Việt Nam đặt mục tiêu xuất khẩu gỗ năm 2024 đạt 17,5 tỷ USD

Xuất khẩu gỗ và lâm sản đặt mục tiêu đạt 17,5 tỷ USD năm 2024

Chia sẻ tại hội nghị tổng kết ngành lâm nghiệp mới đây, ông Triệu Văn Lực, Phó cục trưởng Cục Lâm nghiệp (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cho biết, diện tích rừng trồng đạt khoảng 250.000 ha, đạt 102% kế hoạch năm 2023. Khai thác khoáng sản đạt khoảng 22,37 triệu m3, đạt chỉ tiêu kế hoạch năm 2023… Bên cạnh đó, mặc dù kim ngạch xuất khẩu sụt giảm nhưng ngành lâm nghiệp vẫn đạt mức xuất siêu ước đạt 12,199 tỷ USD.

Trong năm 2023 còn đánh dấu một cột mốc rất quan trọng khi lần đầu tiên tại Việt Nam trong lĩnh vực lâm nghiệp đã hoàn thành thủ tục để chuyển nhượng thành công lượng giảm phát thải 10,3 triệu tấn các-bon (CO2) cho Quỹ Đối tác các-bon trong Lâm nghiệp thông qua Ngân hàng Thế giới (WB) với đơn giá 5 USD/tấn CO2 - tương đương 51,5 triệu USD.

Ngành gỗ đặt mục tiêu kim ngạch xuất khẩu 2024 đạt 17,5 tỷ USD

Cũng tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Quốc Trị cho biết, năm 2023, kế hoạch xuất khẩu lâm sản đạt 17,5 tỷ USD nhưng đến cuối tháng 12 mới đạt gần 14,5 tỷ USD. Thứ trưởng Nguyễn Quốc Trị khẳng định rằng 20 năm qua, chỉ tiêu này của ngành lâm nghiệp liên tục lập đỉnh nhưng năm nay lại đi xuống. Đây là tín hiệu cho thấy ngành phải nhanh chóng tái cơ cấu sản phẩm này từ nguyên liệu, sản phẩm, thị trường,...

Có thể thấy, 2023 là một năm khó khăn đối với ngành gỗ khi nhu cầu tiêu dùng tại các thị trường xuất khẩu chính như Mỹ và EU giảm mạnh, qua đó khiến các đơn hàng sụt giảm, nhiều doanh nghiệp phải thu hẹp quy mô sản xuất, thậm chí phải đóng cửa.

Được biết, sang năm 2024, ngành lâm nghiệp đặt mục tiêu kim ngạch xuất khẩu quay về đỉnh cũ năm 2022, tức 17,5 tỷ USD, tăng 21% so với năm 2023.

Thứ trưởng Bộ NN&PTNT đánh giá, những chỉ tiêu này khá cao, đặc biệt trong bối cảnh xung đột chính trị đang kéo dài và khó đoán định, cả hai yếu tố đầu ra và đầu vào của xuất khẩu đều gặp khó khăn. Theo đó, thứ trưởng cho rằng các đơn vị ngành lâm nghiệp cần ngồi lại và rà soát lại để những mục tiêu trở thành con số hiện thực vào cuối năm 2024.

Giải pháp trọng tâm nhất trong năm 2024 đó là tạo ra hình ảnh ngành gỗ Việt Nam là phát triển bền vững, dựa trên yếu tố cơ bản đó là sử dụng gỗ có chứng chỉ và sản phẩm giảm phát thải

Tương lai “khó đoán định” của ngành gỗ trong năm 2024 cũng được hiệp hội và nhiều doanh nghiệp dự báo.

Ông Đỗ Xuân Lập, Chủ tịch Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam (Viforest) nhận định, thị trường hiện đã ghi nhận một số dấu hiệu phục hồi, nhưng năm 2024 vẫn tiềm ẩn một số rủi ro cho ngành.

Cụ thể, theo ông Đỗ Xuân Lập, ngành gỗ trong năm 2024 vẫn nằm trong thế có nhiều bất ổn. Về tổng thể, ngành gỗ có tăng trưởng nhưng chậm và không nhiều, khoảng 10-12% so với quý cuối năm 2023. “Giải pháp trọng tâm nhất trong năm 2024 đó là tạo ra hình ảnh ngành gỗ Việt Nam là phát triển bền vững, dựa trên yếu tố cơ bản đó là sử dụng gỗ có chứng chỉ và sản phẩm giảm phát thải", vị chuyên gia cho hay.

Bên cạnh những khó khăn về đầu ra, ngành gỗ còn đang phải đối mặt với một số vấn đề thời sự ảnh hưởng đến tính bền vững của ngành, đặc biệt là quy định chống phá rừng của EU, sản phẩm gỗ có phát thải carbon thấp, hay rủi ro về nguyên liệu gỗ nhập khẩu.

Mỹ tiếp tục là thị trường chiến lược

Sau căng thẳng thương mại Mỹ - Trung xảy ra vào năm 2018, Việt Nam đã trở thành nguồn cung đồ nội thất lớn nhất cho thị trường Mỹ. Ông Ngô Sỹ Hoài, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Viforest cho biết, Mỹ là quốc gia tiêu thụ đồ gỗ lớn nhất thế giới với quy mô 24-25 tỷ USD/năm. Đây là thị trường chiến lược, có thể quyết định sự tăng trưởng của ngành gỗ, chiếm khoảng 50 - 55% tổng kim ngạch xuất khẩu lâm sản của Việt Nam.

Ông Ngô Sỹ Hoài nhận định, việc Bộ Thương mại Mỹ tiếp tục áp thuế chống bán phá giá và chống trợ cấp đối với một số mặt hàng nội thất của Trung Quốc đã tạo ra lợi thế cho ngành gỗ của nước ta.

Mỹ vẫn là thị trường chiến lược

Theo ông Phạm Quang Huy, Tham tán nông nghiệp Việt Nam tại Mỹ, lạm phát tại thị trường Mỹ hiện đã hạ nhiệt, việc làm của người lao động đang tăng lên, đặc biệt ở mảng xây dựng, điều này cho thấy xuất khẩu đồ gỗ vào thị trường Mỹ có thể sẽ tăng trở lại.

Bên cạnh đó, tỷ lệ hàng tồn kho tại Mỹ được dự báo đến cuối năm 2023 sẽ giảm dần. Đây là cơ hội để Việt Nam đẩy mạnh xuất khẩu mặt hàng gỗ cũng như các sản phẩm gỗ vào thị trường chiến lược này trong thời gian tới.

Tuy nhiên, Tham tán nông nghiệp Việt Nam tại Mỹ lưu ý rằng môi trường pháp lý của Mỹ yêu cầu các sản phẩm gỗ nhập khẩu cần đảm bảo yếu tố bảo vệ môi trường, an toàn, doanh thu và thương mại công bằng.

“Mỹ không muốn có sản phẩm nào gây hại cho cảnh quan và rừng do các loài dịch hại xâm lấn, cũng như hàng buôn bán bất hợp pháp gây ảnh hưởng người tiêu dùng”, ông Huy cho biết.

Ngoài ra, Mỹ cũng có những biện pháp chống bất lợi cho ngành công nghiệp trong nước, thông qua chống bán phá giá, buôn bán bất hợp pháp,...

Theo đó, ông Phạm Quang Huy khuyến cáo các doanh nghiệp trong ngành tuân thủ Nghị định 102 về hệ thống gỗ hợp pháp Việt Nam và thỏa thuận 301 giữa 2 nước về khai thác và thương mại gỗ bất hợp pháp.

Đồng thời, doanh nghiệp cần nhanh chóng cải thiện hệ thống quản trị, tăng cường trách nhiệm giải trình để quản trị rủi ro, tính minh bạch thông tin đầu ra - đầu vào bằng phần mềm kế toán thông minh cũng như theo dõi các vụ việc phòng việc thương mại trong ngành để có những giải pháp ứng phó kịp thời.

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cũng cần phát triển các sản phẩm mới có hàm lượng kỹ thuật, tính sáng tạo cao, thân thiện với môi trường nhằm tăng sức cạnh tranh ở thị trường tiêu thụ đồ gỗ lớn nhất thế giới này.