Ngày 19/9, Thượng tá Cao Việt Hùng - Phó trưởng Phòng 4 Cục An ninh mạng và Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao Bộ Công an đã tham dự hội thảo "Bảo vệ tài khoản ngân hàng trước nguy cơ lừa đảo trực tuyến gia tăng" do Báo Tuổi Trẻ phối hợp Ngân hàng Nhà nước tổ chức. Phát biểu tại hội thảo, Thượng tá cho biết tội phạm mạng hiện nay có rất nhiều chiêu thức lừa đảo tinh vi.
Tin tặc đã lợi dụng việc đầu tư, đảm bảo an ninh, an toàn hệ thống thông tin của các ngân hàng để khai thác và tấn công lỗ hổng bảo mật. Kẻ lừa đảo thường xuyên tìm kiếm và lợi dụng những sơ hở, và thiếu sót trong việc cung cấp dịch vụ để lấy cắp thông tin khách hàng nhằm chiếm đoạt tài sản.
Ví dụ, kẻ lừa đảo đã giả danh cơ quan công an, cơ quan thuế, viện kiểm sát hay bảo hiểm xã hội để yêu cầu người bị hại tải xuống ứng dụng giả mạo rồi âm thầm kiểm soát và thực hiện các giao dịch chuyển tiền.
![]() |
Tội phạm mạng hiện nay có rất nhiều chiêu thức lừa đảo tinh vi |
Chiêu thức lừa đảo thứ hai là tội phạm sẽ tuyển dụng người mẫu nhí, cộng tác viên bán hàng online, kêu gọi đầu tư chứng khoán hay làm nhiệm vụ đơn hàng… Một khi người bị hại chuyển tiền xong, đối tượng sẽ chiếm đoạt và chuyển tiền ảo ra nước ngoài.
Thứ ba, xuất hiện những tội phạm tạo website, giả mạo nhân viên công ty tài chính, ngân hàng để đăng bài quảng cáo cho vay thủ tục gọn lẹ, nhanh chóng,... tuy nhiên yêu cầu nộp nhiều loại phí hòng chiếm đoạt tài sản.
Thứ tư, các đối tượng dùng công nghệ AI (Deepfake) nhằm giả mạo giọng nói và khuôn mặt để liên hệ với bạn bè và người thân để chuyển tiền. Bên canh đó, kẻ lừa đảo sẽ giả mạo dịch vụ lấy lại tiền đã bị lừa hoặc lập công ty ma, mở tài khoản để nhận tiền đầu tư Forex, chứng khoán… rồi chiếm đoạt.
Theo Thượng tá Cao Việt Hùng, hoạt động tội phạm dùng công nghệ cao ngày càng phát triển trong thời gian tới, và có xu hướng lợi dụng công nghệ như Deep voice, Deepfake. Mục tiêu của tội phạm tiếp tục là người dùng và các ngân hàng.
Theo ông Hùng dẫn chứng về các tội phạm hướng tới ngân hàng, một khách hàng TP HCM mở sổ tiết kiệm online với số tiền 1 triệu đồng. Theo quy định, khách hàng có thể vay được 850.000 đồng với sổ tiết kiệm 1 triệu đồng của mình. Thế nhưng, người này đã sử dụng công nghệ trái phép can thiệp vào hệ thống tài chính của ngân hàng để rút và chuyển tổng số tiền 10,5 tỉ đồng về tài khoản cá nhân.
Ông cho biết các đối tượng sẽ rà quét, dò tìm lỗ hổng bảo mật của ngân hàng để tấn công bằng mã độc. Trong khi, với khách hàng, đối tượng sẽ dùng nhiều cách thức mới để lừa đảo và chiếm đoạt.
Ông Hùng đề nghị thời gian tới các ngân hàng cần tăng cường phối hợp với Ngân hàng Nhà nước, Bộ Công An cùng các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán, để tạo dựng quy trình phối hợp, qua đó hạn chế việc dùng tài khoản ngân hàng và ví điện tử không chính chủ, sớm chặn dòng tiền và việc vi phạm pháp luật. Ngoài ra, cần tăng cường an ninh và bảo mật hệ thống, dữ liệu khách hàng.
Theo ông Hùng, các ngân hàng cũng cần nghiên cứu và thực hiện giải pháp để xử lý tình trạng tài khoản ngân hàng “rác”, không chính chủ một cách triệt để. Cần tăng chế tài quanh việc mua bán tài khoản ngân hàng để phòng tránh tội phạm lừa đảo.
Theo ông Đoàn Thanh Hải - phó cục trưởng Cục Công nghệ thông tin (Ngân hàng Nhà nước) chia sẻ tại hội thảo, thời gian dài vừa qua ghi nhận thực trạng xuất hiện nhiều tài khoản ngân hàng rác, không chính chủ khiến cơ quan chức năng gặp khó.
Chính phủ hiện có đề án 06, theo đó Bộ Công an làm đầu mối và Ngân hàng Nhà nước phối hợp để kết nối dữ liệu ngân hàng, quốc gia về dân cư và làm sạch dữ liệu ngân hàng đang sở hữu. Hiện tại, có 27 ứng dụng đang phối hợp triển khai việc này và sẽ tăng thêm trong thời gian tới.
Ngoài ra, Bộ Công an cũng đang hoàn tất các cơ sở hạ tầng kết nối nhằm tạo thuận lợi cho việc kết nối xác thực dữ liệu của các ngân hàng. Thông qua việc làm sạch dữ liệu khách hàng, rủi ro trong hoạt động phòng chống tội phạm thanh toán sẽ giảm đi và hỗ trợ cơ quan chức năng phòng chống tội phạm gian lận.