Liệu có thể xảy ra làn sóng dòng tiền từ tiết kiệm dịch chuyển sang lĩnh vực khác trong bối cảnh lãi suất huy động của ngân hàng liên tiếp giảm sâu và kéo dài như hiện nay?

Theo khảo sát của TTXVN, lãi suất huy động cao nhất trong hệ thống tính đến sáng 15/10 được ghi nhận tại Ngân hàng TMCP Đại chúng Việt Nam (PVcomBank) và Ngân hàng TMCP Phát triển Việt Nam (HDBank) ở mức 11%/năm và 8,8%/năm tương ứng. Thế nhưng, khách hàng cá nhân phải đảm bảo điều kiện số dư tiền gửi từ 2.000 tỷ đồng đối với PVcomBank và từ 300 tỷ đồng với HDBank để có thể được hưởng mức lãi suất này.

Thực tế cho thấy, lãi suất cao nhất tại các ngân hàng phổ biến chỉ từ 5,5-6,5%/năm với các khoản tiền gửi có số dư dưới những mốc trên, như Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín (Sacombank) 6,2%/năm; Ngân hàng TMCP Bảo Việt (BaoVietBank) 6,5%/năm; Ngân hàng TMCP Sài Gòn - Hà Nội (SHB) 6,1%/năm... áp dụng cho kỳ hạn 1 năm.

Lãi suất tiền gửi tiếp tục giảm sâu, dòng tiền sẽ dịch chuyển về đâu?
Dòng tiền gửi tiết kiệm sẽ dịch chuyển về đâu?

Trở lại thời điểm đầu năm 2023, lãi suất huy động cao nhất ghi nhận ở mức 9-10%/năm, thậm chí có ngân hàng còn niêm yết đến 12%/năm. Thế nhưng, xu hướng giảm lãi suất bắt đầu từ cuối quý I và càng hạ nhanh hơn từ sau khi NHNN 4 lần liên tiếp điều chỉnh lãi suất điều hành.

Trước bối cảnh đó, thị trường bất động sản, chứng khoán lại có nhiều tín hiệu khả quan.

Theo bà Phạm Huyền Trang, Giám đốc phụ trách phân tích cổ phiếu - Trung tâm nghiên cứu Công ty Chứng khoán SSI (SSI Research), thanh khoản trên thị trường chứng khoán đã liên tục tăng kể từ sau quyết định hạ lãi suất điều hành của NHNN vào hồi cuối tháng 3. Thanh khoản trung bình trong tháng 9/2023 đạt 26.000 tỷ đồng/ phiên trên cả 3 năm, tăng 73% so với tháng 9, tăng 135% so với hồi đầu năm.

Ông Trần Xuân Bách - Chuyên gia Phân tích và Chiến lược thị trường, Công ty Chứng khoán Bảo Việt (BVSC) cũng có cùng quan điểm khi nhận định mức đỉnh lãi suất huy động từ đỉnh 9-10%/ năm, nay giảm còn 5,5-6,5%/năm, với kênh tiền gửi có vẻ như kém hấp dẫn hơn, và sự chuyển dịch dòng tiền sẽ là tất yếu xảy ra. Thế nhưng, dịch chuyển nhiều hay ít sẽ phụ thuộc vào mức độ am hiểu và khẩu vị rủi ro của nhà đầu tư.

Theo ông Bách, giá thị trường trái phiếu trong các kênh đầu tư hiện còn nhiều khó khăn. Đầu tư ngoại hối và vàng còn chưa hấp dẫn tại Việt Nam mà đa phần chỉ là mua tích trữ. Với tỷ suất sinh lời từ đầu năm tới nay khá tích cực gần 14% đi kèm với kỳ vọng tăng lợi nhuận của các doanh nghiệp thì thị trường chứng khoán đang tiếp tục là kênh hấp dẫn với nhà đầu tư.

Theo ông Bách, thị trường bất động sản đang ấm dần lên nhờ chính sách tiền tệ của Ngân hàng Nhà nước và các chính sách khác hỗ trợ. Ông cho rằng thanh khoản bất động sản từ nửa đầu năm sau trở đi sẽ cải thiện.

Theo thực tế thống kê từ NHNN, trong 7 tháng năm 2023, dư nợ kinh doanh bất động sản đã tăng trưởng tới 18,95%, cao hơn nhiều so với mức tăng trưởng tín dụng chung của nền kinh tế. Thế nhưng, dư nợ người dân vay mua bất động sản lại giảm 1,36%. Con số này cho thấy nguồn vốn tín dụng đang tập trung vào nguồn cung thị trường cho chủ đầu tư, trong khi cầu tín dụng để mua bất động sản lại giảm.

Mặt khác, theo ông Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội Môi giới bất động sản Việt Nam, khó xảy ra hiện tượng vay vốn hay dùng vốn ồ ạt như trước vì điều kiện sức khỏe của thị trường suy giảm, khả năng hấp thụ vốn khó khăn hơn so với bình thường.

Ông Đính nhấn mạnh: "Mua bất động sản để đầu tư khác với mua để ở, các nhà đầu tư phải lựa chọn bất động sản có năng lực khai thác dòng tiền. Trong khi thị trường hiện tại nhiều khó khăn, nền kinh tế suy yếu, khiến nhà đầu tư khó tìm được địa chỉ đầu tư. Song song với đó, nguồn cung, chất lượng nguồn cung và khả năng khai thác kinh doanh bất động sản cũng hạn chế đòi hỏi các nhà phát triển phải rất cạnh tranh, sản phẩm phải rất hấp dẫn".

Việc dịch chuyển dòng tiền từ lĩnh vực có tỷ lệ sinh lời thấp sang sinh lời cao là điều tất yếu. Dẫu vậy, mỗi nhà đầu tư có khẩu vị rủi ro khác nhau.

Theo bà Phạm Thị Hoàng Anh, Phó Giám đốc Học viện Ngân hàng, các nhà đầu tư nên chuẩn bị những kiến thức nhất định về kinh tế, tài chính, đảm bảo cân đối giữa nguy cơ rủi ro và sinh lời của từng kênh đầu tư và tuân thủ chiến lược rủi ro nghiêm ngặt, khẩu vị rủi ro khi đầu tư.