Lợi ích khi phát hành cổ phiếu ESOP

Cổ phiếu ESOP là gì?

ESOP là viết tắt của cụm từ Employee Stock Ownership Plan, đây là loại cổ phiếu mà các doanh nghiệp lớn sẽ phát hành để dành cho những người lao động lâu năm và những người có cống hiến lớn cho doanh nghiệp. Cổ phiếu ESOP còn được gọi là cổ phiếu thưởng sẽ được phát hành và cho phép người lao động mua với mức giá ưu đãi.

Mỗi một đơn vị, tổ chức khác nhau sẽ có những quy định khác nhau để phát hành cổ phiếu ESOP và đưa ra những mục tiêu và điều kiện cụ thể để nhân viên có thể nhận cổ phiếu này. Đây được xem như một chính sách để giữ chân người tài của doanh nghiệp.

Cổ phiếu ESOP có ý nghĩa quan trọng với doanh nghiệp và nhân viên

Điều kiện để doanh nghiệp phát hành cổ phiếu ESOP

Không phải đơn vị, doanh nghiệp nào cũng đủ điều kiện và muốn phát hành cổ phiếu ESOP cũng được. Công ty muốn phát hành cổ phiếu ESOP thì sẽ phải đáp ứng được những quy định trong Điều 35-36-37 Thông tư số 162/2015/TT-BTC.

Điều kiện phát hành cổ phiếu ESOP cụ thể như:

- Đơn vị phát hành là doanh nghiệp đại chúng phải có kế hoạch phát hành cổ phiếu ESOP cụ thể được Đại hội đồng cổ đông thống nhất thông qua.

- Một năm doanh nghiệp không được phát hành cổ phiếu ESOP vượt quá 5% tổng số cổ phần đang lưu hành của doanh nghiệp.

- Công ty phải đáp ứng được những điều kiện cơ bản về vốn dựa vào báo cáo tài chính đã được kiểm toán rõ ràng với các số liệu về lợi nhuận sau thuế chưa phân phối, thặng dư vốn, quỹ đầu tư phát triển…

- Doanh nghiệp phải đưa ra quy định rõ ràng về những tiêu chuẩn cho nhân viên nhận được cổ phiếu ESOP với các tiêu chí đặt ra như sau: Xác định giá bán, định lượng cổ phiếu chia cho người lao động trong danh sách và thời gian phân phối cụ thể.

Quy định về năng lực nguồn vốn, sẽ có những trường hợp sau:

- Nếu công ty đại chúng là công ty mẹ phát hành cổ phiếu ESOP thì nguồn vốn sẽ phải đánh giá dựa trên báo cáo tài chính của công ty mẹ. Nguồn vốn để thực hiện việc phát hành cổ phiếu ESOP sẽ không được vượt quá lợi nhuận sau thuế chưa phân phối trên giấy tờ.

- Công ty có nguồn vốn thấp hơn lợi nhuận sau thuế chưa phân phối, theo báo cáo tài chính hợp nhất. Song, nếu như nguồn vốn lại cao hơn lợi nhuận sau thuế chưa phân phối theo báo cáo tài chính của công ty mẹ, thì công ty chỉ được sử dụng nguồn vốn từ lợi nhuận sau thuế khi đã chuyển từ các chi nhánh về công ty mẹ.

- Công ty phát hành cổ phiếu ESOP sẽ phải đảm bảo được điều kiện tổng giá trị nguồn vốn trên không nhỏ hơn tổng giá trị nguồn vốn tăng thêm, theo phương án đã được đại hội đồng cổ đông thông qua.

Mục đích phát hành cổ phiếu esop

Cổ phiếu ESOP được phát hành sẽ dành riêng cho những đối tượng cụ thể là những nhân viên lâu năm, có cống hiến lớn với doanh nghiệp. Mục tiêu khi phát hành cổ phiếu ESOP là tạo sự gắn kết của người lao động với doanh nghiệp. Đây là một cách để cho phép người lao động sở hữu một một phần tài sản của công ty và trở thành một cổ đông của công ty. Qua đó, họ sẽ có trách nhiệm và gắn bó với công ty hơn trong tương lai.

Cổ phiếu ESOP được coi là một giải pháp thay thế cho việc tặng tiền hoặc hiện vật mà lại có giá trị bền lâu hơn. Người lao động sở hữu cổ phiếu ESOP cũng có quyền lợi và được chia cổ tức nếu doanh nghiệp hoạt động hiệu quả có kết quả kinh doanh tốt.

Khi phát hành cổ phiếu ESOP doanh nghiệp cũng sẽ có thêm nguồn vốn mới, giúp tăng vốn điều lệ để phục vụ các hoạt động kinh doanh của công ty.

Lợi ích khi phát hành cổ phiếu ESOP

Hiện nay, nhiều doanh nghiệp đã chọn phát hành cổ phiếu ESOP vì mang lại rất nhiều lợi ích đối với cả nhân viên và công ty.

Lợi ích đối với nhân viên công ty

Người lao động được nhận cổ phiếu ESOP phải đáp ứng những điều kiện mà doanh nghiệp đưa ra, đối với nhân viên sẽ nhận được những lợi ích như sau:

- Nhân viên nhận được cổ phiếu ESOP chứng tỏ đó là người có năng lực, có thành tích tốt và được doanh nghiệp coi trọng. Đây cũng chính là một yếu tố để khẳng định vị trí của nhân viên ở trong doanh nghiệp.

- Nhân viên sẽ được nhận những khoản lợi nhuận cố định và dài hạn từ giá trị cổ phiếu của công ty, nếu kết quả tăng trưởng tốt thì người lao động sẽ được nhận một khoản thu nhập thụ động ổn định.

Lợi ích đối với doanh nghiệp

Đối với doanh nghiệp việc phát hành cổ phiếu ESOP cũng có ý nghĩa hết sức quan trọng như sau:

- Đây là giải pháp để doanh nghiệp giữ được người tài, nhân viên có năng lực, thành tích cao và kích thích họ cống hiến cho doanh nghiệp. Vấn đề này hết sức quan trọng và đảm bảo cho bộ máy được vận hành một cách ổn định.

- Việc phát hành cổ phiếu ESOP cũng giúp doanh nghiệp giữ lại được nhiều tiền mặt hơn, nhờ đó mà có đủ dòng vốn để xoay vòng và phát triển doanh nghiệp bền vững.

Cổ phiếu ESOP có nhiều lợi ích nhưng vẫn tồn tại rủi ro

Rủi ro khi phát hành cổ phiếu ESOP

Cổ phiếu ESOP được phát hành có rất nhiều lợi ích với cả doanh nghiệp và nhân viên. Tuy nhiên, cổ phiếu nào cũng sẽ có hai mặt nên sẽ tồn tại những rủi ro mà người sở hữu phải chú ý đến như sau:

Phát hành cổ phiếu ESOP gây loãng cổ phiếu

Những doanh nghiệp phải cân đối và tuân thủ các quy định về việc phát hành cổ phiếu ESOP để thật hợp lý. Việc phát hành cổ phiếu ESOP có ảnh hưởng trực tiếp và tác động đến lợi ích của các cổ đông trong công ty. Bởi lẽ những cổ phiếu này sẽ được rút ra từ một phần tài sản của công ty và không được quá 5% tổng cổ phần đang lưu hành.

Vì thế, muốn phát hành được cổ phiếu ESOP sẽ phải có sự thống nhất đồng ý của các cổ đông chứ không phải chỉ một người đồng ý là sẽ được phát hành. Đồng thời, khi phát hành thêm cổ phiếu ESOP thì cổ phiếu cũng sẽ bị pha loãng nên sẽ ảnh hưởng đến giá cổ phiếu thường trên thị trường.

Nếu như doanh nghiệp phát hành cổ phiếu ESOP với số lượng lớn và tần suất thường xuyên, cùng với tốc độ tăng trưởng doanh nghiệp kém thì sẽ khiến cho giá trị cổ phiếu bị giảm. Chính điều này sẽ khiến cho tâm lý của các nhà đầu tư ngoài doanh nghiệp bị ảnh hưởng.

Phát hành cổ phiếu ESOP gây rủi ro cho việc quản trị

Việc phát hành cổ phiếu ESOP nếu không rõ ràng, minh bạch thì sẽ ảnh hưởng đến việc quản trị doanh nghiệp. Một số doanh nghiệp sẽ trục lợi từ việc này để móc túi của cổ đông, chia lợi nhuận, cổ phần cho người thân và các nhân viên tin cậy. Qua đó, gia tang sức ảnh hưởng và quyền sở hữu trong doanh nghiệp.

Việc phát hành cổ phiếu ESOP nếu khổng có sự đồng thuận giữa các cổ đông thì sẽ trở thành xung đột và mâu thuẫn giữa các cổ đông trong công ty. Đồng thời, có thể làm thay đổi sự quản trị và nắm bắt quyền lực trong công ty.

Việc phát hành cổ phiếu ESOP có ý nghĩa rất lớn đối với các doanh nghiệp và nhân viên, tuy nhiên, những nhà đầu tư ngoài khi muốn đầu tư cổ phiếu ESOP nên cân nhắc kĩ lưỡng để tránh được những rủi ro có thể xảy ra.