Hoa Kỳ vẫn luôn là thị trường xuất khẩu top đầu của nước ta. Sau năm 2000 khi Hiệp định thương mại song phương (BTA) được ký kết, thương mại đã trở thành một trụ cột quan trọng của mối quan hệ song phương ngày càng đi lên của hai quốc gia.

Đáng chú ý, tại thị trường Hoa Kỳ, những ngành hàng xuất khẩu nằm trong tốp đầu của Việt Nam như gỗ, sản phẩm từ gỗ, da giày, dệt may… đề duy trì với vị thế cao.

Thị trường đầu tiên vượt ngưỡng 100 tỷ USD

Đại diện Bộ Công Thương cho biết, trong thời gian qua, quan hệ thương mại song phương giữa Việt Nam và Hoa Kỳ ghi nhận tốc độ phát triển vô cùng ấn tượng. Dù đại dịch COVID-19 và xung đột thương mại toàn cầu diễn biến gay gắt trong giai đoạn 2020-2021 song Mỹ vẫn là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam. Còn Việt Nam trở thành đối tác thương mại lớn thứ 9 của Hoa Kỳ.

Quay trở lại mốc trước 1995, xuất khẩu của Việt Nam tới Mỹ không đáng kể. Thế nhưng, sau khi Việt Nam và Hoa Kỳ bình thường hóa quan hệ ngoại giao từ năm 1995, xuất khẩu đã cải thiện nhanh và liên tục, chuyển sang xuất siêu.

Những mặt hàng tỷ USD của Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ
Thương mại Việt Nam-Hoa Kỳ chính thức vượt 100 tỷ USD trong năm 2022

Vào năm 2001, xuất khẩu sang Hoa Kỳ lần đầu tiên vượt 1 tỷ USD. Đến năm 2008, xuất khẩu của Việt Nam sang Hoa Kỳ lần đầu tiên vượt qua mốc 11 tỷ USD và xuất siêu ở mức khá cao sau khi Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới (WTO).

Trong năm vừa qua, Hoa Kỳ đã là thị trường xuất khẩu đầu tiên của Việt Nam khi vượt ngưỡng 100 tỷ USD.

Bà Lê Hải Liễu (Công ty Gỗ Đức Thành) cho biết chi tiêu của người tiêu dùng thắt chặt vì lạm phát khiến tiêu thụ các sản phẩm gỗ hồi đầu năm tại thị trường này sụt giảm. Thế nhưng, Hoa Kỳ vẫn là thị trường quan trọng của công ty và doanh nghiệp tự tin vào việc gia tăng đơn hàng trong thời gian tới.

Bà Lê Hải Liễu cho biết: “Gần đây Đức Thành đã có nhiều khách hàng từ Hoa Kỳ đặt hàng, hỏi hàng, công bố số lượng dự định trong tương lai. Mặc dù chưa trở lại như thời kỳ trước, nhưng doanh nghiệp rất lạc quan khi kinh doanh tại thị trường này, bởi khi hồi phục trở lại thì nhu cầu tiêu dùng rất lớn”.

Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam đánh giá, kim ngạch xuất khẩu gỗ của Việt Nam tới Hoa Kỳ chiếm 50 đến 55% trong tổng giá trị xuất khẩu của ngành, cho thấy nước này là thị trường rất lớn của công nghiệp gỗ nước ta.

Theo ông Ngô Sỹ Hoài, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam, xuất khẩu gỗ và các sản phẩm gỗ sang Hoa Kỳ dù qua đại dịch vẫn đạt 8,3 tỷ USD trong năm 2022.

Theo vị chuyên gia này, kinh tế thế giới những tháng đầu năm 2023 còn khó khăn, xong có dấu hiệu tích cực ở thị trường Hoa Kỳ khi những tháng gần đây ghi nhận hoạt động xuất khẩu có chuyển biến tích cực.

Ông nói: “Thời gian tới, khi thị trường ấm dần lên, xuất khẩu sang thị trường này sẽ duy trì được, hoặc ít nhất sẽ không giảm sâu. Bởi lẽ ngành công nghiệp gỗ của Việt Nam đã khẳng định vị thế trên thị trường Hoa Kỳ và hơn nữa, tại thị trường Hoa Kỳ rất khó để tìm được nhà cung ứng khả dĩ thay thế Việt Nam với chất lượng, giá cả, khả năng giao hàng như vậy”.

Những mặt hàng tỷ USD của Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ
Kim ngạch xuất khẩu gỗ của Việt Nam tới Hoa Kỳ chiếm 50 đến 55% trong tổng giá trị xuất khẩu của ngành

Ngành dệt may Việt Nam không có kết quả tương tự khi Hoa Kỳ luôn chiếm hơn 40% tình trạng xuất khẩu toàn ngành. Theo ông Trương Văn Cẩm, Phó Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam (Vitas), kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Hoa Kỳ ở thời điểm Việt Nam-Hoa Kỳ ký Hiệp định thương mại song phương (BTA), năm 2001, mới chỉ đạt 50 triệu USD, nhưng con số đã tăng nhanh lên 8,6 tỷ USD vào năm 2013 và 17,8 tỷ USD vào năm 2022.

Ông Trương Văn Cẩm cho hay: “Ngành dệt may Việt Nam từ con số rất khiêm tốn, hiện đã trở thành ngành xuất khẩu đứng thứ 2 tại thị trường Hoa Kỳ”.

Thúc đẩy cơ hội hợp tác với khách hàng

Đặc điểm quan trọng giúp Việt Nam định hình chính sách kinh tế thương mại với Mỹ theo hướng bền vững và hài hòa, đảm bảo các nền tảng quan trọng và duy trì được lợi ích quốc gia chính là tính chất bổ trợ của hai nền kinh tế. Qua đó, đưa Hoa Kỳ trở thành đối tác thương mại top đầu của nước ta.

Theo Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh, hiện nay Hoa Kỳ là một trong số các đối tác thương mại lớn và cũng là một trong những thị trường xuất khẩu đứng đầu thế giới của Việt Nam. Thành tựu này đạt được là nhờ sự chủ động và chiến lược của chính phủ hai bên cũng như sự liên kết hợp tác, triển khai hiệu quả của các cơ quan hữu quan hai quốc gia.

Đại diện Thương vụ Việt Nam tại Hoa Kỳ cho biết dù kinh tế còn khó khăn trong năm 2023, nhưng hoàn toàn có thể kỳ vọng kim ngạch thương mại hai chiều giữa 2 quốc gia tiếp tục vượt 100 tỷ USD. Dẫu vậy, các doanh nghiệp cần chủ động tìm kiếm đối tác, duy trì những khách hàng cũ và bắt đầu cơ hội để hội phục khẩu sang thị trường này.

Những mặt hàng tỷ USD của Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ
Nhờ đẩy mạnh công nghệ, nhiều doanh nghiệp đã tham gia sâu vào chuỗi cung ứng

Theo ông Tạ Hoàng Linh, Vụ trưởng Vụ Thị trường châu Âu-châu Mỹ (Bộ Công Thương), Vụ thúc đẩy công tác hỗ trợ doanh nghiệp khai thác tốt thị trường trong năm 2023 bằng việc đa dạng hóa hoạt động phục vụ doanh nghiệp. Đồng thời, phối hợp tốt với hệ thống Thương vụ khu vực Âu-Mỹ để duy trì thực hiện hỗ trợ doanh nghiệp tại thị trường sở tại và kiêm nhiệm hiệu quả.

Ngoài ra, Vụ cũng duy trì tập trung kết nối và duy trì nguồn cung về nguyên liệu để phục vụ cho các ngành sản xuất nội địa và kết nối đầu tư, đặc biệt là trong lĩnh vực công nghệ lõi, công nghệ cao, nghiên cứu các hoạt động để hỗ trợ các đơn vị trong việc phát triển ra thị trường quốc tế và gia nhập sâu hơn vào thị trường các quốc gia trong khu vực Âu Mỹ, cải thiện năng lực tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu.