Kinh tế Việt Nam sẽ chuyển biến tích cực?

Qua những số liệu công bố từ Tổng cục Thống kê, đã có nhiều ý kiến chỉ ra rằng kinh tế đang có tín hiệu hồi phục sau khi giảm đáy trong quý II. Do đó, GDP của quý III được dự báo sẽ vượt mức tăng 4,14% của quý II.

Một trong những lý do khiến tăng trưởng kinh tế quý II khởi sắc là do kinh tế một số nước đã có chuyển biến tích cực hơn so với dự báo, trong bối cảnh nhiều nền kinh tế không bị tăng trưởng âm.

Chuyển biến khả quan

Một số nền kinh tế ghi nhận tăng trưởng GDP quý 1, quý 2 năm 2023 so với cùng kỳ. Cụ thể, Mỹ tăng 1,8% và 2,6%; khu vực châu u tăng 1,1% và 0,6% (không âm như dự báo trước); Ấn Độ tăng 6,1% và 7,8%; Trung Quốc tăng 4,5% và 6,3%; Singapore tăng 0,4% và 0,5%; Thái Lan tăng 2,6% và 1,8%; …

Tăng trưởng kinh tế Việt Nam còn đối mặt với nhiều thách thức (Ảnh minh họa)

Đó là cơ sở để cải thiện chỉ số niềm tin kinh doanh và niềm tin người tiêu dùng. Tại nhiều nền kinh tế lớn, tiêu dùng được cải thiện và niềm tin của người tiêu dùng liên tục được củng cố trong những tháng gần đây.

Hiện nay, chỉ số niềm tin kinh doanh (BCI) của các doanh nghiệp cũng đã đạt mức cao nhất kể từ cuối năm, cho thấy sự lạc quan mạnh mẽ về kinh doanh trong năm nay.

Đáng chú ý, hiện nay chỉ số này cũng đang ghi nhận mức cao ở một số nền kinh tế như Trung Quốc, Ấn Độ, Mỹ, Luxembourg, Brazil…

Sự tăng lên của chỉ số BCI tác động đến tăng trưởng xuất khẩu của Việt Nam trong tháng 7 và tháng 8 vừa qua. Tổng cục Thống kê thông tin, xuất khẩu tháng 8/2023 đạt 32,37 tỷ USD, tăng 7,7% so với tháng 7. Xuất khẩu tháng 7/2023 tăng 4,4% so với tháng 6.

Cầu tiêu dùng trong nước cũng tăng mạnh. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng theo giá hiện hành trong 8 tháng năm 2023 ước đạt 4.043,9 nghìn tỷ đồng, tăng 10% so với cùng kỳ.

Bán lẻ hàng hóa, lưu trú và ăn uống, du lịch đã đóng góp tích cực cho mức tăng của tổng doanh thu bán lẻ hàng hóa 8 tháng đầu năm. Cụ thể, sau 8 tháng, doanh thu bán lẻ ước đạt 3.175,5 nghìn tỷ đồng, chiếm 78,5% tổng mức và tăng 8,7% so với cùng kỳ. Còn doanh thu dịch vụ ăn uống, lưu trú ước đạt 36,3 nghìn tỷ đồng, chiếm 10,8% tổng mức và tăng 15,6%.

Đáng chú ý, 8 tháng 2023, doanh thu du lịch lữ hành ước đạt 22,4 nghìn tỷ đồng, chiếm 0,6% tổng mức và tăng 47% so với cùng kỳ vì nhu cầu du lịch tăng cao mùa cao điểm và các nơi cũng đã tích cực triển khai nhiều hoạt động để kích cầu du lịch hậu đại dịch.

Tăng trưởng GDP quý I và quý II/2023 của một số quốc gia

Một số báo cáo cũng cho thấy các định chế tài chính quốc tế cho rằng kinh tế quý 3/2023 của Việt Nam sẽ hồi phục rồi tăng tốc vào quý IV.

Theo Báo cáo được Nhóm nghiên cứu kinh tế và thị trường của PwC Việt Nam vào giữa tháng 8, tăng trưởng GDP 2023 của Việt Nam dự kiến đạt trên 5%.

Kinh tế Việt Nam được đánh giá tích cực

Theo dự báo của ngân hàng HSBC, tăng trưởng GDP của Việt Nam năm 2023 đạt 5%, cao hơn so với mức dự báo của HSBC dành cho các quốc gia khác như Indonesia (4,6%), Malaysia (4,3%), Singapore (1,8%) hay Thái Lan (3,7%)…

Đáng chú ý, WB cũng dự báo nền kinh tế trong năm sẽ tăng ở mức 4,7%, rồi hồi phục dần lên 5,5% và 6% vào các năm 2024 và 2025.

Tăng trưởng của Việt Nam được dự báo khá lạc quan, tuy nhiên các định chế tài chính quốc tế đều điều chỉnh hạ dự báo tăng trưởng của nước ta năm nay so với trước trong bối cảnh kinh tế toàn cầu khó khăn và bấp bênh.

Theo Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD) hồi tháng 6/2023, triển vọng kinh tế toàn cầu vẫn yếu dù có những dấu hiệu cải thiện. Năm 2023, tăng trưởng kinh tế toàn cầu được dự báo đạt 2,7%, tốc độ thấp nhất từ khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008. Nhu cầu của nền kinh tế sẽ giảm, và nhu cầu tiêu dùng đồ không thiết yếu cũng giảm khi nhiều nước thực hiện nâng lãi suất và các biện pháp để kìm giữ lạm phát.

Do đó, các định chế tài chính nhận định Việt Nam cần thận trọng với diễn biến bất lợi chung, có thể gặp những thách thức do thương mại gây ra.

Theo khuyến nghị của WB, Chính phủ Việt Nam cần thúc đẩy đầu tư công vì đó là yếu tố Việt Nam có thể chủ động và điều chỉnh phù hợp với mục tiêu tăng trưởng.

Biểu đồ thể hiện tăng trưởng vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước từ tháng 8/2022 đến tháng 8/2023

WB cho biết, nếu ngân sách đầu tư công được triển khai đầy đủ theo kế hoạch thì đầu tư công sẽ đạt 7,1% GDP trong năm 2023 so với mức 5,5% GDP dự toán năm ngoái, qua đó, đóng góp vào tổng cầu ở mức 0,4% GDP.

Bà Carolyn Turk, Giám đốc Quốc gia WB tại Việt Nam nói: “Nền kinh tế Việt Nam đang gặp thách thức từ các yếu tố bên trong và bên ngoài. Để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, Chính phủ có thể hỗ trợ tổng cầu thông qua đầu tư công hiệu quả, qua đó tạo việc làm và kích thích hoạt động kinh tế”.

Đầu tư công của Việt Nam

Về cả tiến độ và hiệu suất, đầu tư công của Việt Nam vẫn chưa được như kỳ vọng. Theo đó, WB khuyến nghị cần bóc tách giải phóng mặt bằng/tái định cư ra khỏi dự án đầu tư, đặc biệt với các dự án lớn để có thể thúc đẩy tiến độ triển khai dự án. Các cơ quan cần tạo các cơ chế có hệ thống để xác định các dự án rủi ro cao về chậm chế, thủ tục điều chỉnh hay chấm dứt dự án…

Theo WB khuyến nghị, Chính phủ cần cân đối lại cơ cấu ngân sách đầu tư công, nhằm hợp lý hóa thể chế quan hệ tài khóa giữa các cấp chính quyền.

Như vậy, thúc đẩy lập ngân sách theo chiến lược và theo chương trình, qua việc cải thiện cấu trúc phân loại, tổ chức, trình bày ngân sách và triển khai phương thức chương trình đầu tốt hơn để thúc đẩy thực hiện định hướng chính sách. Bên cạnh đó, cần tháo gỡ các hạn chế về thể chế, cơ chế với các dự án có tính liên minh, liên vùng… trên cơ sở cơ chế chia sẻ và hợp vốn mới…