Những tín hiệu tích cực

Những biến động trong năm 2022 qua đi, các khó khăn của ngành quỹ dần được gỡ bỏ kể từ đầu năm 2023. Tính tới đầu tháng 11, nhiều quỹ mở đạt nhiều hiệu quả kinh doanh cao so với bình quân thị trường. Những quy tăng trưởng trên 30% gồm VinaCapital-VESAF, SSISCA, VCBF-MGF, DCDS, DCBC…

Tổng giám đốc Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam (VSDC) - Ông Dương Văn Thanh cho hay: “Với những chuyển động tích cực của ngành quỹ, hy vọng trong năm 2024, ngành này sẽ vượt qua khó khăn để phát triển bứt phá”.

Theo ông Thanh, VSDC hiện đang cung cấp dịch vụ đại lý chuyển nhượng cho 53 quỹ mở, tăng 12 quỹ so với cuối năm ngoái, trong đó có 25 quỹ đầu tư cổ phiếu, 23 quỹ đầu tư trái phiếu và 5 quỹ đầu tư cân bằng. Ngoài ra, VSDC cung cấp dịch vụ đại lý chuyển nhượng cho 14 quỹ ETF, tăng 3 quỹ so với cuối năm ngoái, cung cấp dịch vụ cho 3 quỹ đóng.

Tăng thêm và đa dạng tệp khách hàng cho các quỹ đầu tư
VSDC hiện đang cung cấp dịch vụ đại lý chuyển nhượng cho 53 quỹ mở

VSDC cung cấp dịch vụ quản lý tài khoản hưu trí cá nhân cho 7 quỹ hưu trí bổ sung tự nguyện, của 4 công ty quản lý quỹ. Số lượng công ty quản lý quỹ thực hiện chương trình hưu trí bổ sung tự nguyện đã tăng từ 2 công ty là Dragon Capital và MBCapital lên 4 công ty, với 2 cái tên mới là SSIAM và VCBF. Tổng số tài khoản hưu trí cá nhân tăng từ 1.699 vào cuối năm 2022 lên 21.971 tính tới hết tháng 10/2023.

Theo lãnh đạo VSDC, đến năm 2024, Tổng công ty sẽ tiếp tục mở rộng trọng tâm những dịch vụ dành cho quỹ hưu trí bổ sung tự nguyện, đây là mảng thị trường có thể đột phá được về số lượng tài khoản sử dụng dịch vụ.

Số lượng quỹ đầu tư tại Việt Nam ngày càng tăng, cụ thể có 53 quỹ mở, 14 quỹ ETF, 3 quỹ đóng. Tổng tài sản quản lý của những công ty quản lý quỹ hiện nay đạt 23,25 tỷ USD, chiếm 2,44% GDP.

Phó tổng giám đốc MBCapital - Ông Giang Trung Kiên nhận định, trong vài năm nay, số lượng nhà đầu tư cá nhân tham gia thị trường tăng mạnh, tỷ lệ tiền gửi không kỳ hạn (CASA) tại các ngân hàng duy trì ở mức cao, lãi suất tiền gửi ngắn hạn giảm về mức thấp kỷ lục, dòng tiền nhàn rỗi có thể được tối ưu cho khách hàng qua các sản phẩm tài chính, ngành quỹ có thêm nhiều cơ hội để phát triển.

Chuyển đổi số cần được đẩy mạnh

Tổng giám đốc Techcom Capital - Ông Phí Tuấn Thành cho biết, hiện tổng tài sản quản lý của những công ty quản lý quỹ tại Việt Nam đạt 23,25 tỷ USD, chiếm 2,44% GDP. Tỷ lệ này đã cải thiện so với trước nhưng còn ở mức thấp so với một số nước trong khu vực Đông Nam Á như Thái Lan, Malaysia (30% GDP).

Tăng thêm và đa dạng tệp khách hàng cho các quỹ đầu tư
Chỉ có khoảng 1% nhà đầu tư chứng khoán Việt Nam có tài khoản chứng chỉ quỹ

Riêng các nhà đầu tư Việt Nam, chỉ có khoảng 1% nhà đầu tư chứng khoán có tài khoản chứng chỉ quỹ, với khoảng 1% giá trị tổng tài sản được đầu tư vào các quỹ. Trong 2 hình thức phân phối chứng chỉ quỹ gồm tư vấn trực tiếp và kênh số hóa, thì hơn 80% số lượng khách hàng đến từ kênh số, tuy nhiên 80% tổng tài sản các quỹ đang quản lý tới từ kênh tư vấn truyền thống.

Một phần nguyên nhân của thực trạng này là nhận thức của nhà đầu tư về đầu tư qua quỹ còn hạn chế, chưa nắm rõ về quỹ đầu tư cũng như lợi ích mà quỹ đem lại nên chưa tham gia. Trong khi, các sản phẩm và dịch vụ đầu tư qua quỹ chưa phát triển hoặc chưa phù hợp với nhà đầu tư, nhất là qua kênh số.

Vị chuyên gia nhìn nhận: “Tiềm năng của ngành quản lý quỹ ở Việt Nam còn rất lớn, nếu chúng ta áp dụng các công nghệ mới thì có thể rút ngắn thời gian và khai thác được đầy đủ những tiềm năng đó”. Ông cũng cho rằng, việc chuyển đối số là xu hướng tất yếu của ngành quản lý quỹ tại Việt Nam. Việc ứng dụng những giải pháp công nghệ số giúp nâng cao nhận thức của nhà đầu tư, phát triển những sản phẩm, dịch vụ đầu tư qua quỹ phù hợp với nhu cầu khách hàng, cũng như cải thiện hiệu quả hoạt động của công ty quản lý quỹ.

Nhằm triển khai giải pháp, theo ông Thành, cần đẩy mạnh cải cách môi trường kinh doanh, tạo hành lang pháp lý thuận tiện cho việc ứng dụng công nghệ số trong ngành quản lý quỹ. Đối với các công ty quản lý quỹ, phải đầu tư, xây dựng đội ngũ nhân sự nhằm triển khai các giải pháp công nghệ.

Giám đốc kinh doanh chuyển đổi số, Dragon Capital - Ông Đoàn Duy cho hay, tệp khách hàng của các công ty quản lý quỹ có sự chuyển đội rõ rệt. Khách hàng ngày càng trẻ và đa dạng hơn. Số lượng khách “mới và trẻ” đang chiếm đa số so với những tệp khách “mới và trung tuổi”.

Tăng thêm và đa dạng tệp khách hàng cho các quỹ đầu tư
Tệp khách hàng đang dần thay đổi

Hiện tại, khách hàng không chỉ ngồi yên chờ tư vấn viên tiếp cận, mà tự tìm hiểu, so sánh những sản phẩm mới nhau, từ đó đưa ra yêu cầu cao hơn. Họ muốn mọi thứ được thực hiện online nhanh chóng như KYC online, đặt lệnh online, biên nhận online, chăm sóc online.

Vị này nhấn mạnh, công nghệ làm thay đổi cái nhìn của tất cả các bên, không có giải pháp công nghệ nào đúng hoàn toàn, nhưng kiến trúc sẽ giúp việc phát triển và chuyển giao dễ dàng hơn, chuyển đổi số là hướng đi tất yếu của ngành quỹ.

Theo bà Trương Diệu Linh - Trưởng ban Định chế tài chính, Vietcombank, ngành quỹ cần đa dạng hóa sản phẩm đầu tư, bên cạnh loại hình quỹ đầu tư chứng khoán truyền thống là những loại hình quỹ khác như quỹ hỗn hợp, quỹ bất động sản, quỹ hưu trí, quỹ trái phiếu xanh, quỹ công nghệ, quỹ mạo hiểm, quỹ ESG…

Bên cạnh đó, đẩy mạnh truyền thông hướng đến nâng cao nhận thức của công chúng và nhà đầu tư về bản chất hoạt động và lợi ích của việc đầu tư chứng chỉ quỹ, không để tình trạng hiểu nhầm xảy ra khi mua chứng chỉ quỹ, nhất là quỹ trái phiếu.

Nhằm đảm bảo tính minh bạch và an toàn cho ngành quỹ, Vietcombank đề xuất, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, Ngân hàng Nhà nước và VSDC cùng tăng cường thêm biện pháp quản lý và giám sát thị trường, bổ sung chế tài xử phạt đối với những hành vi vi phạm. Các công ty quản lý quỹ cần thúc đẩy việc áp dụng công nghệ trong việc quản lý và vận hành các quỹ để tăng cường hiệu quả hoạt động và giảm thiểu rủi ro.