Giảm thuế VAT 2% đã đủ lớn để kích cầu tiêu dùng?

Vừa qua, Chính phủ đã giao Bộ Tài chính rà soát, trình lên Quốc hội kéo dài thời giảm giảm thuế VAT đến giữa năm sau.

Lạm phát tăng cao và tình hình kinh tế toàn cầu vẫn còn nhiều biến động khiến chi tiêu của người dân chịu áp lực. Việc giảm thuế VAT sẽ giúp giá hàng hóa, dịch vụ giảm, giúp giảm bớt gánh nặng chi tiêu cho người dân. Khi đó, khả năng chi tiêu sẽ tăng vì gánh nặng đã giảm.

Mặt khác, nền kinh tế Việt Nam vẫn chưa thực sự hồi phục mạnh mẽ. Việc giảm thuế giá trị gia tăng sẽ giúp doanh nghiệp giảm chi phí và tăng lợi nhuận, qua đó có thêm nguồn lực để đầu tư và mở kinh doanh, tạo việc làm và thu nhập cho lao động.

Thế nhưng, rủi ro thuế giảm mà vẫn không kích thích hoặc kích thích nhưng chưa đủ mạnh tiêu dùng để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế cũng có thể xảy ra. Sau đây là một số rủi ro cần chú ý.

Liệu giảm thuế VAT 2% đã đủ lớn để kích cầu tiêu dùng?

Đầu tiên là mức giảm thuế chưa đủ lớn. Đây là một vấn đề cần xem xét. Nếu mức giảm này quá nhỏ, người tiêu dùng sẽ không nhận ra được sự thay đổi lớn về giá cả, bởi vậy sẽ không có ảnh hưởng nhiều tới quyết định tiêu dùng của họ.

Thứ hai, thuế VAT là một yếu tố tác động tới quyết định tiêu dùng. Nhưng cũng có nhiều yếu tố khác như thu nhập, giá cả hàng hoá, lãi suất, dịch vụ khác ảnh hưởng đến quyết định đó. Nếu những yếu tố này không suôn sẻ cho tiêu dùng thì việc giảm thuế VAT cũng sẽ không tác động nhiều tới tiêu dùng.

Thứ ba, việc giảm thuế không được truyền tải đủ cho người tiêu dùng. Người tiêu dùng sẽ không được hưởng lợi từ việc giảm thuế nếu doanh nghiệp không giảm giá bán hàng hóa, dịch vụ tương ứng với mức giảm thuế.

Chính phủ và Quốc hội cần xem xét thêm những giải pháp để thúc đẩy hiệu quả của việc giảm thuế VAT, qua đó kích thích tiêu dùng.

Giải pháp đầu tiên là giảm thuế VAT ở thời gian lâu hơn (ví dụ đến hết năm 2024) và ở mức lớn hơn. Mức giảm thuế VAT cần đủ lớn, và thời gian cần đủ lâu để cho người tiêu dùng thấy được giá cả có sự thay đổi đáng kể.

Thứ hai là đẩy mạnh công tác giám sát, kiểm tra việc giảm giá bán hàng hóa và dịch vụ của doanh nghiệp. Cần có giải pháp để đảm bảo doanh nghiệp giảm giá bán hàng hóa và dịch vụ ứng với mức giảm thuế giá trị gia tăng.

Thứ ba là kết hợp việc giảm thuế cùng chính sách khác để kích cầu. Những chính sách có thể kết hợp là hỗ trợ lãi suất, miễn giảm phí, lệ phí, thuế … nhằm thúc đẩy hiệu quả của việc giảm thuế VAT.

Giảm thuế VAT có thể là một giải pháp hữu hiệu để kích cầu tiêu dùng và thúc đẩy kinh tế tăng trưởng. Thế nhưng, để đảm bảo hiệu quả của chính sách này, cần có các giải pháp đồng bộ.

Bên cạnh đó, việc giảm thuế VAT cũng có thể gây nên một vài ảnh hưởng tiêu cực như giảm thu ngân sách nhà nước, tác động tới doanh nghiệp có tỉ trọng thuế VAT lớn trong doanh thu.

Bởi vậy, cần có những giải pháp đồng bộ để chính sách này đảm bảo hiệu quả. Cụ thể, có các giải pháp hỗ trợ các doanh nghiệp có tỉ trọng thuế VAT lớn trong doanh thu bằng các chính sách như miễn giảm thuế, phí, lệ phí, giảm lãi suất vay; điều chỉnh khoản thu khác của ngân sách để bù đắp phần giảm thu thuế VAT hay đẩy mạnh việc kiểm tra và giám sát tình trạng kê khai nộp thuế VAT của doanh nghiệp để đảm bảo thu đủ, đúng, kịp thời.