Một dòng chip phức tạp nhất của hệ sinh thái 5G đã lần đầu tiên được phát triển và thử nghiệm thành công tại Việt Nam. Dòng chip được những kỹ sư người Việt tại Viettel thử nghiệm là 5G DFE, có khả năng tính toán 1.000 tỷ phép tính/giây.

Sự làm chủ hoàn toàn các công đoạn thiết kế chip cao cấp của các kỹ sư Việt Nam mang ý nghĩa quan trọng trong việc tự chủ công nghệ, nhất là khi thế giới chưa thương mại hóa dòng chip 5G.

Việt Nam thiết kế thành công chip 5G
Viettel thử nghiệm thành công dòng chip 5G DFE

Chip 5G và tương lai công nghệ chip của Việt Nam

Sản xuất con chip 5G DFE dựa theo công nghệ của TSMC 22 nanomet, với 200 triệu transitor, trong đó mỗi transitor chỉ cách nhau có 22 nanomet, tức là 1/500 của một sợi tóc. 2.000 chân là số lượng chân để cắm vào đế, còn những con chip cấp thấp hiện mà Việt Nam sản xuất được chỉ khoảng 8 chân.

Khi nghiên cứu và phát triển các thiết bị viễn thông 4G trước đây, Viettel có thể mua những dòng chip 4G được thiết kế vì các hãng chip phổ thông. Thế nhưng, việc phát triển công nghệ 5G thì khác.

Số lượng nước nắm công nghệ làm chip 5G và chưa thương mại hóa hiện nay chỉ có 4-5 quốc gia.

Đối với các hãng như Viettel, không có nguồn cung chip 5G là một thách thức bởi muốn làm thiết bị viễn thông 5G nhưng lại chưa tự chủ được chip.

“Với nền tảng Việt Nam, để tiếp xúc, làm chủ được công nghệ này thì từ năm 2018, 2019 về trước là không thể. Đây là những công nghệ tiên tiến nhất của thế giới trong thiết kế chip. Chúng tôi đã được hỗ trợ của Synopsys, cử đội ngũ kỹ sư sang R&D Center ở Bỉ. Qua trao đổi với những kỹ sư nắm giữ công nghệ lõi đó, chúng tôi hiểu rằng kỹ sư Việt Nam hoàn toàn có thể đạt tới đẳng cấp đấy", theo Tiến sĩ Lê Thái Hà - Kỹ sư trưởng công nghệ, Trung tâm vi mạch Viettel Hightech.

Ông Trịnh Thanh Lâm - Giám đốc Kinh doanh Synopsys Nam Á cho hay bản thân ông rất xúc động khi là người đầu tiên được Viettel thông báo rằng chip sản xuất xong mang về chạy cho kết quả rất tốt. Theo đánh giá, đó là một thành công nhanh của một startup trong ngắn hạn để nắm giữ công nghệ sản xuất chip có thể cạnh tranh với các hãng làm chip top đầu thế giới.

Việc thành công thiết kế trái tim của hệ thống 5G - chip 5G vừa chứng minh người Việt làm được vừa đặt nền móng cho những bước đi quan trọng phía trước. Điều đó rất cần những cơ chế phù hợp để tạo đà bước tiếp.

Tiến sĩ Lê Thái Hà nhận định: "Những sản phẩm vòng đầu như thế này, để ra lợi nhuận và có tiền tái đầu tư tiếp thì rất khó khăn nên phải có đầu tư trước. Đơn cử một sản phẩm thiết bị công nghệ tích hợp chip của người Việt Nam thiết kế cần phải có ưu đãi, ví dụ về chính sách thuế, thì nhu cầu tích hợp chip trên sản phẩm sẽ cao lên".

Cũng theo ông Trịnh Thanh Lâm, vẫn có rất ít sự đầu tư cho các startup và cho các nhóm nghiên cứu tại Việt Nam. Tuy nhiên, hợp tác với những người dẫn đầu làm ra chip có thể cạnh tranh với chip đứng đầu thế giới là điều đáng tự hào. Ông cho biết Synopsys cũng đang nỗ lực thuyết phục các khách hàng lớn, trình bày những năng lực thiết kế chip của công ty Việt và mong rằng chúng ta sẽ có cơ hội để chứng minh được năng lực.

Chip 5G DFE chính là một ví dụ minh chứng cho thành tựu mới nhất của Việt Nam trong việc làm chủ được những sản phẩm chip cao cấp mà chỉ có ít quốc gia làm được.

Với sản phẩm này, Việt Nam đã tham gia sâu hơn vào ngành công nghiệp bán dẫn thế giới, để thiết kế các loại chip phục vụ nhiều lĩnh vực trong tương lai như AI, 6G, IoT.