Không có chuyện phải mua bảo hiểm mới được vay vốn ngân hàng

Theo nhận định của chuyên gia, quy định này sẽ giúp người dân không bị ép mua bảo hiểm, từng bước làm minh bạch thị trường.

Vừa qua, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư 67 hướng dẫn Luật Kinh doanh bảo hiểm với nhiều nội dung mới, trong đó bao gồm việc nghiêm cấm tổ chức tín dụng tư vấn, giới thiệu và chào bán bảo hiểm liên kết đầu tư cho khách hàng trong thời hạn trước 60 ngày và sau 60 ngày kể từ khi giải ngân tất cả khoản vay.

Bên cạnh đó, đề nghị doanh nghiệp bảo hiểm phải làm việc với tổ chức hoạt động đại lý nhằm rà soát, kiểm tra và giải quyết các khiếu nại của bên mua bảo hiểm liên quan tới việc tư vấn của nhân viên tổ chức hoạt động đại lý và xử lý vi phạm nếu có. Doanh nghiệp bán bảo hiểm qua ngân hàng cũng cần phải ghi âm khi tư vấn cho khách.

Theo quy định bổ sung của Thông tư 67, người dân sẽ không bị ép mua bảo hiểm khi vay vốn ngân hàng

Phòng giao dịch của tổ chức tín dụng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải có bàn, quầy/ giao dịch riêng ở mỗi chi nhánh để tư vấn, bán bảo hiểm. Nơi này tách biệt với khu vực giao dịch, hoạt động nghiệp vụ của tổ chức tín dụng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài.

Theo ông Ngô Việt Trung, Cục trưởng Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm (Bộ Tài chính), Thông tư 67 có nhiều nhóm quy định tạo cơ sở cho hoạt động mới của kênh bán bảo hiểm qua ngân hàng và thị trường bảo hiểm nói chung. Ông Trung cho biết bảo hiểm liên kết đầu tư khá phức tạp, có yêu cầu cao về tài chính và nhận thức của người tham gia.

Số liệu của Bộ Tài chính cho thấy doanh thu phí bảo hiểm nhân thọ trong 9 tháng đầu năm 2023 ước tính đạt 113.400 tỷ đồng, giảm 10,7% so với cùng kỳ năm ngoái. Ước tính số tiền chi trả quyền lợi bảo hiểm đạt 57.100 tỷ đồng, tăng 30,2% so với cùng kỳ.

Ông Trung cho biết: “Chúng tôi mong muốn chất lượng tư vấn được nâng cao, tránh việc tư vấn viên “ép” khách hàng tham gia sản phẩm bảo hiểm không đúng nhu cầu và khả năng tài chính của người dân.

Với sản phẩm bảo hiểm nhân thọ dài hạn, có giá trị hoàn lại, doanh nghiệp phải có trách nhiệm cung cấp bản giấy tài liệu tóm tắt và phải có xác nhận của bên mua bảo hiểm, giúp người mua hiểu rõ về sản phẩm, quyền và nghĩa vụ khi tham gia trước khi quyết định giao kết hợp đồng”.

Đối với người dân, những quy định được bổ sung, sửa đổi trong Thông tư 67 mang ý nghĩa rất lớn. Theo chị Khánh Dung (Hà Nội), hồi cuối năm 2022, khi có muốn vay vốn ngân hàng để tiếp tục kinh doanh, chị nhận được gợi ý từ nhân viên ngân hàng trong việc cần mua bảo hiểm để sớm được giải ngân.

Nhân viên ngân hàng gợi ý và “ép khéo” khách mua bảo hiểm để thuận lợi trong việc vay vốn

Chị Dung cho biết nhân viên ngân hàng gợi ý và “ép khéo” khách mua bảo hiểm để thuận lợi trong việc vay vốn. Một số lý do đưa ra cho việc khó giải ngân nếu không mua bảo hiểm như tài sản đảm bảo chưa đủ, hết hạn mức tín dụng. Chị cho biết chấp nhận mua bảo hiểm như “phí bôi trơn” cho khoản vay vì cạn nguồn tiền cần đi vay ngân hàng để có thể duy trì hoạt động kinh doanh.

Chị Dung chia sẻ rằng, quy định rõ ràng của Bộ Tài chính sẽ giúp người vay vốn như chị không lâm vào cảnh bị ép mua bảo hiểm. Điều đó cũng giúp minh bạch thị trường bảo hiểm, và người dân sẽ hiểu đúng hơn về bảo hiểm, thay vì chỉ thấy điểm xấu, bị ép mua.

Theo chị N.L, nhân viên một ngân hàng thương mại, ngoài nghiệp vụ tín dụng, trước đây còn phải lo thêm chỉ tiêu bán bảo hiểm đi kèm. Chị này cho biết biết rằng khách hàng khó khăn nên mới vay vốn, nhưng nếu nhân viên không gợi ý họ mua bảo hiểm thì sẽ không đủ chỉ tiêu.

Chị cho biết quy định mới của Bộ Tài chính của giúp nhân viên ngân hàng như chị không phải lo bán bảo hiểm.

Gia tăng xử phạt sai phạm

Theo Bộ Tài chính, cơ quan này đang thực hiện những bước cuối cùng trong việc hoàn thiện Dự thảo Nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo hiểm để tăng tính răn đe với những vi phạm. Dự thảo này theo hướng chi tiết hóa các hành vi vi phạm và gia tăng xử phạt vi phạm hành chính, trong đó có cả phạt bằng tiền, hình thức phạt bổ sung và các biện pháp khắc phục hậu quả để tăng tính răn đe.

Ông Trung cho biết: “Với những quy định tổng thể, cùng với việc tăng cường quản lý, giám sát, thanh tra, kiểm tra với các doanh nghiệp bảo hiểm và các tổ chức tín dụng, trong thời gian tới, thị trường bảo hiểm sẽ được minh bạch hóa và chất lượng tư vấn nói chung, của các tổ chức tín dụng nói riêng sẽ được nâng cao, nhằm bảo vệ tốt hơn quyền lợi của người dân”.

Bộ Tài chính tăng xử phạt đối với việc ngân hàng ép khách mua bảo hiểm mới giải ngân vốn

Theo đánh giá của chuyên gia bảo hiểm Trần Nguyên Đán, nội dung thông tư cho thấy sự nhìn nhận và lắng nghe của Bộ Tài Chính, giúp phần nào hạn chế việc nhân viên ngân hàng ép mua bảo hiểm để khách hàng được giải ngân và hiện tượng đại lý bảo hiểm tư vấn không rõ ràng từ tiền gửi tiết kiệm sang bảo hiểm nhân thọ.

Ông Trần Nguyên Đán kiến nghị: “Một số quy định mới khá tốt, cần thêm thời gian để kiểm chứng nội dung trên có được áp dụng đúng trong thực tế hay không. Tuy nhiên, cần nhấn mạnh rằng, các quy định trên vẫn chưa đầy đủ, chưa giải quyết triệt để tận gốc vấn đề trong ngành bảo hiểm. Cơ quan chức năng cần mạnh tay xử lý như bất kỳ người nào có dấu hiệu tư vấn sai, có thể khóa code (mã số đại lý bảo hiểm) tạm thời, sau đó điều tra, tiến hành xử phạt”.

Ông Đán cho biết, Bộ Tài chính cấm bán bảo hiểm liên kết đầu tư trong vòng trước và sau 60 ngày đối với khách hàng vay vốn của ngân hàng. Mặt khác, bảo hiểm nhân thọ có 6 loại hình cơ bản khác là bảo hiểm sinh kỳ, bảo hiểm tử kỳ, bảo hiểm trọn đời, bảo hiểm hỗn hợp, bảo hiểm hưu trí, bảo hiểm trả tiền định kỳ. Do đó, Bộ cũng nên xem xét quy định nghiêm ngặt để tránh tình trạng “lách luật” của một số ngân hàng trong hoạt động bán bảo hiểm.