Thị trường trái phiếu 2025: Chờ cú hích từ nửa cuối năm!

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam được dự báo sẽ tăng trưởng mạnh trong năm 2025 nhờ loạt chính sách tháo gỡ pháp lý và nhu cầu vốn thực tế từ các ngành trọng điểm như bất động sản, năng lượng và hạ tầng. Theo ông Nguyễn Quang Thuân, Tổng Giám đốc FiinRatings, quy mô thị trường sẽ đạt mức tăng trưởng hai con số, với động lực chính đến từ các ngân hàng, tổ chức tài chính phi ngân hàng và các doanh nghiệp lớn.

Thị trường trái phiếu chào bán ra công chúng dự kiến sẽ tăng mạnh từ nửa cuối năm 2025 (hình minh họa)

Năm 2024, thị trường đã ghi nhận sự phục hồi đáng kể khi tổng giá trị phát hành mới đạt khoảng 444 nghìn tỷ đồng, tăng 27% so với cùng kỳ năm trước. Các ngân hàng có nhu cầu phát hành trái phiếu cấp 2 để hỗ trợ tăng trưởng tín dụng và cải thiện tỷ lệ an toàn vốn trong bối cảnh lãi suất đang ở mức thấp. Đồng thời, sự trở lại của các doanh nghiệp bất động sản có nền tảng tài chính vững chắc và việc tái khởi động Quy hoạch Điện VIII cũng góp phần thúc đẩy hoạt động phát hành trái phiếu doanh nghiệp trong năm tới.

Sự minh bạch được nâng cao, thị trường trái phiếu kỳ vọng bứt phá

Phát biểu tại Hội thảo "Tâm điểm Tín dụng Việt Nam 2025", ông Thuân cho biết sự minh bạch của thị trường đang được cải thiện đáng kể nhờ các quy định mới, không chỉ đối với trái phiếu phát hành riêng lẻ mà còn với trái phiếu chào bán ra công chúng. Việc sửa đổi Nghị định 155 đã đưa ra các điều kiện phát hành chặt chẽ hơn, yêu cầu minh bạch thông tin và áp dụng xếp hạng tín nhiệm bắt buộc trong một số trường hợp.

Thị trường trái phiếu chào bán ra công chúng dự kiến sẽ tăng mạnh từ nửa cuối năm 2025, đặc biệt từ các công ty đại chúng có mức độ minh bạch cao hơn và nhu cầu vốn lớn. Sự ra đời của Nghị định 155 sửa đổi cùng với việc chuẩn hóa tiêu chuẩn phát hành trái phiếu riêng lẻ theo Luật Chứng khoán sửa đổi sẽ tạo điều kiện thuận lợi hơn cho doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn.

Bên cạnh đó, quy trình phê duyệt được đơn giản hóa, tiêu chí phát hành được tiêu chuẩn hóa và yêu cầu xếp hạng tín nhiệm kèm theo tài sản đảm bảo hoặc bảo lãnh sẽ giúp khôi phục niềm tin của nhà đầu tư vào thị trường trái phiếu doanh nghiệp.

Thị trường cần cải cách sâu rộng để thu hút nhà đầu tư tổ chức

Theo ông Lê Hồng Khang, Giám đốc Phân tích FiinRatings, cơ cấu vay nợ hiện tại của doanh nghiệp vẫn phụ thuộc nhiều vào nợ ngắn hạn để tài trợ hoạt động đầu tư và sản xuất kinh doanh, khiến khả năng linh hoạt trong lập kế hoạch chiến lược dài hạn bị ảnh hưởng. Để thị trường trái phiếu thực sự trở thành kênh huy động vốn hiệu quả, Việt Nam cần đẩy mạnh cải cách, mở rộng cơ sở nhà đầu tư và nâng cao chất lượng các công cụ hỗ trợ sự phát triển thị trường.

Hiện tại, thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam vẫn phụ thuộc nhiều vào các ngân hàng thương mại, trong khi thiếu vắng sự tham gia của các nhà đầu tư tổ chức như quỹ hưu trí, công ty bảo hiểm và quỹ tương hỗ. Nguyên nhân chủ yếu do chưa có cơ chế khuyến khích đầu tư, chẳng hạn như chính sách cho phép quỹ hưu trí và quỹ bảo hiểm phân bổ vốn dựa trên đánh giá rủi ro.

Ngoài ra, các công cụ định giá trái phiếu, đường cong lợi suất và hệ thống xếp hạng tín nhiệm vẫn chưa phát triển đầy đủ, gây cản trở hiệu quả đầu tư và hạn chế sự tham gia của các tổ chức quy mô lớn. Trong khi đó, các nhà đầu tư tổ chức vẫn chủ yếu tập trung vào trái phiếu chính phủ và tiền gửi ngân hàng, khiến thị trường trái phiếu doanh nghiệp thiếu chiều sâu và sự đa dạng hóa.

Dù Chính phủ đang thực hiện nhiều cải cách để cải thiện hạ tầng pháp lý cho thị trường tài chính và thị trường vốn, nhưng vẫn cần tiếp tục mở rộng quy mô thị trường trái phiếu doanh nghiệp và tăng khả năng tiếp cận của nhà đầu tư tổ chức. Việc phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp sẽ giúp đảm bảo nguồn vốn trung và dài hạn cho nền kinh tế, đặc biệt trong bối cảnh chuyển dịch sang các ngành công nghệ cao và phát triển bền vững đòi hỏi lượng vốn đầu tư lớn trong thời gian tới.