Những năm gần đây, thị trường chứng khoán Việt Nam chứng kiến một số thương vụ chuyển nhượng cổ phần ‘bom tấn’ của các tổ chức ngoại. Nhiều ‘ông lớn’ nước ngoài đã mạnh tay chi số tiền khổng lồ để trở thành cổ đông lớn, thậm chí nắm quyền chi phối của các doanh nghiệp. Trong số đó, một trong những phi vụ ấn tượng nhất chính là cuộc ‘thâu tóm’ Tổng Công ty Cổ phần Bia – Rượu – Nước giải khát Sài Gòn (Sabeco, mã chứng khoán: SAB) của tỷ phú người Thái.

Nhớ lại thời điểm cuối năm 2017, Công ty TNHH Vietnam Beverage (thuộc Tập đoàn Thai Beverage của tỷ phú người Thái Lan Charoen Sirivadhanabhakdi) khiến nhiều người sốc nặng khi chi gần 5 tỷ USD để mua ‘trọn gói’ lô 343,66 triệu cổ phiếu SAB từ đợt thoái vốn của Bộ Công thương, chính thức nắm quyền chi phối Sabeco. Sau 6 năm, cơ cấu cổ đông của Sabeco vẫn không thay đổi; Vietnam Beverage vẫn là cổ đông lớn nhất khi nắm trong tay hơn 687 triệu cổ phiếu SAB, tương đương với 53,59% vốn điều lệ.

Cổ tức ‘tiền tươi thóc thật’ đều đặn, tỷ phú người Thái thu về gần 9.300 tỷ đồng sau 6 năm thâu tóm Sabeco
Tính đến thời điểm hiện tại, mức giá thị trường của số lượng cổ phần trên rơi vào khoảng 44.810 tỷ đồng, tương đương xấp xỉ mức 1,8 tỷ USD

Tính đến thời điểm hiện tại, mức giá thị trường của số lượng cổ phần trên rơi vào khoảng 44.810 tỷ đồng, tương đương xấp xỉ mức 1,8 tỷ USD. Điều này đồng nghĩa với việc, Thaibev đang ‘tạm lỗ’ 3,2 tỷ USD từ phi vụ đầu tư trên..

Nhận cổ tức tiền mặt ‘khủng’ đều đặn mỗi năm

Thực tế cho thấy, ông lớn người Thái đầu tư vào Sabeco với tầm nhìn dài hạn và tham vọng chiếm lĩnh thị trường bia Việt Nam, tạo bàn đạp hướng đến thị trường khu vực Đông Nam Á. Chính vì vậy, dù khoản đầu tư này vẫn đang ‘tạm lỗ’, song đó không phải là vấn đề quá quan trọng với Thaibev. Chưa kể, người Thái mỗi năm đều nhận về hàng nghìn cổ tức ‘tiền tươi’ từ Sabeco.

Tính sương sương từ năm 2017 cho đến nay, doanh nghiệp của tỷ phú người Thái đã bỏ túi hàng nghìn tỷ đồng cổ tức mỗi năm. Đặc biệt vào năm 2018 và 2022, Sabeco đã trả cổ tức tiền mặt với tỷ lệ lên đến 50%, tương ứng Thaibev nhận về khoảng 1.718 tỷ đồng tiền cổ tức mỗi năm. Trong khi đó, tỷ lệ cổ tức của Sabeco trong các năm khác đồng loạt ở mức 35%.

Cổ tức ‘tiền tươi thóc thật’ đều đặn, tỷ phú người Thái thu về gần 9.300 tỷ đồng sau 6 năm thâu tóm Sabeco
Tính sương sương từ năm 2017 cho đến nay, doanh nghiệp của tỷ phú người Thái đã bỏ túi hàng nghìn tỷ đồng cổ tức mỗi năm

Mới đây nhất, Sabeco đã thông báo lịch chốt danh sách cổ đông để tạm ứng cổ tức năm 2023 bằng tiền mặt với tỷ lệ 15%, tương ứng với 1.500 đồng cho mỗi cổ phiếu. Thời gian thanh toán dự kiến là ngày 7/2/2024 (tức 28 Tết). Như vậy, ngay trước kỳ nghỉ Tết m lịch, ‘ông lớn’ Thái Lan sẽ nhận về 1.031 tỷ đồng tiền cổ tức. Lũy kế 6 năm ‘thâu tóm’ Sabeco, doanh nghiệp trong hệ sinh thái của tỷ phú Charoen Sirivadhanabhakdi thu về hơn 9.278 tỷ đồng cổ tức. Đồng thời, dòng tiền từ cổ tức cũng đã giúp Tập đoàn Thai Beverage thu lại khoảng 8% số tiền đầu tư vào Sabeco bỏ ra trước đó.

Trong năm nay, Sabeco lên kế hoạch chi trả cổ tức với tổng tỷ lệ là 35% bằng tiền mặt, tương ứng mỗi cổ phiếu SAB sẽ nhận về 3.500 đồng. Sau khi hoàn tất tạm ứng cổ tức theo tỷ lệ 15%, dự kiến Sabeco sẽ còn một lần chi trả cổ tức nữa với tỷ lệ 20% để hoàn tất kế hoạch. Do đó, Vietnam Beverage còn có thể ‘bỏ túi’ thêm 1.374 tỷ đồng.

Tình hình kinh doanh không được ‘lạc quan’ như cổ tức

Dù ghi nhận thông tin cổ tức tích cực, nhưng tình hình kinh doanh thực tế của Sabeco nói riêng và ngành sản xuất bia nói chung vẫn đang gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là do nhu cầu suy giảm. Thị trường Việt Nam từng dẫn đầu Đông Nam Á về tiêu thụ bia, nhưng điều này đã giảm rõ rệt trong năm 2023. Các ‘ông lớn’ ngành bia như Heineken và Carlsberg đều ghi nhận doanh số bán hàng sụt giảm đáng kể, đặc biệt là tại thị trường Việt. Liên quan đến vấn đề này, Chủ tịch Hiệp hội Nước giải khát Bia Rượu Việt Nam từng chia sẻ trong một bài phát biểu rằng: “Ngành công nghiệp đồ uống của Việt Nam hiện đang trong giai đoạn rất khó khăn. Doanh số bán bia đã giảm 10 - 20% và giá nguyên vật liệu tăng tới 50%”.

Cổ tức ‘tiền tươi thóc thật’ đều đặn, tỷ phú người Thái thu về gần 9.300 tỷ đồng sau 6 năm thâu tóm Sabeco
Lũy kế 9 tháng đầu năm nay, doanh thu của Sabeco là 21.940 tỷ đồng, giảm 12% so với cùng kỳ năm trước

Lũy kế 9 tháng đầu năm nay, doanh thu của Sabeco là 21.940 tỷ đồng, giảm 12% so với cùng kỳ năm trước. Lợi nhuận ròng cũng giảm 24%, đạt 3.170 tỷ đồng. Sau 3 quý, doanh nghiệp này mới chỉ thực hiện được 57% kế hoạch lợi nhuận đề ra cho cả năm.

Trong một báo cáo mới đây, SSI Research đã dẫn ý kiến của ban lãnh đạo Sabeco và cho biết, người tiêu dùng đang có xu hướng chuyển từ sản phẩm cao cấp sang sản phẩm phổ thông, đồng thời Sabeco đang được hưởng lợi đáng kể nhờ thương hiệu Bia Sài Gòn. Theo kỳ vọng của ban lãnh đạo, sản lượng tiêu thụ bia sẽ tăng trở lại khi nền kinh tế trong nước phục hồi, có thể muộn nhất là vào nửa cuối năm 2024.

SSI Research dự báo, doanh thu thuần và lợi nhuận ròng của Sabeco trong năm nay lần lượt ở mức 30,5 nghìn tỷ đồng và 4,4 nghìn tỷ đồng; so với thực hiện năm 2022 lần lượt giảm 13% và 21%, đồng thời thấp hơn khoảng 10% so với ước tính trước đây. Đến năm 2024, doanh thu thuần và lợi nhuận ròng của Sabeco được dự báo đạt 32,5 nghìn tỷ đồng và 5 nghìn tỷ đồng, tương đương mức tăng lần lượt là 7% và 15%. Theo giả định của SSI, doanh thu của Sabeco trong năm tới sẽ phục hồi nhẹ, đặc biệt là nửa cuối năm 2024 khi những hoạt động quảng cáo khuyến mại sẽ được thắt chặt hơn.