Từng tăng mạnh nhất thị trường năm 2023, liệu cổ phiếu chứng khoán sẽ một lần nữa “đón sóng”?

Các đơn vị đang đứng trước cơ hội phát triển kinh doanh năm 2024 khi thị trường được kỳ vọng sẽ diễn biến lạc quan nhờ nhiều yếu tố, trong đó bao gồm câu chuyện nâng hạng.

Trong chia sẻ với nhà đầu tư đầu năm 2024 mới đây, ông Lê Anh Tuấn, Giám đốc khối Chứng khoán của Dragon Capital nhận định, thị trường chứng khoán năm 2024 có nhiều thuận lợi hơn trước, từ chính sách tiền tệ, sự ổn định vĩ mô cho đến động lực tăng trưởng.

Thị trường gần như đã hội tụ đủ các yếu tố để tăng trưởng, chỉ chờ yếu tố tăng trưởng lợi nhuận doanh nghiệp. Vị chuyên gia dự báo rằng, nếu lợi nhuận doanh nghiệp phục hồi khoảng 20%, thị trường chứng khoán có khả năng cao sẽ tăng 30%.

Về chính sách tiền tệ, dự kiến lãi suất cho vay và huy động ở mức thấp hơn giai đoạn Covid-19 và trong ngưỡng thấp kỷ lục là chỉ báo quan trọng. Chuyên gia Dragon Capital kỳ vọng lãi suất sẽ còn thêm một nhịp giảm, khoảng 50 điểm phần trăm trong vài tháng tới. Cơ sở để đưa ra dự báo trên là dư địa để điều chỉnh vẫn còn khi lãi suất điều hành đang ở mức cao hơn lạm phát và thời gian tới, câu chuyện tăng trưởng nền kinh tế mới đáng quan tâm hơn.

"Trong môi trường chính sách tiền tệ nới lỏng như thế, chúng ta không nên kỳ vọng vào những cú rớt mạnh 10-15% của thị trường chứng khoán", vị chuyên gia cho hay.

Chuyên gia dự báo, nếu lợi nhuận doanh nghiệp phục hồi khoảng 20%, thị trường chứng khoán khả năng cao có đợt tăng 30%

“Tấm vé” lên thị trường mới đang dần sáng tỏ

Ngoài các yếu tố thông thường, các chuyên gia còn đang kỳ vọng một sự kiện mang tính đột phá là nâng hạng. “Tấm vé” lên thị trường mới nổi đang dần rõ ràng hơn trong năm 2024 đối với phân loại của FTSE và xa hơn là 2025 đối với MSCI.

Bà Vũ Thị Chân Phương, Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) cho biết, hai vấn đề chính đang cần tháo gỡ để nâng hạng là quy định về tỷ lệ ký quỹ trước khi giao dịch và tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài. Cả hai đều đang được phía UBCKNN rà soát, báo cáo các bộ ngành liên quan.

Bên cạnh đó, UBCKNN cũng đang rà soát, sửa nghị định hướng dẫn Luật Chứng khoán để yêu cầu các tổ chức niêm yết phải tự rà soát, đăng ký tỷ lệ sở hữu nhà đầu tư nước ngoài, thay vì làm riêng lẻ như hiện nay; sửa thông tư về công bố thông tin, trong đó yêu cầu các doanh nghiệp quy mô lớn phải công bố bằng tiếng Anh.

Cũng trong năm 2024, UBCKNN dự kiến sẽ tổ chức các hoạt động xúc tiến đầu tư tại Hàn Quốc, Nhật Bản và tiếp tục làm việc với các tổ chức quốc tế để chia sẻ giải pháp để nâng hạng Việt Nam.

Trong một hội thảo diễn ra vào giữa tháng 12/2023, ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc khối Phân tích của Chứng khoán Yuanta Việt Nam đã dự báo thời điểm thị trường chứng khoán Việt Nam có khả năng được FTSE nâng hạng sẽ vào khoảng tháng 9/2024. Vị chuyên gia cho biết, thông thường các thị trường trên thế giới sẽ phản ứng theo hướng tích cực vào tháng trước khi nhận công bố chính thức được nâng hạng. Do đó, tín hiệu khả quan của chứng khoán Việt Nam với câu chuyện nâng hạng (nếu có) dự báo sẽ đến vào giai đoạn nửa cuối năm.

Còn theo báo cáo chiến lược 2024 của FIDT, ước tính của Ngân hàng Thế giới (WB), việc nâng hạng thị trường dự kiến sẽ thu hút dòng vốn ngoại khoảng 7,2 tỷ USD mỗi năm vào Việt Nam. Đây là động lực tăng trưởng lớn cho nền kinh tế Việt Nam nói chung và thị trường chứng khoán nói riêng trong trung và dài hạn.

Mảng môi giới và cho vay hỗ trợ lợi nhuận công ty chứng khoán tăng trưởng

Cũng theo FIDT, triển vọng của nhóm công ty chứng khoán trong năm 2024 chủ yếu đến từ kỳ vọng diễn biến chỉ số và thanh khoản tích cực hơn nhờ nhiều yếu tố hỗ trợ, giúp kết quả kinh doanh của các công ty chứng khoán khởi sắc hơn ở cả mảng môi giới và tự doanh. Còn trong trung và dài hạn, câu chuyện KRX và nâng hạng vẫn là tâm điểm chính. Các chuyên gia phân tích FIDT gợi ý các mã SSI, HCM, VCI và VND, bởi đây là nhóm cổ phiếu của những doanh nghiệp đầu ngành, có thế mạnh riêng vượt trội so với mặt bằng chung.

Bốn yếu tố được FIDT kỳ vọng sẽ giúp chỉ số và thanh khoản năm 2024 tiếp tục cải thiện bao gồm: Kỳ vọng thẩm thấu chính sách hỗ trợ vào nền kinh tế; lãi suất ở vùng thấp lịch sử; áp lực tỷ giá gần như không còn; tăng trưởng EPS từ mức nền thấp ở nhiều nhóm ngành.

Nguồn: FIDT

Báo cáo của FIDT cho biết, thanh khoản hồi phục sẽ có lợi cho mảng môi giới và cho vay ký quỹ (margin) khi số lượng nhà đầu tư cũng như nhu cầu sử dụng đòn bẩy tăng trở lại. Trong khi chỉ số phục hồi từ mức định giá rẻ sẽ giúp danh mục tự doanh khởi sắc, từ đó thúc đẩy kết quả kinh doanh của các công ty chứng khoán tăng trưởng. Kỳ vọng này phần nào được củng cố thông qua động thái sôi động trở lại trong cuộc đua tăng vốn vào cuối năm của nhiều doanh nghiệp trong ngành.

Trong báo cáo chiến lược của Chứng khoán TPS cũng chỉ ra rằng, cho vay margin là hoạt động đóng góp lớn trong hoạt động của các công ty môi giới chứng khoán với tỷ trọng 40,9% trên tổng lợi nhuận gộp vào quý III/2023.

Tuy nhiên, trái ngược với đà tăng tốt ở doanh thu, biên lợi nhuận gộp của hoạt động cho vay lại tiếp tục bị thu hẹp khi các công ty chứng khoán đang sử dụng chiến lược cạnh tranh về lãi để thúc đẩy nhu cầu đầu tư sau khi thị trường trải qua thời gian đầy biến động.

Cụ thể, một số công ty chứng khoán đã đưa ra các gói vay thời gian ngắn với lãi suất bằng 0% hoặc nhiều chính sách giảm lãi vay, từ đó khiến lợi nhuận không có sự cải thiện tương xứng.

Dù vậy, điểm tích cực là dư địa của hoạt động cho vay còn khá lớn khi tỷ lệ cho vay trên vốn chủ sở hữu của ngành này chỉ đạt 0,8 lần, mức này cách xa so với ngưỡng quy định là 2 lần. Cụ thể hơn, các công ty chứng khoán có vốn hóa lớn vẫn duy trì tốt tỷ lệ này mặc cho dư nợ đã tăng cao trong quý III/2023, diễn biến trái ngược với nhóm cổ phiếu có vốn hóa nhỏ hơn.

Báo cáo của TPS cũng chỉ ra hàng loạt đơn vị đã thành công tăng vốn trong 1 năm qua như: Chứng khoán VPBank, VPS, TCBS, MBS… Trong thời gian tới, câu chuyện tăng vốn sẽ còn tiếp tục khi nhiều doanh nghiệp trong lĩnh vực này đã được thông qua phương án phát hành.

Có cùng góc nhìn lạc quan, ông Michael Kokalari, Giám đốc phòng Phân tích kinh tế vĩ mô và Nghiên cứu thị trường của VinaCapital cũng đưa ra phân tích rằng, VN-Index có thể đạt tăng trưởng 10 - 15% trong năm 2024. Dự báo này được hỗ trợ bởi mức tăng 18% của nhóm cổ phiếu ngân hàng (chiếm 37% của VN-Index) cùng với mức tăng 32% của nhóm cổ phiếu hàng tiêu dùng (chiếm 14% của VN-Index). Điều này thể hiện kỳ vọng của VinaCapital về mức tăng trưởng cao hơn của nhu cầu tiêu thụ trong nước cũng như tín dụng trong năm 2024 này.

Riêng với các công ty chứng khoán, vị Giám đốc VinaCapital kỳ vọng lợi nhuận của nhóm này sẽ tăng trưởng từ mức tăng 14% trong năm 2023 lên mức 38% trong năm 2024 bởi lãi suất thấp hơn sẽ hỗ trợ giao dịch ký quỹ nhiều hơn và các hoạt động đầu tư bị hoãn lại trong năm ngoái có khả năng sẽ được tiếp tục triển khai trong năm nay.

Định giá của nhóm cổ phiếu chứng khoán đang cao hơn trung bình 5 năm

Về định giá, hiện tại P/B của nhóm cổ phiếu chứng khoán niêm yết đang cao hơn mức trung bình 5 năm gần nhất. Quan điểm của Chứng khoán TPS cho rằng, các công ty chứng khoán hiện đã bước qua giai đoạn khó khăn nhất, đồng thời kết quả kinh doanh có thể đã tạo đáy ở quý I/2023. Thêm vào đó, triển vọng của thị trường trong năm 2024 được dự báo sẽ tích cực hơn.

Nguồn: Chứng khoán TPS

Theo đó, TPS khuyến nghị các cổ phiếu có định giá theo P/B chưa tăng quá nhiều so với trung bình 5 năm gần nhất, thị phần nằm trong nhóm dẫn đầu và dư địa mở rộng hoạt động cho vay sẽ là cơ hội tốt để đầu tư trong thời gian tới.

Bên cạnh đó, yếu tố rủi ro cho đà tăng trưởng của các công ty chứng khoán năm 2024 có thể đến từ các yếu tố như: sự cạnh tranh giữa các doanh nghiệp ngày càng tăng, chất lượng tư vấn và niềm tin của nhà đầu tư, rủi ro danh mục đầu tư, hoạt động tư vấn, bảo lãnh phát hành trái phiếu trì trệ.