Thanh khoản thấp kéo dài khiến doanh nghiệp và nhà đầu tư BĐS gặp khó

Tính đến nay, thanh khoản thị trường bất động sản dù đã cải thiện nhưng chưa đáng kể. Theo báo cáo chuyên đề thị trường bất động sản Việt Nam trong tháng 8 của Hiệp hội Môi giới BĐS Việt Nam (VARS) cho biết, các doanh nghiệp địa ốc vẫn đang đối mặt với nhiều khó khăn. Kết quả khảo sát cho thấy, 50% doanh nghiệp cho biết họ gặp khó khăn lớn nhất là về giao dịch, sau đó là pháp lý đất đai, vốn, thị trường trái phiếu và tín dụng. Minh chứng rõ ràng nhất là số lượng doanh nghiệp bất động sản giải thể ngày càng tăng.

Dòng tiền đổ về cổ phiếu khi bất động sản ảm đạm, gửi tiết kiệm lãi suất thấp
Nhà đầu tư và môi giới bất động sản tạm thời chuyển sang các kênh đầu tư khác có thanh khoản tốt hơn, trong đó có cổ phiếu. Nguồn: Báo cáo chuyên đề tháng 8 của VARS

Theo dữ liệu khảo sát của VARS với các hội viên VARS là các sàn giao dịch bất động sản, 20% sàn hiện tại đối mặt với nguy cơ giải thể và phá sản, 40% sàn nỗ lực chống đỡ để duy trì, phần còn lại có khả năng chống đỡ nhưng sức chống chịu không cao. số lượng doanh nghiệp địa ốc hoạt động trở lại, tuyển dụng nhân sự ở một số địa phương tăng lên nhưng không nhiều.

Liên quan đến vấn đề này, báo cáo của VARS nêu rõ hiện trạng rằng: “Nếu tình hình khó khăn trên thị trường bất dộng sản tiếp tục duy trì, có tới 25% doanh nghiệp chỉ có thể trụ được tới hết quý 3/2023, nếu khó khăn tiếp tục duy trì đến hết năm 2023, số lượng doanh nghiệp có nguy cơ phá sản sẽ tiếp tục tăng cao. Các môi giới, sàn giao dịch cũng đang đối diện với những rủi ro không nhận được hoa hồng đúng hẹn. Các sàn giao dịch cũng có khả năng bị phạt, bị xử lý vì đến hạn mà không có tiền nộp thuế, không có tiền nộp bảo hiểm xã hội,... do không có nguồn thu; hay bị chủ cho thuê mặt bằng đòi mặt bằng trước hạn, cắt nước, cắt điện,... do chậm thanh toán, không có tiền thanh toán”.

Dòng tiền đổ về cổ phiếu khi bất động sản ảm đạm, gửi tiết kiệm lãi suất thấp
Nhiều người cho biết, trong bối cảnh kinh tế lạm phát, họ không muốn để tiền của mình nằm im một chỗ mà có thể tham gia kênh có lợi nhuận và giao dịch sôi động là cổ phiếu. Ảnh minh họa

Đối với khía cạnh tâm lý nhà đầu tư, VARS cho biết chỉ có 21% doanh nghiệp được khảo sát đánh giá rằng những cơ chế, chính sách mới được ban hành từ đầu năm nay thực sự có tác động tích cực đến tâm lý nhà đầu tư. Còn với những doanh nghiệp còn lại, họ chưa thấy được sự chuyển biến thực sự và rõ rệt của thị trường, khách hàng cũng như nhà đầu tư.

Cổ phiếu trở thành hi vọng lợi nhuận của các nhà đầu tư

Trong bối cảnh này, xuất hiện xu hướng nhà đầu tư và môi giới bất động sản tạm thời chuyển sang các kênh đầu tư khác có thanh khoản tốt hơn, trong đó có cổ phiếu. Theo chia sẻ của một nhân viên môi giới lâu năm trong công ty chứng khoán Top 10 thị phần, những tháng qua có nhiều người tham gia, kể cả các môi giới bất động sản cũng tìm đến chị để nhận tư vấn và mở tài khoản chứng khoán. Nhiều người cho biết, trong bối cảnh kinh tế lạm phát, họ không muốn để tiền của mình nằm im một chỗ, mong muốn có thể tham gia kênh có lợi nhuận và giao dịch sôi động, đó là cổ phiếu.

Số liệu của Tổng Công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam (VSDC) cho thấy, tháng 8/2023 số lượng tài khoản chứng khoán cá nhân trong nước đã tăng gần 190.000 đơn vị, cao nhất trong vòng hơn 1 năm qua. Ngoài ra, thị trường cũng ghi nhận 4 tháng liên tiếp số lượng tài khoản mở mới hơn 100.000 đơn vị. Số lượng tài khoản trong nước từ tháng 5 đến tháng 8 năm nay đã ghi nhận mức tăng gần 600.000 đơn vị.

Dòng tiền đổ về cổ phiếu khi bất động sản ảm đạm, gửi tiết kiệm lãi suất thấp
Tính đến thời điểm ngày 31/8, số lượng tài khoản cá nhân đạt 7,59 triệu tài khoản, xấp xỉ 7,6% dân số trên cả nước. Ảnh: Doanhnhan.vn

Theo quan sát, số lượng tài khoản cá nhân trong nước tại thời điểm cuối năm 2019 là 2,3 triệu đơn vị, đến giai đoạn 2021-2022 đã bùng nổ, tiếp tục duy trì đà tăng cho đến nay. Tính đến thời điểm ngày 31/8, con số này đạt 7,59 triệu tài khoản, xấp xỉ 7,6% dân số trên cả nước.

Đương nhiên, một người đủ điều kiện có thể mở nhiều tài khoản tại nhiều công ty chứng khoán khác nhau. Song có một điều không thể phủ nhận đó là, làn sóng tham gia đã và đang lan tỏa ngày càng rộng. Mới đây, thông tin trên thị trường còn ghi nhận trường hợp của một cụ ông 81 tuổi rút tiền tiết kiệm để đầu tư chứng khoán, hoặc anh nhân viên giao hàng có thu nhập tầm trung cũng chủ động trích một phần thu nhập để tích lũy cổ phiếu. Dễ dàng thấy được, sự quan tâm của nhà đầu tư với cổ phiếu ngày càng tăng.

Đáng chú ý, mức thanh khoản cũng là yếu tố thể hiện rõ sự sôi động của thị trường này. Trong 2 tháng gần đây, giá trị giao dịch toàn thị trường đã đạt ngưỡng 1 tỷ USD/phiên. Thị trường tích cực, thanh khoản cao đã khiến sự quan tâm của giới đầu tư đến thị trường cổ phiếu ngày càng tăng.

Ngoài ra, dòng tiền cũng đang có xu hướng tìm kiếm đến những kênh đầu tư có mức sinh lợi tốt hơn trong bối cảnh lãi suất tiết kiệm ở mức thấp. Báo cáo chiến lược mới đây của Chứng khoán VNDirect (mã chứng khoán: VND) đánh giá, thị trường chứng khoán duy trì sức hút so với kênh tiền gửi tiết kiệm khi lãi suất huy động trong tháng 8/2023 đã nới rộng đà giảm.

Cụ thể trong tháng 8, lãi suất huy động bình quân kỳ hạn 12 tháng của các ngân hàng thương mại đã ghi nhận mức giảm thêm 0,3 điểm %, trong những tháng cuối năm có thể vẫn duy trì xu hướng giảm.

Xét về tổng quan, những yếu tố hỗ trợ thị trường chứng khoán đang duy trì, trong đó cả việc mặt bằng lãi suất có xu hướng giảm, trong khi giải ngân đầu tư công và dòng vốn FDI tăng lên, tỷ giá duy trì mức ổn định. Ngoài ra còn các yếu tố khác như nền kinh tế và lợi nhuận doanh nghiệp hồi phục, hệ thống KRX cùng triển vọng sớm nâng hạng thị trường…