Chuyên gia đưa ra 3 kịch bản lạm phát cho năm 2024

Ngày 4/1/2024, Viện Kinh tế - Tài chính (Học viện Tài chính) đã phối hợp với Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính) tổ chức Hội thảo Diễn biến thị trường, giá cả ở Việt Nam năm 2023 và dự báo 2024 tại Hà Nội.

Tại hội thảo này, các chuyên gia đã phân tích rõ ràng hơn loạt diễn biến và những nguyên nhân chủ yếu tạo nên bức tranh thị trường giá cả trong năm 2023; nhìn nhận toàn diện những cơ hội và thách thức đặt ra cho thị trường cũng như giá cả thời gian tới, từ đó đưa ra những kịch bản điều hành lạm phát năm 2024.

Ngày 4/1/2024, Viện Kinh tế - Tài chính (Học viện Tài chính) đã phối hợp với Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính) tổ chức Hội thảo Diễn biến thị trường, giá cả ở Việt Nam năm 2023 và dự báo 2024. Ảnh: PLO

Tiến sĩ Nguyễn Đức Độ, Phó Viện trưởng Viện Kinh tế - Tài chính cho biết, trong bối cảnh nền kinh tế thế giới tăng trưởng chậm lại, xuất khẩu của Việt Nam năm 2024 được dự báo sẽ tăng trưởng ở mức vừa phải. Ngoài ra, thị trường bất động sản vẫn đang trong giai đoạn khó khăn, khu vực công nghiệp - xây dựng cũng như toàn bộ nền kinh tế cũng sẽ bị ảnh hưởng, có thể tăng trưởng thấp trong năm 2024.

Nếu tăng trưởng GDP năm 2024 chỉ trong mức 6% như dự báo, GDP tính trong giai đoạn 2020 - 2024 sẽ chỉ tăng trưởng trung bình ở mức 4,64%. Điều này đồng nghĩa với việc, nền kinh tế năm 2024 vẫn sẽ hoạt động ở mức dưới tiềm năng và đây chính là yếu tố kiềm chế lạm phát.

Đồng quan điểm, chuyên gia kinh tế - tài chính Đinh Trọng Thịnh (Học viện Tài chính) nhận định, lạm phát năm 2024 có chiều hướng thuận lợi nhiều hơn. Nếu giá dầu và nguồn cung nguyên vật liệu tăng cao thì lạm phát của các nền kinh tế lớn trên thế giới cũng vẫn sẽ ở mức cao.

Điều đáng nói, kinh tế thế giới vẫn được dự báo phục hồi chậm trong thời gian tới. Nếu các doanh nghiệp Việt có thể tận dụng được cơ hội từ các Hiệp định thương mại tự do, kinh tế Việt Nam có thể sẽ ghi nhận mức tăng trưởng trong khoảng 5,5-6,5%, khả năng lạm phát cả năm sẽ trong khoảng 3,2-3,5%.

Ông Thịnh còn đặt ra giả thiết khác và cho biết, nếu giá dầu thô và giá nguyên vật liệu dao động ở mức hiện tại hoặc thấp hơn, kinh tế thế giới phục hồi tốt hơn dự báo từ đầu năm, các gói hỗ trợ hồi phục và tăng trưởng kinh tế cũng sẽ phát huy tốt tác dụng. Bên cạnh đó, doanh nghiệp Việt Nam có thể tận dụng tốt các cơ hội, tiếp tục đẩy mạnh xuất - nhập khẩu; khu vực du lịch và dịch vụ tăng trưởng mạnh mẽ, giải ngân đầu tư công đạt mức cao, khả năng lạm phát cả năm 2024 có thể dao động trong khoảng 3,5-3,8%.

Khả năng lạm phát cả năm 2024 có thể dao động trong khoảng 3,5-3,8%. Ảnh: Vneconomy

Cũng tại hội nghị, PGS.TS Phan Thế Công - Trưởng khoa Kinh tế (Đại học Thương mại) nêu quan điểm, ngoài những yếu tố gây áp lực gia tăng lạm phát, gây biến động về giá cả tại Việt Nam như như giá nguyên vật liệu đầu vào ở mức cao; giá dịch vụ y tế và giáo dục có thể tăng sau nhiều năm kìm giữ; giá của các mặt hàng tiêu dùng gia tăng theo yếu tố mùa vụ; việc cải cách tiền lương và tăng lương tối thiểu vùng từ tháng 7-2024… trong năm 2024 vẫn có những yếu tố giúp giảm áp lực lên mặt bằng giá, điển hình như việc hỗ trợ giảm thuế môi trường đối với mặt hàng xăng, dầu cũng như tiếp tục giảm thuế giá trị gia tăng. Vị chuyên gia này cho rằng, lạm phát trong năm 2024 có thể quanh mức 3,5-4%.

Năm 2024: Áp lực lạm phát không đáng quan ngại

Các chuyên gia tại hội thảo đều nhận định, áp lực lạm phát trong năm 2024 được dự báo không lớn. Ông Nguyễn Đức Độ cho biết, đầu tiên là việc kinh tế thế giới và đặc biệt là Mỹ và Trung Quốc được dự báo tăng trưởng chậm lại, nguy cơ kinh tế Mỹ rơi vào suy thoái cũng chưa được loại trừ. Theo số liệu lịch sử từ năm 1982 cho đến nay, khi lãi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 3 tháng cao hơn so với kỳ hạn 10 năm, nền kinh tế Mỹ sẽ rơi vào suy thoái sau 3-6 quý. Vì thế, việc đường cong lãi suất Mỹ đạt mức âm vào quý 4/2022 thì nhiều khả năng kinh tế Mỹ sẽ rơi vào suy thoái trong năm 2024.

Thứ hai, với triển vọng kinh tế thế giới không quá khả quan, giá dầu thô khó tăng mạnh và có thể giảm mạnh trong trường hợp kinh tế Mỹ rơi vào suy thoái. Theo dự báo, giá dầu WTI năm 2024 có thể xoay quanh 67 USD/thùng - mức trung bình 5 năm của giai đoạn 2019- 2023.

Ba kịch bản lạm phát trong năm 2024

Thứ ba, trong bối cảnh kinh tế thế giới đang tăng trưởng chậm lại, xuất khẩu của Việt Nam năm 2024 được dự báo sẽ tăng trưởng ở mức vừa phải so với mức nền thấp của năm 2023. Ngoài ra, thị trường bất động sản vẫn đang trong giai đoạn khó khăn nên khu vực công nghiệp - xây dựng nói riêng cùng toàn bộ nền kinh tế nói chung cũng sẽ bị ảnh hưởng và tăng trưởng thấp năm 2024.

Thứ tư, cung tiền và tín dụng trong năm 2023 chỉ tăng trưởng khiêm tốn trong khoảng 10-11%, tương đương với mức trung bình 5 năm của giai đoạn 2019-2023. Cuối năm 2023 dù lãi suất đã giảm mạnh nhưng vẫn ở mức thực dương khoảng gần 2% so với lạm phát lãi suất huy động 12 tháng. Theo dự báo, áp lực lạm phát từ yếu tố tỷ giá tăng năm 2024 sẽ không lớn trong bối cảnh ‘đồng bạc xanh’ đang trong xu hướng giảm giá và nhiều khả năng Fed sẽ bắt đầu giảm lãi suất từ quý 2/2024.

Đưa ra ba kịch bản lạm phát, vị chuyên gia này còn nhấn mạnh việc kiểm soát lạm phát năm 2024 sẽ tương đối thuận lợi. Theo đó, tốc độ tăng CPI hàng tháng nhiều khả năng sẽ không cao hơn so với mức trung bình của giai đoạn 2015 - 2023, ở mức 0,24%/tháng. Giá dầu giảm mạnh, theo đó lạm phát thậm chí có thể giảm mạnh hơn.