Năm 2023 là năm thị trường lao động ảm đạm và xám xịt. Liên tục các cú sốc và rủi ro toàn cầu như điều kiện tài chính thế giới bị siết chặt; Sức mua sụt giảm ở các thị trường xuất khẩu; Lạm phát; Xung đột chính trị… Nhằm ứng phó với loạt thách thức này, ban lãnh đạo các doanh nghiệp ở nhiều ngành khác nhau đã sa thảo gần nửa triệu nhân sự trên toàn thế giới.
Báo cáo của Navigos Group lấy ý kiến từ hơn 4.000 ứng viên đang làm việc tại Việt Nam và hơn 500 doanh nghiệp đa dạng quốc tịch như Việt Nam, Mỹ, Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, châu u… cho thấy làn sóng sa thải ngày càng lan rộng ra nhiều lĩnh vực: công nghệ, tài chính, công nghiệp, truyền thông, hàng tiêu dùng không thiết yếu, chăm sóc sức khỏe, tiêu dùng thiết yếu, BĐS, năng lượng, điện nước, nguyên vật liệu… Trong đó, ngành có tỷ lệ sa thải cao nhất là công nghệ khi chiếm khoảng 1/3 tổng số nhân sự bị cắt giảm.
Việt Nam cũng hứng chịu những biến động chung của thị trường tuyển dụng thế giới, tình hình lao động gặp nhiều khó khăn. Theo đó, có 82,2% doanh nghiệp tham gia khảo sát cho biết biến động thị trường năm nay ảnh hưởng đến họ, hơn 68% chọn cách cắt giảm nhân sự.
Nhiều ngành hàng bị ảnh hưởng với mức độ khác nhau, có thể kể đến như: Ngân hàng, giao nhận, vận tải, ô tô, xây dựng, bất động sản, chuỗi cung ứng, sản xuất có vốn đầu tư của Nhật Bản, thực phẩm và đồ uống, ngành hàng tiêu dùng nhanh, thương mại điện tử, thiết bị điện tử, dịch vụ trực tuyến và công nghệ tài chính.
Nhằm thích ứng với biến động trên thị trường, phần lớn các doanh nghiệp Việt chọn cách cắt giảm nhân sự với mức dưới 25%, thậm chí là 75%.
Tuy nhiên, rất ít doanh nghiệp cắt giảm nhân sự trên diện rộng. Chủ yếu mức cắt giảm 50 - 70% rơi vào 2 ngành là xây dựng, bất động sản và dịch vụ tư vấn với tỷ lệ là 10% doanh nghiệp. Riêng ngành dịch vụ tư vấn ghi nhận tỷ lệ cắt giảm trên 75% nhân sự, chiếm 5%.
Đáng chú ý, các ngành năng lượng/năng lượng tái tạo và dầu khí; may mặc/dệt may/giày dép và hóa chất… có nguy cơ mất việc cao nhất.
![]() |
May mặc là một trong những ngành có tỷ lệ sa thải nhân sự cao |
Theo ghi nhận của Navigos Group, bất chấp những biến động trên thị trường tuyển dụng gần đây, hầu hết người lao động tại Việt Nam vẫn có việc làm ổn định. Nhưng dù có 69% người lao động có việc làm ổn định và không bị sa thải nhưng tỷ lệ người lao động bị sa thải và không tìm được việc mới tương đối thấp (11,4%).
Kỳ vọng của người lao động trong năm 2024, yếu tố quan trọng nhất là tiền lương khi họ tìm tới một công việc mới. Có 83,4% người lao động cho biết họ ưu tiên tiền lương trước tiên và 70% trong đó cho biết đây là yếu tố tác động mạnh nhất tới quyết định từ bỏ công việc hiện tại nếu công ty chưa thỏa mãn được họ.
Báo cáo của Navigos Group chỉ ra, trong năm 2024, xu hướng thế giới là làm việc linh hoạt và đang được quan tâm nhất khi chiếm 49%. Bên cạnh đó là mối quan tâm tới sức khỏe tinh thần khi có 43,7% nhân sự lựa chọn ưu tiên cân bằng giữa cuộc sống - công việc. Ngoài ra, người lao động còn quan tâm đến những yếu tố như làm việc từ xa, ứng dụng của AI và việc trao quyền cho nhân viên.