Nhu cầu tăng

Ông Vũ Đức Giang, Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam (VITAS) cho biết, một số loại quần áo hiện đã bắt đầu phải dùng các nguyên phụ liệu tái chế. Trong đó, có những mặt hàng phải pha chế 30-60% nguyên liệu tái chế trong mỗi sản phẩm.

Bà Phoebe Trương, Giám đốc điều hành Công ty cổ phần Dệt may Liên Phương (LPTEX) cũng đồng tình với ý kiến trên khi cho rằng chất lượng sản phẩm sẽ không đạt sự tinh khiết cao như các mặt hàng thông thường nếu sản phẩm có dùng polyester tái chế hoàn toàn, do đó bắt buộc doanh nghiệp phải pha trộn. Tỷ lệ pha trộn dao động từ 30-70%, đôi khi 30-40% với vải len tái chế, 100% đối với sản phẩm có polyester tái chế, tùy theo nhu cầu…

Ngành dệt may gặp khó khi phát triển sản phẩm tái chế
Ngành dệt may hiện đang phát triển tái chế vật liệu để giảm chất thải và bảo tồn tài nguyên

LPTEX có một số đối tác Nhật Bản yêu cầu 30% polyester tái chế/sản phẩm. Các đối tác hướng đến điều này, tuy nhiên chưa thể yêu cầu nhà cung cấp làm được vì nguồn nguyên liệu đầu vào bị hạn chế.

Vấn đề tái chế tại Việt Nam vẫn còn mới mẻ, đa số doanh nghiệp buộc phải đánh mạnh yếu tố về giá và hợp thời trang. Thế nhưng, nhu cầu và sự quan tâm của người tiêu dùng đã bắt đầu chớm nở, do đó, các sản phẩm 100% từ len đang được Liên Phương phát triển ở mức 10-20% trên thị trường trong nước.

Đó là xu thế phát triển bền vững, phát triển xanh của cả kinh tế Việt Nam cũng như toàn cầu.

Kết quả chưa cao dù có nỗ lực

Doanh nghiệp cũng rất tập trung, tuy nhiên còn nhiều trở ngại khiến chưa thể đáp ứng được yêu cầu, do đó việc tham gia quá trình tái chế, xanh… còn gặp nhiều khó khăn.

Theo ông Hứa Phú Doãn, Phó chủ tịch thường trực Hiệp hội Tái chế chất thải Việt Nam, đa số việc tái chế còn mang tính thủ công, do đó đẩy giá thành sản phẩm lên cao. Mặt khác, việc thu gom nguồn nguyên liệu phục vụ tái chế không ổn định…

Làm sao để nguyên liệu tái chế rẻ hơn so với loại thường. Theo bà Trần Thị Trà My, đại diện Công ty TNHH VietKai, hầu hết các nguyên phụ liệu thân thiện với môi trường đều được mua từ Trung Quốc bởi Việt Nam chưa có nhà máy đủ năng lực.

Bà My chia sẻ: “Việt Nam có các nguyên phụ liệu thân thiện với môi trường để sản xuất da như lá sen, bột ngô…, song do kỹ thuật chưa được nâng cao, dẫn đến giá thành cao hơn so với hàng nhập khẩu của Trung Quốc”.

Đối với việc sản xuất sản phẩm có khả năng tái chế, đây là thách thức rất lớn. Doanh nghiệp Liên Phương vẫn phải mua nguồn sợi có nguyên phụ liệu tái chế từ Trung Quốc và nhập 100% vai len từ Úc. Bởi vậy, giá thành sản phẩm sẽ tăng từ 5-15%, tùy vào nguồn cung của thị trường, giá trị nguyên liệu tái chế để dùng cho sản phẩm.

Bà Phoebe Trương nhận định: “Nếu không dựa vào các ưu đãi về thuế thông qua Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA), Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) và những lợi thế của Việt Nam khi xuất khẩu vào EU, Mỹ, Canada, Australia, Nhật Bản..., thì sản phẩm tái chế của Việt Nam không thể cạnh tranh được với hàng Trung Quốc”.

Bên cạnh đó, Liên Phương đã duy trì hợp tác với nhà cung cấp từ Hàn Quốc để tạo nên các loại sợi có thể tự phân hủy trên mặt đất với thời gian 2-3 năm. Thế nhưng, doanh nghiệp không rõ việc người dùng Việt có thể chấp nhận dùng sản phẩm này không.

Doanh nghiệp dệt may đầu tư phát triển bền vững, tạo ra sản phẩm có khả năng tái chế sẽ có thêm điểm cộng để nhận được đơn đặt hàng. Theo kiến nghị của Hiệp hội Dệt may Việt Nam và Bộ Công thương lên Chính phủm cần có hướng dẫn về Chiến lược dệt may giai đoạn 2021-2035 và tầm nhìn đến năm 2045. Qua đó, địa phương có thể quy hoạch vùng đất để đầu tư vào các khu công nghiệp đạt chuẩn về nước thải, môi trường…

Ông Giang cho rằng, các chính sách cần có tính thực tế, cần điều chỉnh nếu có bất cập, nhằm đem lại sự thuận lợi cho các doanh nghiệp.