Tạp chí Fortune cho biết, lượng phát thải toàn cầu được dự kiến tăng 10% trong thời gian 8 năm tới, thúc đẩy sự gia tăng của hạn hán, lũ lụt và nắng nóng gay gắt trên diện rộng cùng nhiều tác động tiêu cực bởi thiên tai.

AI được đánh giá là công cụ hiệu quả

Hiện nay, trong bối cảnh thách thức của biến đổi khí hậu toàn cầu, AI lần đầu tiên được nhấn mạnh là một trong những giải pháp quan trọng và đầy tiềm năng để có thể giải quyết các vấn đề khí hậu ở Hội nghị thượng đỉnh COP28 về biến đổi khí hậu vào tháng 11/2023.

Trong báo cáo về AI xuất bản vào tháng 11/2023 của Boston Consulting Group (BCG) cho thấy, thông qua việc tăng cường các ứng dụng và công nghệ đã được chứng minh là hiệu quả thì công nghệ này có thể giúp giảm thiểu từ 5 - 10% lượng phát thải khí nhà kính toàn cầu vào năm 2030 - tương đương với tổng lượng khí thải hàng năm của Liên minh châu u.

Ở trong lĩnh vực dự báo và phòng ngừa thiên tai, Tổ chức Khí tượng thế giới (WMO) nói rằng, các công nghệ dựa trên AI mang đến những khả năng chưa từng có trước đây cho việc xử lý lượng dữ liệu khổng lồ và trích xuất các thông tin có ích, cải thiện các mô hình dự đoán.

AI là công cụ hữu hiệu để ứng phó và giảm thiểu hậu quả do biến đổi khí hậu gây ra
AI là công cụ hữu hiệu để ứng phó và giảm thiểu hậu quả do biến đổi khí hậu gây ra. Nguồn ảnh: Internet

Báo Indian Express cho hay, ở COP28, Cơ quan Hàng không vũ trụ Mỹ (NASA) cùng với Tập đoàn máy tính IBM đã giới thiệu công cụ AI watsonx.ai. Và công cụ này cho phép người dùng giám sát Trái đất từ không gian và đo lường những thay đổi môi trường đang xảy ra và đưa ra dự báo.

Như thế, với kho dữ liệu từ NASA và công nghệ AI của IBM, watsonx.ai sẽ giúp cho các nhà khoa học ước tính mức độ kể cả trong quá khứ và tương lai của cháy rừng, lũ lụt cũng như nhiệt độ ở các đô thị.

Theo ước tính của NASA, đến năm 2024 các nhà khoa học sẽ có thể làm việc với 250.000 terabyte các bộ dữ liệu khí hậu.

Và cũng theo báo cáo của BCG, có 87% giám đốc điều hành (CEO) thuộc khu vực tư nhân cùng khu vực công tin tưởng AI là một công cụ thiết yếu ở trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu.

Còn đối với lĩnh vực vận tải, AI mang đến lợi ích khi giảm thiểu mức năng lượng cần tiêu thụ thông qua việc định hướng cũng như xác định các tuyến đường tối ưu nhất.

Trong lĩnh vực nông nghiệp thì AI sẽ giúp tiết kiệm đáng kể lượng nước ngọt bị lãng phí khi mà nông dân nhờ ứng dụng công nghệ này có thể tối ưu hóa việc tưới tiêu cho cây trồng, việc thu hoạch cũng mang đến năng suất cao hơn. Tại Ấn Độ, với sự hỗ trợ của AI thì vụ đậu phộng của nông dân đã tăng 30% năng suất.

Điều quan trọng vẫn là chính sách

Tạp chí Fortune nhận định, cần có sự hợp tác của con người và nhiều thành phần ở trong xã hội để cho AI có thể được ứng dụng hiệu quả vào công tác đối phó với biến đổi khí hậu.

Ngoài các quan chức chính phủ, doanh nhân, chuyên gia công nghệ thì trọng tâm của buổi đầu công nghệ AI hiện nay nằm ở trong tay của các nhà hoạch định chính sách.

Cũng trong thời gian gần đây, các nhà lập pháp ở Mỹ cùng nhiều quốc gia khác đang nỗ lực xây dựng các quy định cho việc phát triển AI một cách an toàn.

Mặc dù vậy thì giáo sư Fengqi You của trường kỹ thuật Đại học Cornell (Mỹ) cho hay, tiềm năng của AI trong việc chống biến đổi khí hậu và tác động của chính công nghệ này lên môi trường cũng cần được xem xét khi xây dựng các chính sách.

Cũng theo tạp chí Fortune, những chính sách phải cho phép sự đổi mới và ứng dụng AI trong lĩnh vực khí hậu. Những nguồn lực cho công tác này cũng cần được phân bổ hiệu quả và cần xác định các lĩnh vực ưu tiên mà công nghệ AI có thể thúc đẩy hành động, mang đến hiệu quả ngay lập tức.

AI là công cụ hữu hiệu để ứng phó và giảm thiểu hậu quả do biến đổi khí hậu gây ra
Nguồn ảnh: Internet

Song song với đó, các nhà hoạch định chính sách cũng cần phải thúc đẩy việc ứng dụng AI cho công tác giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu đối với các ngành công nghiệp có mức phát thải cao như sản xuất, hàng không, sản xuất điện năng, hàng không, xây dựng,...

Mặc dù vậy thì hệ thống AI cần nhiều hơn nữa các hình thức thanh toán khác, chính vì thế mà cuộc chạy đua phát triển hệ thống AI phức tạp hiện nay của nhiều ông lớn công nghệ đang ngày càng làm cho nhu cầu năng lượng tăng thêm. Theo một nghiên cứu được công bố vào hồi tháng 10/2023, ước tính ngành công nghiệp AI đến năm 2027 có thể tiêu thụ lượng điện tương đương so với nhu cầu của một quốc gia có quy mô như Hà Lan.

Và dưới điều kiện đó, chính sách cũng đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo việc sử dụng năng lượng không phát thải để có thể vận hành các tài nguyên cho việc phát triển AI.

Bên cạnh đó, có nhiều chuyên gia công nghệ cũng lưu ý việc công nghệ AI phải được cung cấp với giá cả phải chăng và dễ tiếp cận đối với các quốc gia có thu nhập thấp, đáng chú ý là các nước ở nhóm Global South cũng đang phải đối diện trực tiếp với khủng hoảng biến đổi khí hậu.

Những nước như Singapore, Philippines dùng AI để dự đoán thiên tai

Có thể thấy, khả năng dự đoán các kiểu thời tiết chính là yếu tố then chốt trong việc hiểu biết và chống biến đổi khí hậu, như việc đường đi của bão có thể được dự đoán trước ba ngày với độ chính xác cao hơn so với dự báo bão trước 25 giờ của 40 năm trước.

AI là công cụ hữu hiệu để ứng phó và giảm thiểu hậu quả do biến đổi khí hậu gây ra
Nguồn ảnh: Internet

Cũng nhờ tiến bộ trên, chính quyền các quốc gia và các cộng đồng có thể soạn thảo những chiến lược thích ứng và giảm thiểu ảnh hưởng của biến đổi khí hậu một cách hiệu quả.

Và trong trường hợp của Singapore, chính quyền đảo quốc này đã ứng dụng AI trong việc dự đoán lũ lụt và kiểm tra khả năng chống chịu lũ của cơ sở hạ tầng. Song song với đó, Philippines cũng đang rất nỗ lực dùng AI để có thể giải quyết các thách thức bởi biến đổi khí hậu và giảm thiểu rủi ro do thiên tai.