Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu tiến sát mốc 500 tỷ USD sau 9 tháng đầu năm

Xuất siêu đạt mức cao

Số liệu của Tổng cục Thống kê cho thấy, trong tháng 9/2023, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa ước đạt 31,41 tỷ USD, giảm 4,1% so với tháng 8. Trong đó, khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (kể cả dầu thô) đạt 23,11 tỷ USD, giảm 3,1%, còn khu vực kinh tế trong nước đạt 8,3 tỷ USD, giảm 6,8%.

Kim ngạch xuất khẩu hàng hóa tháng 9 tăng 4,6% so với cùng kỳ năm trước, trong đó, khu vực có vốn đầu tư nước ngoài tăng 0,5% và khu vực kinh tế trong nước tăng 17,9%.

Kim ngạch xuất khẩu trong quý III/2023 ước đạt 94,6 tỷ USD, sụt giảm 1,2% so với cùng kỳ và tăng 10,3% so với quý trước đó.

Kim ngạch xuất khẩu hàng hóa ước đạt 259,67 tỷ USD sau 9 tháng

Lũy kế 9 tháng đầu năm, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa ước đạt 259,67 tỷ USD, sụt giảm 8,2% so với cùng kỳ năm 2022.

Có 31 mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD trong 9 tháng năm 2023, chiếm 92,2% trong tổng kim ngạch xuất khẩu, với 6 mặt hàng đạt trên 10 tỷ USD, chiếm 62,2%. Kim ngạch nhập khẩu hàng hóa tháng 9/2023 ước giảm 0,7% so với tháng 8 khi đạt 29,12 tỷ USD.

Theo đó, kim ngạch nhập khẩu hàng hóa tổng 9 tháng đạt 237,99 tỷ USD, giảm 13,8% so với cùng kỳ, trong đó khu vực kinh tế trong nước và khu vực có vốn đầu tư nước ngoài lần lượt đạt 85,12 tỷ USD, giảm 11,8%, và 152,87 tỷ USD, giảm 14,9%.

Có 37 mặt hàng nhập khẩu đạt trị giá trên 1 tỷ USD trong 9 tháng, chiếm 89,7% tổng kim ngạch nhập khẩu (có 2 mặt hàng nhập khẩu trên 10 tỷ USD, chiếm 39,3%).

Theo ước tính, xuất siêu tháng 9 đạt 2,29 tỷ USD. Cán cân thương mại hàng hóa lũy kế 9 tháng năm nay ước xuất siêu đạt 21,68 tỷ USD, trong khi cùng kỳ năm trước là 6,9 tỷ USD.

Về mặt hàng, xuất khẩu thủy sản trong tháng 8 sang nhiều thị trường, trong đó có Mỹ đã tăng trưởng dương sau khi sụt giảm liên tiếp trong nhiều tháng. Đây là tín hiệu tốt cho doanh nghiệp thủy sản để thúc đẩy xuất khẩu những tháng cuối năm.

Xuất khẩu thủy sản trở lại "đường đua"

Theo bà Lê Hằng - Giám đốc truyền thông của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), xuất khẩu thủy sản sang nhiều thị trường trong tháng 8 đều đạt đỉnh kể từ đầu năm, trong đó nổi bật là Mỹ. Bởi sau 11 tháng sụt giảm liên tiếp thì thị trường này đã lấy lại vị thế thị trường xuất khẩu số 1 với 165 triệu USD kim ngạch nhập khẩu thủy sản Việt Nam trong tháng 8.

Trong đó, xuất khẩu mọi sản phẩm chủ lực khác sang Mỹ đều phục hồi trong tháng 8 ngoại trừ xuất khẩu cá tra vẫn thấp hơn 24%. Đơn cử như cá ngừ tăng 2%, tôm tăng 11%, cá biển khác tăng 12%,...

Bên cạnh thị trường Mỹ, tháng 8 cũng ghi nhận xuất khẩu thủy sản sang Nhật Bản và Trung Quốc tuy cao hơn so với 2 tháng trước đó, song chưa cho thấy xu hướng hồi phục rõ nét. Thế nhưng, việc Nhật Bản xả nước thải hạt nhân đã khiến thương mại thủy sản nước này với các thị trường khác bị xáo trộn phần nào. Trong bối cảnh đó, thủy sản Việt Nam có cơ hội nhận thêm thị phần ở một số thị trường trong thời gian tới.

Bởi vậy, xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc được dự báo tăng trở lại mạnh mẽ hơn vào 4 tháng cuối, vừa bù đắp cho sự sụt giảm từ Nhật vừa đáp ứng nhu cầu cuối năm.

Cà phê là một mặt hàng khác đang duy trì phong độ xuất khẩu về giá trị. Tính tổng đến kỳ 1 tháng 9/2023, xuất khẩu cà phê đạt 1,22 triệu tấn, giảm 6,4% về lượng, tuy nhiên, kim ngạch tăng 2,3% so với cùng khi đạt 3,04 tỷ USD.

Lượng xuất khẩu dù giảm mạnh, tuy nhiên cà phê xuất khẩu có giá trung bình tiếp tục tăng trong nửa đầu tháng 9, đạt 3.151 USD/ tấn, tăng 6,3% và 32,1% so với nửa đầu tháng 9 và cùng kỳ năm 2022. Tính đến kỳ 1 tháng 9, giá cà phê xuất khẩu của nước ta đã có tháng thứ 6 tăng liên tiếp, đạt mức cao kỷ lục là 3.054 USD/ tấn, và tăng 8% so với tháng trước đó. Trong 8 tháng đầu năm, giá xuất khẩu bình quân cà phê đạt 2.463 USD/ tấn thì cũng tăng gần 9% so với cùng kỳ.

Giải pháp nào cho quý IV?

Bộ Công Thương sẽ triển khai các giải pháp để phát triển thị trường xuất khẩu trong thời gian tới.

Cụ thể, thúc đẩy việc đàm phán, và ký kết các Hiệp định, cam kết, liên kết thương mại mới, trong đó hoàn thành đưa Hiệp định FTA với Israel, ký kết các Hiệp định FTA, Hiệp định thương mại với các đối tác khác còn nhiều tiềm năng (UAE, MERCOSUR...) vào thực thi nhằm đa dạng hóa sản phẩm, chuỗi cung ứng và thị trường.

Bộ Công Thương sẽ triển khai các giải pháp để phát triển thị trường xuất khẩu

Hỗ trợ các doanh nghiệp tận dụng được các hiệp định FTA, nhất là các Hiệp định CPTPP, EVFTA, UKVFTA để có thể thúc đẩy hoạt động xuất khẩu, qua tuyên truyền về quy tắc xuất xứ cũng như cấp Giấy chứng nhận xuất xứ, các cơ hội và cách thức tận dụng cơ hội từ các Hiệp định đó.

Ngoài ra, cũng sẽ phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đàm phán với Trung Quốc về việc mở cửa thêm thị trường xuất khẩu đối với các mặt hàng rau quả khác như bơ, dứa, dừa tươi, bưởi da xanh, chanh, vú sữa, dưa lưới…

Cải thiện hiệu quả cũng như điều tiết tốt tốc độ thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu tại khu vực cửa khẩu ở biên giới Việt Nam - Trung Quốc, nhất là với các mặt hàng thủy sản, nông sản có tính thời vụ, chuyển mạnh và chuyển nhanh sang xuất khẩu chính ngạch.

Đồng thời, gia tăng các cảnh báo về vụ kiện phòng vệ thương mại cho doanh nghiệp, kịp thời thông tin cho Hiệp hội, doanh nghiệp về thông tin, nhu cầu và quy định mới của thị trường, hay hướng dẫn doanh nghiệp về cách ứng phó với các vụ kiện phòng vệ.