Tiền đồng sẽ tiếp tục mất giá trong phần còn lại của năm 2023?

Sẽ có một đợt giảm lãi suất điều hành vào quý IV?

Đối với các nhà điều hành chính, lãi suất và tỷ giá được xem là hai yếu tố rất quan trọng khi đưa ra quyết định ở từng thời điểm.

Hiện nay có nhiều quan điểm trái chiều về khả năng NHNN tiếp tục hạ lãi suất điều hành.

Theo Ngân hàng UOB đề cập trong báo cáo mới đây, khả năng cao là sẽ có thêm đợt giảm lãi suất vào quý IV dù NHNN đã phản ứng nhanh chóng trước tình hình kinh tế đối diện với nhiều khó khăn bằng việc 4 lần cắt giảm lãi suất trong thời gian qua.

UOB cho rằng rất có thể lãi suất sẽ giảm thêm 100 điểm cơ bản vào quý IV, đây là thời gian cân bằng giữa tăng trưởng và áp lực lạm phát.

Lãi suất qua đêm liên ngân hàng từ tháng 5/2022 đến tháng 9/2023

Chứng khoán MB (MBS) có cùng quan điểm khi đưa ra dự báo hồi giữa tháng 8 rằng lãi suất huy động sẽ tiếp tục giảm vào nửa cuối năm 2023 nhờ kỳ vọng rằng NHNN sẽ có thêm 1 đợt giảm lãi suất điều hành và giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc với nhóm Ngân hàng thương mại Nhà nước và bổ sung tiền gửi kho bạc nhà nước vào cách tính LDR.

Dự kiến, lãi suất điều hành giảm 0,5%, đưa lãi suất tái cấp vốn và tái chiết khấu về mức ngang bằng với đáy giai đoạn dịch bệnh, đưa lãi suất tái cấp vốn và tái chiết khấu về mức ngang với đáy giai đoạn Covid 19 (là 4,0% và 2,5% tương ứng), qua đó sẽ điều chỉnh lãi suất huy động trên cả hai thị trường.

Thế nhưng, Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) lại nhận định rằng NHNN chưa cần phải giảm tiếp lãi suất điều hành trong quý III trong bối cảnh lãi suất huy động trong tháng 8 giảm mạnh, tín dụng hồi phục khi thanh khoản không chịu quá nhiều áp lực trong tháng 9.

Theo dự báo của các chuyên gia VDSC, mặt bằng lãi suất điều hành sẽ không đổi và giữ nguyên cho tới hết năm.

Chứng khoán Maybank (MBKE) cũng đưa ra dự báo rằng NHNN sẽ giữ nguyên lãi suất. Bên cạnh đó, NHNN lo ngại lệ thuộc nhiều vào chính sách tiền tệ nới lỏng có thể gây nên nợ xấu cao hơn và sự bất ổn trong hệ thống ngân hàng về dài hạn.

Theo chứng khoán VNDirect, NHNN sẽ tạm dừng giảm lãi suất điều hành tối thiểu cho đến nửa đầu năm 2024 bởi cần cân bằng mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô và tăng trưởng khi lạm phát và áp lực tỷ giá gia tăng.

Dư địa hạ lãi suất không còn nhiều

Mọi dự báo trên đều có tính chất tương đối, thế nhưng có một điều không thể phủ nhận là dư địa để hạ lãi suất điều hành của NHNN hiện nay không còn nhiều.

Trái ngược với xu hướng tăng lãi suất trên toàn cầu trong nửa đầu năm, NHNN đã giảm lãi suất điều hành 4 lần, ngoài ra cũng tạo dư địa và thanh khoản cho thị trường để giảm lãi suất đầu ra cho các ngân hàng.

Theo ông Jochen Schmittmann, chuyên gia từ IMF, hiện tại lãi suất liên ngân hàng của Việt Nam đã gần bằng 0%, thấp hơn đáng kể so với nhiều nền kinh tế phát triển. Việc tiếp tục giảm lãi suất điều hành có thể gây ảnh hưởng đáng kể với tỷ giá.

Biến động của một số đồng tiền trong khu vực

Theo ông Trần Ngọc Báu - CEO Wigroup dự báo, lãi suất tất cả các kỳ hạn ở thị trường 1 và 2 hiện đều tiệm cận với vùng trước khi tăng. Không còn nhiều dư địa hạ lãi suất và dự báo sẽ chỉ còn 1-2 lần giảm lãi suất nữa.

Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú chia sẻ trong một sự kiện mới đây rằng dư địa giảm lãi suất hiện tại không còn nhiều và đó là thời điểm khó khăn trong điều hành chính sách tiền tệ của ngân hàng trung ương.

Ông cho biết lãi suất và tỷ giá có quan hệ biện chứng với nhau. Việc hạ lãi suất sẽ dẫn tới đồng nội tệ mất giá so với USD, qua đó tác động đến niềm tin của giới đầu tư và quyền lợi của Chính phủ khi đi vay nợ nước ngoài, xuất hiện tâm lý găm giữ ngoại tệ nên đồng nội tệ mất giá nhiều hơn…

Phó Thống đốc nói: "Chính sách lãi suất trong thời gian tới không thể nói là sẽ tiếp tục giảm, bởi lẽ lãi suất có quan hệ biện chứng với tỷ giá. Nếu lãi suất giảm thấp, tỷ giá có khả năng sẽ bùng lên. Bởi vậy, cần phải tìm được điểm cân bằng giữa lãi suất và tỷ giá”.

Năm 2022, NHNN phải tăng lãi suất do áp lực vì tỷ giá cao. Ngân hàng Nhà nước khi đó đã phải can thiệp và đưa dự trữ ngoại hối ra, và tăng lãi suất lên nhằm hút tiền về.

Tiền đồng có thể tiếp tục giảm giá nhẹ

Đa số các chuyên gia của các công ty chứng khoán đều nhận định rằng tiền đồng vẫn sẽ mất giá trong thời gian còn lại của năm nay.

Trong quý III/2023, tỷ giá USD đã tăng mạnh sau khi ổn định ở quanh mức 23.500 VND/USD trong phần lớn nửa đầu năm, theo kịp sự biến động của tỷ giá USD/CNY và mức gần 24.400 VND/USD là giao dịch cao nhất kể từ đầu năm.

SSI Research cho biết biến động của VND nghiêng nhiều về yếu tố mùa vụ và việc duy trì chính sách tiền tệ phân kỳ với các ngân hàng trung ương lớn trên toàn cầu là yếu tố gây sức ép lớn hơn với tỷ giá trong quý III.

Biến động USD VND từ tháng 1/2022 đến tháng 1/2023

Chuyên gia phân tích của UOB nhận định, sự giảm giá của VND ở một khía cạnh nào đó phản ánh thực tế diễn biến kinh tế Việt Nam và xu hướng nới lỏng tiền tệ của Cơ quan quản lý.

Theo UOB, VND sẽ diễn biến theo sát biến động của các đồng tiền châu Á, với tỷ giá USD/VND giữ ở mức cao trong quý cuối năm trước khi giảm xuống mức thấp hơn 24.000 kể từ quý I năm sau, rồi về 23.800 trong quý II và 23.600 trong quý III/2024.

Đa số chuyên gia cho rằng những tháng cuối năm vẫn ghi nhận rủi ro tỷ giá vì Fed vẫn có quan điểm diều hâu, và đồng USD tiếp tục duy trì sức mạnh trong môi trường lãi suất cao.

Dẫu vậy, nguồn cung ngoại tệ vẫn có thể tăng giúp ổn định tỷ giá nhờ những điểm sáng như thặng dư thương mại ở mức cao, FDI tích cực và thỏa thuận bán cổ phần cho nhà đầu tư nước ngoài dự kiến thực hiện vào cuối năm.