Tại sao còn hơn 70.000 tỷ đồng ngân sách chậm phân bổ?

Ủy ban Thường vụ Quốc hội sáng ngày 17/10 đã cho ý kiến về việc bổ sung dự toán chi thường xuyên ngân sách nhà nước năm 2023 dành cho các bộ, cơ quan ở trung ương và địa phương.

Theo Bộ trưởng Tài Chính Hồ Đức Phớc nêu ý kiến tại cuộc họp, việc các Bộ ngành chậm trình ban hành cơ chế, chính sách liên quan đã gây nên việc phân bổ chậm hơn 70.000 tỷ đồng.

Trước đó, Bộ trưởng Tài chính cho hay Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội thêm dự toán chi thường xuyên ngân sách Nhà nước năm 2023 do các bộ, cơ quan ở Trung ương, địa phương là hơn 2.508 tỷ đồng.

Ngoài ra, Chính phủ cũng trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội báo cáo Quốc hội nhận định và phê duyệt dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về bổ sung dự toán chi thường xuyên ngân sách Nhà nước năm 2023 cho các bộ và cơ quan trung ương, địa phương.

Còn hơn 70.000 tỷ đồng ngân sách Nhà nước năm 2023 chậm phân bổ

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nói: "Thời gian dự kiến trình Quốc hội cho ý kiến và thông qua đối với dự thảo Nghị quyết tại Kỳ họp thứ sáu (tháng 10/2023) Quốc hội khóa XV".

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách Lê Quang Mạnh khi thẩm tra nội dung này, Nghị quyết của Quốc hội giao Chính phủ nhanh chóng hoàn thiện thủ tục và điều kiện để phân bổ 70.735,172 tỷ đồng.

Thế nhưng, Chính phủ mới trình bổ sung dự toán chi thường xuyên ngân sách Nhà nước năm 2023 cho các bộ, cơ quan ở Trung ương, các địa phương khoảng 2.508 tỷ đồng (chỉ bằng khoảng 3,5% tổng số tiền chưa phân bổ) khi hiện đã gần hết năm ngân sách 2023 là quá muộn, khiến nguồn lực ngân sách bị lãng phí.

Ông Lê Quang Mạnh nói: "Do đó, đề nghị Chính phủ chỉ đạo rút kinh nghiệm, không để tồn tại các khoản chi chưa xác định được nhiệm vụ, nội dung chi trong dự toán ngân sách Nhà nước hằng năm để chờ phân bổ".

Ngoài ra, cơ quan thẩm tra của Quốc hội yêu cầu Chính phủ báo cáo về kinh phí còn lại chưa trình để làm rõ về khả năng dùng kinh phí này trong niên độ ngân sách nhà nước năm nay.

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính cho biết hầu như ý kiến đề nghị trường hợp ngân sách không sử dụng, đề nghị Chính phủ sớm nghiên cứu và báo cáo để điều chuyển cho những nhiệm vụ khác, tránh làm lãng phí nguồn lực.

Theo ông Lê Quang Mạnh, có ý kiến đề nghị trường hợp không phân bổ, không còn nhu cầu sử dụng thì cần hủy dự toán và giảm bội chi ngân sách để chủ động huy động nguồn lực, bù đắp bội chi, giảm chi phí lãi vay vì đến nay đã gần hết niên độ ngân sách nhà nước năm 2023.

Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc lý giải việc chậm phân bổ dự toán, các bộ ngành chậm trình lên cơ quan có thẩm quyền để ban hành chính sách cơ chế bổ sung nên còn tồn đọng chưa phân phổ. Ví dụ như, theo Nghị định 116 năm 2020, kinh phí thực hiện hỗ trợ cho sinh viên sư phạm, chưa tổng hợp được nên hiện mới phân bổ.

Bộ trưởng cũng đề cập đến ví dụ khác là việc hỗ trợ các cơ quan báo chí theo cơ chế đặt hàng. Nghị định cho thấy Bộ chuyên ngành ban hành định mức kinh tế kỹ thuật và đơn giá xong thì mới được bổ sung. Thế nhưng, khi phê duyệt định mức đơn giá thì đã quá niên độ nên không xử lý được do nhiều khoản chưa được ban hành đầy đủ.

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho hay: "Ví dụ như đài truyền hình kỹ thuật số VTC thuộc VOV, cán bộ nhân viên cả năm không có lương. Nhưng Bộ Thông tin và Truyền thông mãi mới phê duyệt, lúc phê duyệt thì quá niên độ nên không thể đưa vào. Bên cạnh việc chậm ban hành hệ thống định mức kinh tế kỹ thuật, đơn giá, nhiều cơ quan, bộ ngành cũng chậm hoàn thành các thủ tục bổ sung, khiến việc phân bổ dự toán chậm chễ”.