Điều hành lãi suất và tỉ giá hài hòa: Bài toán khó của NHNN

Không dễ tiếp cận lãi suất thấp

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng đã có buổi trực tiếp đối thoại với các doanh nghiệp SM (DN vừa và nhỏ) tại hội nghị “Kết nối Ngân hàng – Doanh nghiệp trên địa bàn thành phố Hà Nội” nhằm tháo gỡ khó khăn và gia tăng khả năng hấp thụ vốn của doanh nghiệp.

Theo ông Lê Vĩnh Sơn - Chủ tịch Hội doanh nghiệp sản xuất sản phẩm công nghiệp chủ lực TP.Hà Nội (HAMI) chia sẻ tại hội nghị, hiện nay còn nhiều thủ tục rườm rà khi vay vốn dành cho cách doanh nghiệp nhỏ và vừa. Thời gian xem xét vay cũng dài và thậm chí thời gian chờ của nhiều khoản vay lên tới nửa năm.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng phát biểu tại hội nghị

Ngoài ra, doanh nghiệp khó đáp ứng tiêu chí vay vốn của ngân hàng nên kết quả kinh doanh sụt giảm.

Ông Sơn nói: “Còn nếu có nguồn tài trợ dự án trung/dài hạn, doanh nghiệp trả nợ trước hạn sẽ phải chịu phạt lãi trả trước hạn từ 1%-5%, tùy thuộc thời gian sử dụng vốn vay còn lại. Nếu doanh nghiệp dùng chính nguồn thu từ dự án về để trả nợ trước hạn vẫn bị phạt lãi trả trước hạn".

Theo ông Nguyễn Trọng Hoa - Giám đốc Công ty TNHH Vật tư và Kết cấu thép, rất khó để tiếp cận được lãi suất thấp.

Theo bà Nguyễn Thị Huyền Thương - Tổng Giám đốc CTCP Tập đoàn Nagakawa, doanh nghiệp về thiết bị và máy móc cũng gặp vấn đề tỉ giá vì việc giảm lãi suất của NHNN sẽ ảnh hưởng đến tỉ giá, nhất là đối với các doanh nghiệp nhập khẩu.

Thế nhưng, nghịch lý là nếu nhà điều hành không hạ lãi suất, thì chi phí tài chính doanh nghiệp vẫn cao gây ảnh hưởng đến doanh thu và lợi nhuận.

Theo ông Nguyễn Việt Hùng - Phụ trách mảng Tài chính - Kế toán CTCP Cơ khí Đông Anh, hiện doanh nghiệp của ông đang vay với lãi suất 5,2 - 5,6%/ năm. Ông mong NHNN sẽ tiếp tục duy trì lãi suất thấp này trong dài hạn.

Ông nói thêm, tỉ giá lại tăng khi lãi suất giảm, khiến doanh nghiệp bị ảnh hưởng trực tiếp, nhất là các doanh nghiệp có hoạt động nhập khẩu. Theo ông đề nghị, cơ quan chức năng nên có biện pháp phù hợp nhằm ổn định tỉ giá.

Điều hành lãi suất và tỉ giá

Theo Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng, rất khó để điều hành hài hòa tỉ giá và lãi suất nên phải đánh đổi. Thậm chí, tỉ giá lại tăng khi muốn giảm lãi suất điều hành nhiều hơn.

Thống đốc cho biết NHNN phải xem xét trên góc độ cục diện của cả nền kinh tế.

Từ năm 2020 tới nay, tổng số tiền giảm lãi suất và phí từ nguồn lực của các tổ chức tín dụng là 60.000 tỷ đồng. Đó là mức hỗ trợ không hề nhỏ của nhà băng với khách hàng.

Thống đốc đề nghị các tổ chức tín dụng tiếp tục hạ chi phí, giảm lãi suất vay mới và vay cũ, đồng thời đảm bảo tình hình tài chính của chính ngân hàng đó, sẵn sàng chi trả cho người gửi tiền.

Theo bà Hồng, tỉ giá cũng là một phần trong chi phí tài chính doanh nghiệp, còn về mặt kinh tế học, lãi suất giảm thì tỉ giá tăng.

Bà Hồng nói: “Do đó, điều hành tỉ giá và lãi suất cần phải có sự hài hoà, ổn định là nhiệm vụ của Ngân hàng Nhà nước”.

Theo Thống đốc NHNN nhận định, việc tỉ giá tăng sẽ giúp doanh nghiệp xuất khẩu được lợi, thế nhưng ngành sản xuất trong nước lại lệ thuộc lớn vào nhập khẩu, mặt khác tỉ lệ nhập khẩu/GDP là gần 100%. Theo đó, có thể nhìn nhận việc tỉ giá tăng có thể khiến các doanh nghiệp nhập khẩu gặp khó khăn.

Theo Thống đốc Nguyễn Thị Hồng kết luận, nhà điều hành hiện sẽ theo dõi tỉ giá sát sao hàng giờ và hàng ngày để có thể điều hành ổn định và phù hợp.