Người tiêu dùng đang ở giai đoạn phát triển mới

Trong khi những khu chợ truyền thống ngày càng vắng khách thì “chợ online” lại hết sức sôi động. Trước đây, hình thức livestream bán hàng thường thông qua trang mạng xã hội như Facebook, YouTube, nhưng gần đây đã xuất hiện trên các sàn thương mại điện tử như Shopee, TikTok hay Lazada.

Không kể ngày đêm, trên các ứng dụng này đều có các chủ shop livestream bán hàng. Livestream càng nhiều, lượng đơn đặt hàng càng tăng.

Với đặc thù là dân số trẻ, lượng người dùng điện thoại thông minh cao, năm 2023, Việt Nam đã chứng kiến sự bùng nổ của “tân binh” trong làng thương mại - Livestream bán hàng. Hồi đầu năm, mô hình này nhanh chóng phát triển trên TikTok, giúp sàn thương mại điện tử này vượt Sendo, Tiki sau chưa đầy 1 năm, để lọt Top 3 sàn thương mại điện tử lớn nhất Việt Nam, theo báo cáo từ Metric cuối năm 2022.

Bán hàng Livestream: Hình thức kinh doanh mang lại hàng tỷ đồng mỗi phiên
Việt Nam đã chứng kiến sự bùng nổ của “tân binh” trong làng thương mại - Livestream

Cuối năm 2023, livestream đã và đang tích cực thúc đẩy doanh số cho mùa cao điểm, giúp các doanh nghiệp, nhất là SME, tiểu thương bán được hàng trong bối cảnh nhu cầu tiêu dùng suy yếu vì suy thoái kinh tế.

Anh Hải - Một chủ shop chuyên bán thực phẩm online, chia sẻ: “Tôi bán hàng online đã được 4 năm, xu hướng hiện tại là người tiêu dùng lên mạng nhiều hơn, mua sắm dễ hơn. Xu hướng này góp phần thúc đẩy tính cạnh tranh với các khu chợ truyền thống, nhưng đúc kết ra là không phải ai cũng có khiếu bán hàng online.

Người ta phải có khiếu ăn nói, trò chuyện thu hút, kể được câu chuyện dẫn dắt người nghe. Bán hàng trên YouTube khác với bán trên TikTok hay Shopee. Như YouTube thì gần gũi hơn, giao lưu nhiều hơn nên có khi người mua ủng hộ hàng hóa dù bất kể giá thế nào. Còn với những nền tảng khác thì phải cạnh tranh giá và chất lượng”.

Doanh nghiệp, tiểu thương đều livestream

Theo ghi nhận, từ ngày 11/12/2023 đến tối 15/12/2023 có 77 phiên livestream tại chợ Bến Thành, tiếp cận 81,6 triệu người, tạo ra 18.200 đơn hàng, đạt doanh thu 4,2 tỷ đồng.

Trong đó, Hashtag #chobenthanh của chiến dịch này đã có 122 video đăng tải, tăng trưởng 100 triệu views trong 3 ngày; dự kiến sẽ đạt 200 triệu lượt view sau 1 tuần vận hành chiến dịch. Hashtag #hochiminhcity ghi nhận có 626 video được đăng tải từ ngày 11 - 15/12, đến từ 491 nhà sáng tạo nội dung hưởng ứng chương trình, tiếp cận được 189 triệu người xem, 470 ngàn lượt like và hơn 22 ngàn lượt chia sẻ.

Bán hàng Livestream: Hình thức kinh doanh mang lại hàng tỷ đồng mỗi phiên
Có hàng trăm nhà sáng tạo nội dung hưởng ứng chiến dịch livestream bán hàng sản tại chợ Bến Thành

Chương trình được Sở Thông tin và Truyền thông TP. HCM, Việc Nghiên cứu Phát triển thành phố cùng UBND Quận 1 phối hợp tổ chức để quảng bá, kích cầu tiêu dùng cuối năm. Mục tiêu hỗ trợ tiểu thương nhanh chóng thích nghi với phương thức bán hàng mới.

Dưới góc nhìn khác, trong chiến dịch “giải cứu” người nông dân trồng cam sành ở tình Vĩnh Long khi giá rớt thảm hại chỉ còn từ 500 – 2.000 đồng/kg, những người có sức ảnh hưởng trên nền tảng xã hội (influencer) đã thông qua các phiên livestream hỗ trợ bán được số lượng lớn.

Đơn cử, tài khoản cá nhân của anh Hồ Khắc Vĩnh (27 tuổi), người có hơn 1 triệu lượt theo dõi trên một số nền tảng mạng xã hội đã mở bán mỗi ngày vào lúc 8 giờ, chỉ sau vài tiếng, nhóm bạn trẻ của Vĩnh đã bán được gần hết số cam trong ngày. Sau khoảng 1 tuần livestream bán cam, nhóm này đã tiêu thụ được hơn 20 tấn cam của nông dân, “giải cứu” thành công 2 nhà vườn.

Theo chia sẻ của Vĩnh, bản thân anh là người sáng tạo nội dung, chuyên thực hiện các clip về nông sản, ẩm thực, nhưng lần này thấy bà con nông dân gặp khó liền muốn chung tay hỗ trợ. Với clip đầu tiên trên TikTok về vườn cam của một nông dân tại Vĩnh Long, Vĩnh thu hút gần 1 triệu lượt xem cùng hàng trăm bình luận. Đoạn clip đăng trên Facebook cũng nhận 400 ngàn lượt xem. Nội dung này đã tạo hiệu ứng tốt khi có rất nhiều người nhắn tin, bình luận hỏi Vĩnh để tìm nơi mua cam.

"Clip thứ 2 và 3 tôi đăng tải về vườn và cảnh bán cam ở thành phố cũng đạt gần 1 triệu lượt xem trên TikTok. Nhờ đó mà chúng tôi bán cam rất nhanh. Tôi nghĩ cam sành của bà con là sản phẩm tốt và khi đưa lên mạng xã hội như vậy sẽ giúp được nhiều nông dân hơn. Từ ngày đăng tải, sức lan tỏa đã vượt ngoài mong đợi của tôi. Hiện tại, điểm kế tiếp của chúng tôi ở vườn cam có khối lượng 50 tấn, hy vọng là hỗ trợ người dân thành công" - Vĩnh chia sẻ.

Bên cạnh các cá nhân, nhiều doanh nghiệp cũng tham gia mua cam ủng hộ nông dân. Đơn cử, đại diện chuỗi siêu thị WinMart cho biết đã thu mua lượng lớn cam sành Vĩnh Long, nguồn cam được ưu tiên trưng bày tại khu vực trung tâm của quầy trái cây trong hệ thống siêu thị WinMart và cửa hàng WinMart+ trên toàn quốc để thu hút khách hàng, thúc đẩy tiêu thụ.

Bán hàng Livestream: Hình thức kinh doanh mang lại hàng tỷ đồng mỗi phiên
Hệ thống siêu thị WinMart/WinMart bày bán cam Vĩnh Long tại vị trí trung tâm quầy trái cây

Tại hệ thống WinMart/WinMart+, giá bán lẻ cam sành Vĩnh Long là 12.900 đồng/kg ở miền Nam và 19.900 đồng/kg ở miền Bắc. Tượng tự, các siêu thị như GO!, Foodmap đã bắt tay với Lazada bán cam Vĩnh Long với giá 10.000 đồng/kg…

Đáng chú ý, công ty bán lẻ FPT Shop khá sáng tạo khi thực hiện chiến lược mua cam giải cứu, sau đó đưa về tặng khách hàng tri ân. Theo chia sẻ từ doanh nghiệp này, ngày 14/12, cán bộ nhân viên FPT Shop đã tới tận vườn cam tại các tỉnh Trà Vinh, Vĩnh Long để mua, cùng bà con thu hoạch, phân loại rồi đóng thùng đem về. Sau đó, công ty mang cam tặng cho khách hàng nhằm tri ân mùa cuối năm và rất được đón nhận.