Chuyên gia WB khuyến nghị Việt Nam tiếp tục gia hạn các chương trình hỗ trợ kinh tế sang 2024

Vào ngày 18/12, Ngân hàng Thế giới (WB) đã công bố báo cáo cập nhật kinh tế vĩ mô tháng 11/2023, trong đó khuyến nghị các cơ quan chức năng nên xem xét gia hạn chương trình hỗ trợ kinh tế sang năm 2024 để cho phép các khoản đầu tư được thực hiện đầy đủ, hỗ trợ tổng cầu.

Có tín hiệu tích cực trong thu hút vốn đầu tư nước ngoài

Theo đánh giá của các chuyên gia WB, cam kết lũy kế trong 11 tháng năm 2023 tiếp tục tăng, đạt 28,8 tỷ USD, so với cùng kỳ năm 2022 cao hơn 14,8% bất chấp những bất ổn toàn cầu, phản ánh niềm tin của các nhà đầu tư vào triển vọng kinh tế của Việt Nam. Mặc dù vậy thì con số này vẫn thấp hơn khoảng 10% so với mức trước dịch bệnh.

Ghi nhận, sản xuất chiếm hơn 60% số vốn cam kết đăng ký mới và góp vốn bổ sung. Mặt khác thì bất động sản chỉ chiếm 3,5% vốn đăng ký trong 11 tháng năm 2023 so với 16,7% cùng kỳ năm 2022, phản ánh được tình trạng trì trệ của thị trường bất động sản ở trong nước. Và tính đến cuối tháng 11, vốn FDI giải ngân đạt mức 20,3 tỷ USD, so với cùng kỳ năm trước tăng 2,9%.

Chuyên gia WB nhận định, cần khôi phục niềm tin cũng như thúc đẩy sự phát triển lành mạnh thị trường bất động sản. Đây chính là chìa khóa hỗ trợ ổn định kinh tế trong ngắn hạn, tăng trưởng kinh tế trong dài hạn. Nguồn ảnh: Internet

Ngoài ra, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) vẫn ổn định ở mức 3,5% vào tháng 11 năm 2023 so với mức 3,6% vào tháng 10, so với mục tiêu chính sách đặt ra cho năm 2023 là 4,5% thì thấp hơn. Và động lực chính gây ra lạm phát CPI vẫn là lương thực và nhà ở, đóng góp lần lượt là 1,1 và 0,9 điểm phần trăm vào CPI tháng 11.

Còn sự gia tăng trở lại thời gian gần đây của chi phí vận tải - vốn dĩ bị ảnh hưởng bởi giá dầu, khí đốt trong nước tăng từ tháng Tám cho đến tháng Mười đã bắt đầu giảm dần vào tháng 11. Trong khi đó thì lạm phát cơ bản cũng tiếp tục giảm tốc, đứng ở mức 3,2% so với cùng kỳ vào tháng 11/2023, so với 3,4% vào tháng 10 bởi ảnh hưởng vòng hai cú sốc giá đầu tháng 3/2022 tiếp tục giảm dần.

Có sự cải thiện ở sản xuất công nghiệp nhưng vẫn chậm

Cũng theo WB, trong tháng 11/2023, chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) của Việt Nam ghi nhận tăng 2,7% bởi tăng sản phẩm xuất khẩu chủ lực như dệt may, đồ nội thất, điện tử, thiết bị điện,... Sản xuất phục vụ tiêu dùng như đồ uống, thực phẩm cũng tăng lần lượt 5,2% và 2,0%. Có thể thấy, những sự mở rộng này đã phản ánh mức tiêu dùng trong nước tương đối linh hoạt, sự hồi phục liên tục của nhu cầu bên ngoài.

Mặc dù vậy thì triển vọng vẫn khá là mờ nhạt khi chỉ số Nhà quản trị mua hàng (PMI) của Việt Nam tiếp tục ở mức suy giảm trong tháng 11 (ghi nhận 47,3 - đây chính là mức thấp nhất kể từ tháng 5/2023) so với 49,6 và 49,7 lần lượt trong tháng 10 và tháng 9.

Có tín hiệu tích cực trong thu hút vốn đầu tư nước ngoài. Nguồn ảnh: Internet

Chuyên gia của WB cũng cho biết thêm, xuất nhập khẩu hàng hóa tiếp tục được cải thiện nhằm mục đích đáp ứng sự hồi phục nhu cầu bên ngoài, so với cùng kỳ tăng lần lượt 6,7% và 5,1%. Trong tháng 11, xuất khẩu tăng là bởi tăng trưởng doanh số xuất khẩu các sản phẩm nông nghiệp chính (bao gồm gạo, cà phê, trái cây và rau quả), điện tử (ghi nhận 20,2%), máy móc (ghi nhận 5%), giày và sản phẩm da (ghi nhận 10,9%) và đồ nội thất (ghi nhận 23,6).

Và sự tăng trưởng trong nhập khẩu có liên quan chặt chẽ đến sự hồi phục của xuất khẩu, bởi đầu vào nhập khẩu để sản xuất hàng xuất khẩu chiếm đến 94% tổng lượng nhập khẩu. Bất chấp những cải thiện này, xuất khẩu hàng tháng vẫn ghi nhận giảm 1,4% trong tháng 11, so với mức tăng trưởng 1,42% (m/m, SA) trong tháng 10 đã cho thấy sự phục hồi vẫn còn khá mong manh. Lũy kế 11 tháng năm 2023, xuất và nhập khẩu vẫn thấp hơn cùng kỳ năm 2022, so với cùng kỳ giảm lần lượt 5,9% và 10,7%.

Theo phân tích của WB, trong tháng 11, tăng trưởng doanh số bán lẻ của nền kinh tế Việt Nam đã có sự chững lại, tiếp tục duy trì ở mức thấp hơn mức trước dịch bệnh. Còn cầu thị trường vẫn chưa cải thiện mạnh.

Nguồn ảnh: Internet

Bên cạnh đó, tín dụng tăng trưởng nhẹ trong tháng 11, so với cùng kỳ tăng 10,3% nhưng con số này vẫn thấp hơn so với mục tiêu mà Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đặt ra là 14% - 15%.

Có thể thấy, tăng trưởng tín dụng chậm là bởi đầu tư tư nhân cùng với niềm tin của nhà đầu tư tiếp tục có sự suy yếu, một phần là liên quan đến tình trạng trì trệ của thị trường bất động sản, vốn chiếm khoảng 21,6% dư nợ tín dụng vào năm 2022. Và trong bối cảnh thị trường tín dụng trì trệ, Ngân hàng Nhà nước trong tuần cuối tháng 11 đã quyết định tái phân bổ chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng giữa các ngân hàng thương mại dựa trên cơ sở đánh giá kết quả hoạt động của họ từ thời điểm đầu năm đến hiện tại.

Chính vì thế, chuyên gia của WB khuyến nghị các cơ quan chức năng Việt Nam cần phải xem xét để gia hạn Chương trình phục hồi, hỗ trợ phát triển sang năm 2024 nhằm mục đích đảm bảo hiệu quả của việc thực thi chính sách, hỗ trợ ổn định kinh tế vĩ mô.

Chuyên gia WB nhấn mạnh, trong bối cảnh kinh tế suy thoái thì những điểm yếu của khu vực tài chính đòi hỏi phải tiếp tục cảnh giác, song song với đó nỗ lực khôi phục niềm tin, thúc đẩy sự phát triển lành mạnh của thị trường bất động sản là chìa khóa hỗ trợ ổn định kinh tế trong ngắn hạn, tăng trưởng kinh tế trong dài hạn.