Vừa qua, 13 Hiệp hội các nhóm ngành hàng đã đóng góp ý kiến đối với dự thảo luật BHXH (sửa đổi). Theo đề xuất của những Hiệp hội này, tỷ lệ hưởng lương hưu tối đa nên được tính căn cứ vào tổng thời gian tham gia bảo hiểm xã hội tương ứng của người lao động, mà không nên áp mức trần 75% như hiện nay.

Trừ 2% đối với nghỉ hưu sớm không đảm bảo nguyên tắc đóng hưởng

Theo Hiệp hội nêu rõ trong văn bản đề xuất, tính đến năm 2035 thì nam đủ 62 tuổi, nữ 60 tuổi mới đủ tuổi nghỉ hưu theo đúng lộ trình. Bên cạnh đó, theo quy định của Luật BHXH thì nghỉ hưu sớm tối đa 5 tuổi thấp hơn so với độ tuổi nghỉ hưu khi bị suy giảm khả năng lao động từ 61% đến dưới 81%.

Về đối tượng đủ điều kiện để nghỉ hưu, sẽ bị trừ 2% mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi. Theo các Hiệp hội, những quy định này không phù hợp với thực tế người lao động Việt Nam.

Các Hiệp hội cho biết số người lao động tham gia BHXH sớm là rất lớn, độ tuổi 50-55 tuổi đã giảm sút sức khỏe, không đủ đáp ứng công việc hoặc thậm chí khó tìm được việc, có thời gian đóng bảo hiểm đủ 20-30 năm. Theo đó, cả số tiền đóng và thời gian đóng cho BHXH là đã đủ lớn.

Kiến nghị người nghỉ hưu sớm được nhận mức lương tối đa 75%
13 Hiệp hội doanh nghiệp đề xuất nên tính tỷ lệ hưởng lương hưu tối đa dựa trên tổng thời gian tham gia đóng BHXH

Sẽ gặp khó trong việc đảm bảo chi tiêu cuộc sống nếu chờ đợi đến tuổi nghỉ hưu. Việc để người lao động lớn tuổi về hưu sớm hơn cũng giúp tạo điều kiện cho người trẻ thêm cơ hội việc làm.

Theo đề xuất của các Hiệp hội, người có thời gian đóng BHXH ít hơn số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75%, mỗi năm không đóng bị trừ 2% là không phù hợp. So với mức hưởng trợ cấp 1 lần khi nghỉ hưu đối với đối tượng có thời gian đóng cao hơn số năm tương ứng tỷ lệ 75% thì mức trừ này là quá cao.

Mỗi năm nghỉ hưu sớm bị trừ tương ứng 2% là không phù hợp nếu người lao động có đủ điều kiện nghỉ hưu sớm (đóng BHXH từ đủ 30 năm).

Lý do là việc này không bảo đảm nguyên tắc có đóng có hưởng, đóng nhiều hưởng nhiều nên tỉ lệ trừ 2% theo Hiệp hội là quá cao. Mặt khác, chính sách BHXH đang động viên và khuyến khích người lao động ở lại với Quỹ BHXH.

Bởi vậy, các hiệp hội kiến nghị cần xem xét tỷ lệ này, nhất là có cơ chế thưởng đối với người lao động tham gia BHXH từ đủ 30 năm trở lên. Cụ thể, đề xuất mức tối đa hưởng lương hưu là 75% đối với người lao động đủ tuổi nghỉ hưu sớm (tối đa 5 tuổi thấp hơn so với tuổi nghỉ hưu) theo quy định và có thời gian đóng BHXH đủ 30 năm đối với nữ và 32 năm đối với nam.

Chỉ nên trừ không quá 1% lương cho mỗi năm về hưu sớm

Theo kiến nghị của các hiệp hội, người lao động đủ tuổi nghỉ hưu sớm (tối đa 5 tuổi thấp hơn so với tuổi nghỉ hưu) theo quy định, và có thời gian đóng BHXH trên 20 năm có quyền về hưu sớm, sẽ bị trừ 1 tháng lương hoặc tối đa bị trừ không quá 1% ứng với 1 năm như Luật BHXH 2006.

Nếu đủ tuổi nghỉ hưu sớm và có thời gian đóng BHXH đủ 30 năm với nữ và 32 năm với nam sẽ được về hưu ngay và hưởng mức lương hưu 75% là tối đa.

Theo các hiệp hội, việc tính trợ cấp 1 lần đối với những năm quá thời gian hưởng lương hưu tối đa (75%) bằng 0,5 tháng lương bình quân tiền lương là cơ sở đóng BHXH là không hợp lý.

Với lao động muốn rời Qũy BHXH và nhận trợ cấp BHXH một lần thì mỗi năm làm việc (sau 2014) được 2 lần của mức bình quân tiền lương làm cơ sở đóng BHXH. Mặt khác, lao động vẫn ở lại với Quỹ và đóng hơn 30 năm chỉ được 0,5 lần.

Bởi vậy, các hiệp hội kiến nghị không nên áp trần 75%, mà nên tính tỷ lệ hưởng lương hưu tối đa dựa trên tổng thời gian tham gia BHXH tương ứng.