Xuất Khẩu Việt Nam sẵn sàng lấy lại vị thế

Dấu hiệu tích cực xuất hiện từ tháng 8

Theo VTV, trong Nghị quyết 144 phiên họp thường kỳ tháng 8 được Chính phủ ban hành mới đây có nội dung: Đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, đẩy mạnh xúc tiến thương mại để phát triển, mở rộng các thị trường mới, nhiều tiềm năng, tranh thủ tối đa sự phục hồi của các thị trường lớn, truyền thống để xuất khẩu các nhóm hàng chủ lực.

Đây vẫn là định hướng giải quyết xuyên suốt của Chính phủ đối với hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa trong thời gian qua. Trong tháng 8, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa đạt hơn 228 tỷ USD, giảm khoảng 10% so với cùng kỳ. Nhưng trong tháng 8 đã thấy rõ dấu hiệu phục hồi khi kim ngạch xuất khẩu hàng hóa toàn quốc tăng 9%, đạt 32,76 tỷ USD - Ghi nhận tháng có kim ngạch xuất khẩu cao nhất trong một năm qua, đánh dấu tháng tăng trưởng thứ 4 liên tiếp.

Tháng 8 đã thấy rõ dấu hiệu phục hồi khi kim ngạch xuất khẩu hàng hóa toàn quốc tăng 9%, đạt 32,76 tỷ USD

Hầu hết các mặt hàng chủ lực của Việt Nam trong tháng 8 đã lấy lại đà tăng trưởng so với tháng 7. Nhóm hàng công nghiệp chế biến vẫn là động lực chính cho tăng trưởng xuất khẩu hàng hóa toàn quốc trong trong tháng với kim ngạch gần 27,9 tỷ USD, tăng 7,8% so với tháng 7.

Tăng mạnh nhất với 79% là mặt hàng máy ảnh, máy quay và linh kiện; Điện thoại và linh kiện tăng 15,7%. Kim ngạch xuất khẩu nhóm hàng nông, thủy sản tăng 12,8%, ước đạt 2,95 tỷ USD, chủ yếu do kim ngạch xuất khẩu gạo tăng hơn 50%, ước đạt 582 triệu USD.

Đáng chú ý là đà tăng trưởng xuất khẩu khu vực kinh tế trong nước tăng 8,7%, cao hơn khu vực FDI và hơn mức tăng xuất khẩu chung toàn quốc.

Theo Bộ Công Thương, xuất khẩu tăng trong tháng vừa qua cho thấy sự kỳ vọng phục hồi đơn hàng xuất khẩu, các doanh nghiệp Việt Nam tiếp tục cho thấy sự chủ động sáng tạo, tìm kiếm thị trường mới và khai thác lợi thế từ các FTA.

Thị trường ngách giúp tăng doanh thu

Sau một vài tháng, tình hình xuất khẩu một số mặt hàng chủ lực có dấu hiệu tích cực. Nhờ việc Chính phủ có chỉ đạo kịp thời, các doanh nghiệp và hiệp hội có những nỗ lực tìm kiếm, tận dụng thị trường ngách, sản phẩm ngách nhằm tìm thêm đơn đặt hàng, tăng doanh thu.

Ví dụ câu chuyện của ngành thủy sản, trong 8 tháng đầu năm 2023, xuất khẩu giảm 25% về giá trị, đạt 5,8 tỷ USD. Tuy nhiên, nhiều mặt hàng cá nước ngọt xuất khẩu lại tăng đột biến hàng trăm %. Cá đóng hộp, tôm khô tăng trưởng hàng chục %. Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam (Vasep) cho biết, xu hướng này thể hiện rõ trong những tháng qua.

Các doanh nghiệp thủy sản cũng nhắm tới khu vực Đông Âu, Trung Đông

Sau 9 tháng, đi lên từ con số 0, lượng tôm xuất khẩu vào thị trường Đài Loan, Trung Quốc chiếm 20% sản lượng hàng xuất khẩu của Công ty cổ phần Tập đoàn HPC. Dù là thị trường ngách nhưng công ty phải mất 2 năm mới đưa được tôm vào thị trường này. Biên lợi nhuận đạt khoảng 8% cũng là mức hấp dẫn của một doanh nghiệp thủy sản Việt Nam trong bối cảnh khó khăn dồn dập.

Các doanh nghiệp thủy sản cũng nhắm tới khu vực Đông Âu, Trung Đông. Theo Vasep, không chỉ khai thác thị trường ngách, nhiều mặt hàng không phải thế mạnh của Việt Nam cũng bất ngờ tăng trưởng mạnh như cá nước ngọt, hàng đóng hộp, thủy sản khô.

Lạm phát làm thay đổi nhu cầu của nhiều thị trường nhập khẩu, theo đại diện Vasep. Những mặt hàng này có giá phù hợp nhu cầu của người tiêu dùng có thu nhập trung bình, thấp nên thường được ưa chuộng. Vasep khuyến nghị, các doanh nghiệp thủy sản nên nắm bắt xu hướng này để tăng thêm doanh thu.

Cần nỗ lực giữ chân khách hàng

Bên cạnh đa dạng hóa thị trường, sản phẩm, chuỗi cung ứng thì các doanh nghiệp xuất khẩu các mặt hàng dệt may, đồ điện tử, linh kiện phải tranh thủ sự phục hồi của thị trường truyền thống mà gia tăng đơn hàng trong các tháng cuối năm.

Đơn cử, Công ty Cổ phần Đúc kim loại Kyoyo Việt Nam xuất khẩu 30.000 bộ linh kiện hệ thống van điện tử/tháng sang Nhật, Mỹ. Lượng đơn hàng trong 2 quý đầu năm giảm 20% nhưng hiện tại họ đã thấy được tín hiệu đơn đặt hàng tăng trở lại.

Năng lực sản xuất hiện nay của các doanh nghiệp công nghiệp chủ lực phần lớn đã đáp ứng các yêu cầu của đối tác quốc tế

Tương tự với các doanh nghiệp xuất khẩu dệt may. Hiện nay tại thị trường Mỹ, khách hàng bắt đầu tăng đơn đặt hàng lại cho những tháng cuối năm và đầu vụ xuân hạ 2024. Tuy nhiên, để đạt mục tiêu xuất khẩu, các doanh nghiệp cần mở rộng thêm thị trường trong khu vực.

Theo Bộ Công Thương, năng lực sản xuất hiện nay của các doanh nghiệp công nghiệp chủ lực phần lớn đã đáp ứng các yêu cầu của đối tác quốc tế. Tuy nhiên vẫn cần chủ động hơn trong việc tìm hiểu thông tin, tham gia giao thương trực tiếp để không tốn thời gian, chi phí tìm đơn hàng.

Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại, Bộ Công Thương - Ông Vũ Bá Phú cho biết: “Các Thương vụ Việt Nam ở nước ngoài phải cung cấp thông tin về thị trường, về nhu cầu nước sở tại cũng như chính sách và sự thay đổi của chính sách một cách kịp thời…".

Theo khuyến nghị của Bộ Công Thương, các doanh nghiệp dệt may, da giày khi xuất khẩu sang châu Ấu trong thời gian tới cần cập nhật liên tục các thay đổi liên quan tới chứng nhận sản xuất bền vững, sử dụng nguyên liệu thân thiện với môi trường, có trách nghiệm xử lý, tái chế, sửa chữa sản phẩm nhằm tránh bỏ lỡ những đơn hàng giá trị cao.

Bên cạnh đó, dự kiến hoạt động xuất nhập khẩu tiếp tục khởi sắc trong những tháng cuối năm 2023 do được hỗ trợ bởi các yếu tố như lạm phát đã hạ nhiệt tại các nền kinh tế lớn như Mỹ, châu Âu… tồn kho tại các nước cũng ngày càng giảm. Trong khi nhu cầu tiêu thụ hàng hóa thường tăng cao vào dịp lễ hội cuối năm. Có thể thấy, đây là cơ hội để Việt Nam tiếp tục thúc đẩy xuất khẩu hàng hóa.

Một lần nữa, trong Nghị quyết 144 phiên họp thường kỳ tháng 8 mới ban hành, Chính phủ đã khẳng định quyết tâm hoàn thành mục tiêu tăng trưởng xuất khẩu 6% trong năm nay.