Vào thời điểm cuối năm những khoản nợ phạt của các công ty công nghệ lớn đang được các cơ quan chức năng truy thu. Số tiền này khiến nhiều người phải ngạc nhiên vì lên đến hàng tỷ euro mà vẫn chưa được thanh toán trong vài năm.
Mới đây, cơ quan quản lý dữ liệu của Ireland đã xác nhận với hãng AFP rằng tập đoàn Meta của Mark Zuckerberg đã không nộp phạt 2 tỷ euro tính từ tháng 9 năm ngoái đến thời điểm hiện tại. Ngay cả Tiktok cũng nợ hàng trăm triệu euro tiền phạt do vi phạm những sai phạm trong quy định.
Theo cơ quan quản lý dữ liệu Luxembourg, ứng dụng bán hàng xuyên quốc gia Amazon vẫn đang kháng cáo khoản tiền phạt 746 triệu euro từ năm 2021 vì cho rằng số tiền này quá lớn và không hợp lý.
Còn Google thì vẫn tranh cãi về số tiền phạt hơn 8 tỷ đồng với Liên minh châu Âu (EU) khi bị cáo buộc lạm dụng vị thế thị trường từ năm 2017 đến năm 2019.
Về phía Apple họ cũng đấu tranh với án phạt chống độc quyền 1,1 tỷ euro của Pháp và lệnh nộp 13 tỷ euro tiền thuế cho Ireland do đã bị báo cuộc từ trước.
Đối với việc đối mặt với các án phạt các công ty công nghệ trên toàn thế giới thường xuyên gặp phải, từ công ty quy mô nhỏ đến công ty quy mô lớn đều khó tránh khỏi điều này. Tuy nhiên, việc có thực hiện nộp phạt hay không và nộp trong thời gian bao lâu là do các công ty này quyết định.
![]() |
Apple và nhiều công ty công nghệ khác đều vướng vào những cáo buộc chậm nộp phạt |
Tuần trước, Australia cũng thông báo công ty X (trước đây là Twitter) đã không nộp phạt dù vi phạm và không trình được kế hoạch dập tắt nội dung mô tả lạm dụng tình dục trẻ em tại nước này. Mặc dù X vẫn đang phản đối nhưng số tiền nộp phạt đã được ban hành và họ vẫn không thực hiện.
Các chuyên gia nhận định việc phạt tiền các công ty công nghệ không có quá nhiều ý nghĩa vì họ sẽ không thực hiện hoặc chây ì kéo dài. Do đó, cần có những biện pháp xử lý mạnh tay hơn chấm dứt tình trạng vi phạm của những công ty này.
Nhà nghiên cứu Margarida Silva tại Trung tâm Nghiên cứu Đa quốc gia tại Hà Lan nhận xét việc trì trệ của các công ty công nghệ không phải chuyện một sớm một chiều mà đã diễn ra trong thời gian dài. Bà cho rằng ngành công nghệ không trả tiền đã khiến cho ngành có đặc thù khác với ngành tài chính, vì đối với ngành tài chính các doanh nghiệp vẫn phải trả tiền phạt để trấn an công chúng và nhà đầu tư.
Tuy nhiên, một số chuyên gia cho rằng việc các công ty công nghệ tìm cách kháng cáo trước những hình phạt này là điều bình thường. Không phải lúc nào hình phạt đưa ra cũng đúng, một số tập đoàn lớn đã kháng cáo thành công trước những án phạt này.
Ví dụ như hãng chip Intel và Qualcomm gần đây đều đã được hủy bỏ hoặc giảm đáng kể các khoản phạt chống độc quyền trị giá hàng tỷ euro của EU sau khi kháng cáo thành công. Hệ thống pháp lý của châu u thường khác với các quy định của Trung Quốc hay Mỹ, đối với những khu vực này khoản tiền phạt thường được đưa ra sau một quá trình xem xét kĩ lưỡng và công bố ở dạng giải quyết là chính.
Tuy nhiên, không phải lúc nào việc kháng cáo cũng thành công và có kết quả tốt với những người bị kiện. Năm 2019, Facebook từng vướng vào kiện tụng và phải thanh toán khoản tiền phạt kỷ lục 5 tỷ USD cho Ủy ban Thương mại Liên bang (FTC) vì vụ bê bối Cambridge Analytica.
Năm 2021, tập đoàn thương mại điện tử Alibaba cũng từng vướng vào một vụ lùm xùm mà sau đó họ phải ngay lập tức nộp khoản tiền phạt kỷ lục gần 3 tỷ USD cho các cơ quan quản lý Trung Quốc ngay trong năm 2021.
Song, nếu so với số tiền khổng lồ mà các công ty công nghệ này kiếm được các nhà hoạt động cho rằng hình phạt tài chính không ảnh hưởng quá nhiều đến họ, vì số tiền này họ có thể kiếm lại nhanh chóng.
![]() |
Meta là công ty công nghệ thường xuyên bị phạt nhất trên thế giới |
Luật sư người Áo Max Schrems cho rằng việc áp dụng quy tắc không đồng đều, việc phạt không nhất quán đã khiến cho các vấn đề trở nên trầm trọng hơn và không có yếu tố răn đe với các công ty này. Ông cho biết Ủy ban Bảo vệ Dữ liệu Ireland đã cho các công ty quá nhiều thời gian trong quá trình kháng cáo, sau đó lại đưa ra các khoản tiền phạt quá nhỏ.
Trả lời phỏng vấn với AFP, Phó ủy viên bảo vệ dữ liệu Ireland Graham Doyl cho biết tiền phạt không phải là vấn đề mà chỉ là một phần của câu chuyện. Ông chia sẻ: “Với phần lớn các cuộc điều tra mà chúng tôi đã hoàn tất, chúng tôi đều đã áp dụng các biện pháp khắc phục, mặc dù tiền phạt có xu hướng gây chú ý nhiều nhất”.
Ông nhấn mạnh cuộc điều tra đối với Instagram khi vi phạm quá trình xử lý dữ liệu trẻ em vẫn đang tiếp tục được làm rõ, phía Instagram đã kháng cáo khi bị đưa ra khoản tiền phạt 405 triệu euro. Tuy nhiên, thời điểm hiện tại nền tảng này đã khắc phục những vấn đề mà họ bị kiện.
Bà Silva lập luận rằng thay vì loay hoay với các hình phạt tài chính không mang lại hiệu quả cao thì đã đến lúc các cơ quan quản lý cạnh tranh phải vào cuộc. Bà cho rằng các công ty công nghệ cần phải dừng hoạt động sáp nhập, khắc phục những thiệt hại trong quá khứ trước khi thực hiện những kế hoạch mới hay phát triển nền tảng của họ. Bà cho rằng việc Meta có quá nhiều sai phạm như hiện nay một phần là do họ đã có quyền mua lại Instagram và WhatsApp.
Các công ty công nghệ đang trải qua một giai đoạn cực kì khó khăn khi hàng loạt những quy định về pháp lý đã được đưa ra. Tuy nhiên, đây là điều cần thiết để bảo vệ quyền lợi của người sử dụng khi nhiều công ty đã vượt quá quyền hạn gây ảnh hưởng đến khách hàng.