ngân hàng TNHH MTV Woori Việt Nam, DongAbank, HSBC, NH Liên doanh Việt - Nga, VietAbank, CBbank, Ngân hàng TNHH MTV Hong Leong Việt Nam, Oceanbank.

Một số NHTM như NCB, BacABank hay GPBank thực hiện rà soát thấy có hồ sơ đủ điều kiện hỗ trợ lãi suất, tuy nhiên thực tế số tiền hỗ trợ lại bằng 0. Hay có trường hợp NHTM tự rà soát số lượng khách hàng thuộc đối tượng đủ điều kiện hỗ trợ lãi suất tương đối lớn. Thế nhưng, kết quả hỗ trợ mức lãi suất lại rất thấp. Theo đó, công tác tuyên truyền và phổ biến chính sách còn bất cập và hạn chế.