Vừa qua, Cơ quan Cảnh sát điều tra - Bộ Công an đã hoàn tất kết luận điều tra, đề nghị truy tố 15 bị can trong vụ án "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" xảy ra tại Tập đoàn Tân Hoàng Minh. Qua đó đã làm rõ chiêu trò Tập đoàn này sử dụng để huy động số tiền đặc biệt lớn của hàng nghìn người bị hại.

Ngoài ra, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an cũng kiến nghị các biện pháp nhằm bịt lỗ hổng trong phát hành trái phiếu, xử lý trách nhiệm đối với nhiều tổ chức, cá nhân.

Bộ Công an kiến nghị rà soát các ngân hàng TMCP liên quan đến vụ trái phiếu Tân Hoàng Minh
Các bị can trong vụ án "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" xảy ra tại Tập đoàn Tân Hoàng Minh

Kiến nghị NHNN rà soát tổng thể

Trong kết luận điều tra vụ án "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" xảy ra tại Tập đoàn Tân Hoàng Minh và một số đơn vị liên quan, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã kiến nghị Ngân hàng Nhà nước (NHNN) rà soát tổng thể các ngân hàng thương mại đang cung cấp dịch vụ quản lý tài sản bảo đảm của các gói trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ.

Bộ Công an yêu cầu đánh giá lại tính pháp lý, giá trị tài sản để đảm bảo tính hợp lý, hợp lệ của tài sản và khả năng thanh toán, thanh khoản khi tổ chức phát hành không trả được gốc, lãi trái phiếu đến hạn.

Các ngân hàng thương mại được yêu cầu phải quy định rõ quy trình, thủ tục tiếp nhận tài sản bảo đảm của trái phiếu, mở tài khoản trái phiếu đảm bảo chặt chẽ, phòng ngừa vi phạm.

Ngoài ra, các ngân hàng không được ỷ lại vào chứng thư thẩm định giá của các công ty thẩm định giá trong khi mỗi ngân hàng đều có bộ phận thẩm định và quản lý rủi ro để đánh giá tính hợp pháp, khả thi của các loại tài sản bảo đảm trái phiếu.

Yêu cầu các ngân hàng phải giám sát dòng tiền luân chuyển qua tài khoản trái phiếu, không để lợi dụng chuyển tiền ra khỏi tài khoản trái phiếu không đúng mục đích phát hành; quy định trách nhiệm của các ngân hàng khi cung cấp các dịch vụ liên quan phát hành trái phiếu.

Bộ Công an cũng kiến nghị Bộ Tài chính và Uỷ ban chứng khoán Nhà nước tiếp tục rà soát, bổ sung, điều chỉnh các quy định liên quan, hoàn thiện quy trình tổ chức và giám sát việc giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, đảm bảo trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ được giao dịch công khai, minh bạch; đối tượng mua trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ được kiểm tra, xác nhận là nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp theo đúng quy định pháp luật, đảm bảo chủ động phòng ngừa, ngăn chặn các hành vi vi phạm, tội phạm liên quan.

Xử lý nghiêm về hành chính đối với các công ty kiểm toán, công ty thẩm định giá, kiểm toán viên và thẩm định viên có sai phạm đã kết luận trong vụ án (đình chỉ kinh doanh; thu hồi giấy chứng nhận đủ điểu kiện kinh doanh dịch vụ kiểm toán; thẩm định giá; thu hồi chứng chỉ hành nghề Kiểm toán viên, Thẩm định viên…).

Bộ Công an kiến nghị rà soát các ngân hàng TMCP liên quan đến vụ trái phiếu Tân Hoàng Minh

Một nội dung quảng cáo trái phiếu Tân Hoàng Minh trên mạng Internet

VietinBank, Vietcombank, SHB bị réo tên vì Tân Hoàng Minh

Trong một diễn biến đáng chú ý, Bộ Công an đã yêu cầu các ngân hàng thương mại gồm VietinBank, Vietcombank, SHB tổ chức rà soát, kiểm điểm việc cung cấp dịch vụ quản lý tài khoản, quản lý tài sản bảo đảm các gói trái phiếu riêng lẻ của các công ty liên quan đến vụ án của Chủ tịch Tập đoàn Tân Hoàng Minh.

“Yêu cầu các ngân hàng thương mại gồm VietinBank, Vietcombank, SHB tổ chức rà soát, kiểm điểm việc cung cấp dịch vụ quản lý tài khoản, quản lý tài sản bảo đảm các gói trái phiếu riêng lẻ của Công ty Ngôi Sao Việt, Soleil, Cung Điện Mùa Đông”, - Bộ Công an nêu trong kết luận điều tra của Cơ quan CSĐT.

Tại SHB Trung tâm kinh doanh (thuộc SHB), đơn vị này nhận tài sản đảm bảo của trái phiếu Ngôi Sao Việt 800 tỷ đồng và Soliel 800 tỷ đồng. Khi thực hiện, SHB Trung tâm kinh doanh ký hợp đồng thế chấp, đăng ký giao dịch đảm bảo, nhận giữ bản gốc giấy tờ liên quan tài sản… mà không có quy định về thẩm định hoặc thẩm định lại giá trị các tài sản đảm bảo.

Tài liệu điều tra xác định, SHB Trung tâm kinh doanh chỉ dựa vào chứng thư thẩm định giá của các đơn vị thẩm định giá để ký hợp đồng quản lý tài sản với các tổ chức phát hành trái phiếu thuộc Tập đoàn Tân Hoàng Minh.

Tại VietinBank Chi nhánh Tây Thăng Long, Bộ Công an cho biết, việc nhận quản lý tài sản đảm bảo cũng chỉ căn cứ vào chứng thư thẩm định giá của công ty thẩm định.

Đối với quản lý tài khoản trái phiếu, VietinBank Chi nhánh Tây Thăng Long cho rằng việc rút vốn khỏi các tài khoản trái phiếu của các tổ chức phát hành trái phiếu thuộc Tập đoàn Tân Hoàng Minh đã đúng với phương án phát hành. Sau khi dòng tiền ra khỏi tài khoản, ngân hàng không có thỏa thuận quản lý tài khoản khác nên không biết việc chạy dòng tiền khống.

Tại Vietcombank Chi nhánh Thanh Xuân, các cá nhân tại đơn vị này cũng khai việc rút tiền của tổ chức phát hành trái phiếu thuộc Tập đoàn Tân Hoàng Minh là đúng mục đích, phương án phát hành. Số tiền ra khỏi tài khoản trái phiếu sau đó được luân chuyển, rút nộp như thế nào, phía ngân hàng không theo dõi do không có thỏa thuận quản lý với khách hàng như quản lý tài khoản trái phiếu…

Bộ Công an kiến nghị rà soát các ngân hàng TMCP liên quan đến vụ trái phiếu Tân Hoàng Minh
VietinBank, Vietcombank, SHB bị réo tên vì Tân Hoàng Minh

Bộ Công an lưu ý, theo quy định tại luật Tổ chức tín dụng và giấy phép hoạt động, 3 ngân hàng được phép cung cấp các dịch vụ nêu trên. Thế nhưng, Nghị định 153/2020 và văn bản nội bộ của các ngân hàng lại không có quy định, hướng dẫn thủ tục, quy trình quản lý tài sản đảm bảo, quản lý tài khoản trái phiếu.

Khi nào nhà đầu tư trái phiếu Tân Hoàng Minh được nhận lại tiền?

Thiếu tướng Nguyễn Văn Thành một lần nữa kêu gọi các nhà đầu tư có liên quan đến vụ án Vạn Thịnh Phát sớm đến làm việc với cơ quan điều tra và cung cấp thông tin cần thiết.

“Theo quy định, 8.600 tỷ đồng, là tài sản vật chứng, khi tòa án tuyên án và kết luận, các tài sản này sẽ được trả lại cho bị hại là các nhà đầu tư. Khi tòa án tuyên án và kết luận, các tài sản này sẽ được trả lại cho người dân. Tôi tin rằng nhà đầu tư sẽ chắc chắn nhận lại số tiền này, nhưng phải tuân thủ đúng thủ tục tố tụng”, Thiếu tướng Nguyễn Văn Thành, Cục phó C03 (Bộ Công an) thông tin tại cuộc họp báo do Bộ Công an tổ chức chiều ngày 2/10.

Lãnh đạo C03 cho biết, số lượng bị hại trong vụ án là rất lớn. Trong quá trình xét xử, tòa án sẽ kiểm tra từng bị hại. Nhà đầu tư cần theo dõi chặt chẽ quá trình xét xử để có thể nhận lại tài sản.

Bộ Công an kiến nghị rà soát các ngân hàng TMCP liên quan đến vụ trái phiếu Tân Hoàng Minh
Khi nào nhà đầu tư trái phiếu Tân Hoàng Minh được nhận lại tiền?

Thiếu tướng Nguyễn Văn Thành thông tin thêm, cơ quan điều tra đang nỗ lực truy thu tài sản theo phương châm "bảo vệ quyền lợi cho nhà đầu tư". Nhiều nhà đầu tư đã gặp khó khăn trong việc thu hồi tài sản do thiếu thông tin. Tinh thần của cơ quan điều tra là triệt để thu hồi tài sản và trả lại cho người dân.

Được biết, có hơn 6.630 khách hàng đã ký hợp đồng đầu tư trái phiếu, hợp đồng chuyển nhượng và bị Tân Hoàng Minh chiếm đoạt tiền. Số tiền này đã được bị can Đỗ Anh Dũng nộp lại trong quá trình điều tra, đảm bảo thi hành án, hoàn trả cho bị hại.