Các nhà băng rầm rộ mua trái phiếu trước hạn

Chi mạnh mua lại trái phiếu

Theo Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX), ngân hàng OCB vừa mua lại trước hạn toàn bộ 500 tỷ đồng trái phiếu đang lưu hành của mã OCBL2124011. Đây là lô trái phiếu phát hành vào ngày 15/12/2021, thời hạn 3 năm, lãi suất cố định 3,2%/năm, trải phiếu này không chuyển đổi, không có đảm bảo, không kèm theo chứng quyền.

Trước đó, ngân hàng này đã mua lại trước hạn 14 lô trái phiếu phát hành vào năm 2021 và 2022, tổng giá trị theo mệnh giá lên tới 12.400 tỷ đồng.

Tương tự, LPBank mua lại 2 lô trái phiếu mã LPBH2124014 và LPH2124015 phát hành hồi tháng 12/2021, thời hạn 3 năm, tổng giá trị trái phiếu là 2.000 tỷ đồng.

Nhiều ngân hàng chi hàng nghìn tỷ đồng mua lại trái phiếu

Vào tháng 7/2023, LPBank chi hơn 4.100 tỷ đồng mua lại 4 lô trái phiếu trước hạn. Đồng thời, HNX cũng thông báo về việc hủy niêm yết đối với trái phiếu LPB121035, phát hành ngày 30/12/2021, kỳ hạn 7 năm, tổng giá trị hơn 1.385 tỷ đồng. Lý do hủy là trái phiếu niêm yết đã được tổ chức phát hành mua lại toàn bộ trước thời gian đáo hạn.

Ngân hàng VIB đã tiến hành 3 đợt mua lại trái phiếu trước hạn, tổng giá trị là 1.500 tỷ đồng, bao gồm 200 trái phiếu mã VIB_BOND_L1_2017_003 phát hành ngày 14/12/2017; 800 trái phiếu VIB_BOND_L1_2017_002 phát hành ngày 13/12/2017; 500 trái phiếu VIB2128020 phát hành ngày 13/12/2021. Các lô trái phiếu này đều có kỳ hạn 7 năm, mệnh giá 1 tỷ đồng/trái phiếu.

Kể từ đầu năm 2023 đến nay, VIB đã thực hiện 17 đợt mua lại trái phiếu trước hạn, tổng giá trị lên tới 6.000 tỷ đồng.

Trong khi đó, Vietcombank tiến hành mua lại trước hạn 3 lô trái phiếu có tổng giá trị 1.300 tỷ đồng trong 2 tháng cuối cùng của năm 2023. Bao gồm 600 tỷ đồng trái phiếu mã VCBH2128006, 200 tỷ đồng lô trái phiếu VCBH2128002, 500 tỷ đồng trái phiếu VCBH2128004.

Theo giới phân tích tài chính, việc các ngân hàng ồ ạt chi tiền khủng mua lại trái phiếu trùng với diễn biến huy động tiền từ dân cư tăng trưởng tích cực trong 3 quý đầu năm, nhưng tín dụng tăng chậm.

Việc mua lại trái phiếu có thể là một cách giải quyết vấn đề giải ngân vốn đầu ra thấp

Trưởng Bộ môn Thị trường tài chính (Trường đại học Kinh tế TP.HCM) - PGS-TS Nguyễn Hữu Huân cho rằng, việc mua lại trái phiếu có thể là một trong những cách giải quyết vấn đề giải ngân vốn đầu ra thấp, nhu cầu vay vốn trong bối cảnh kinh tế ì ạch như hiện nay.

Hơn nữa, việc mua lại trái phiếu góp phần giảm tỷ trọng trong danh mục này so với vốn điều lệ của các ngân hàng.

Liên tục phát hành thêm trái phiếu

Theo Công ty Chứng khoán MB (MBS), tăng trưởng tín dụng thấp cho thấy nhu cầu vay vốn không cao, trong khi đó thanh khoản hệ thống vẫn dồi dào. Tình trạng tiền tồn đọng khiến ngân hàng chi tiền mua lại trái phiếu nhằm tối ưu hiệu quả sử dụng vốn, giảm mức độ thừa vốn.

Chưa kể, theo quy định hiện hành, đối với các trái phiếu dài hạn đã phát hành vào những năm trước, khi không đảm bảo được điều kiện thời gian còn lại trên 5 năm thì kể từ năm thứ 5 trước khi đến hạn thanh toán, vào ngày đầu tiên mỗi năm (tính theo ngày phát hành), giá trị nợ trái phiếu được tính vào vốn cấp 2 phải khấu trừ 20% tổng mệnh giá.

Do đó, việc ngân hàng ồ ạt mua lại trái phiếu trước hạn vừa giúp họ không phải khấu trừ mệnh giá, vừa có thêm dư địa phát hành trái phiếu mới kỳ hạn trên 5 năm.

Các ngân hàng cũng đẩy mạnh phát hành thêm trái phiếu

Vì vậy, bên cạnh động thái chi hàng nghìn tỷ đồng mua lại trái phiếu trước hạn, các ngân hàng còn tiếp tục đẩy mạnh phát hành mới. Đơn cử, OCB phát hành thành công 2.000 tỷ đồng lô trái phiếu mã OCBL2326015 vào ngày 14/12. Kể từ đầu năm đến nay, tổng giá trị trái phiếu ngân hàng này đã huy động là 17.350 tỷ đồng.

Nhưng vẫn chưa dừng lại ở con số này. Theo nghị quyết về việc chào bán và phát hành trái phiếu riêng lẻ được công bố vào tháng 6/2023, OCB dự kiến phát hành tối đa 26.000 trái phiếu, chia làm 15 đợt trong quý II, III, IV/2023; Giá trị mỗi đợt từ 1.000 - 2.000 tỷ đồng. Chào bán cho đối tượng là nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp. Mệnh giá tương ứng 1 tỷ đồng/trái phiếu, nếu thành công, OCB sẽ huy động được 26.000 tỷ đồng.

Ngày 12/12, ngân hàng VIB cũng phát hành 790 tỷ đồng lô trái phiếu mã VIBL2330005 với lãi suất 8%/năm, kỳ hạn 7 năm, nâng tổng giá trị huy động từ trái phiếu của VIB lên 8.500 tỷ đồng kể từ đầu năm đến nay.

Tương tự, Vietcombank đã lên kế hoạch phát hành 3.000 tỷ đồng trái phiếu riêng lẻ trong tháng 12/2023, kỳ hạn tối đa 6 năm và lãi suất thả nổi.

Mới đây, Agribank thông báo phát hành thành công ra công chúng năm 2023 là 10.000 tỷ đồng trái phiếu, thu hút tới 14.156 nhà đầu tư cá nhân, tổ chức trong và ngoài nước tham gia.

Dữ liệu được Hiệp hội Thị trường trái phiếu Việt Nam (VBMA) cập nhật đến hết 11 tháng năm 2023, cho thấy tổng giá trị phát hành trái phiếu doanh nghiệp lên tới 247.590 tỷ đồng, bao gồm 28 đợt phát hành ra công chúng với giá trị 27.071 tỷ đồng, chiếm 10,9% tổng giá trị phát hành; 210 đợt phát hành riêng lẻ với tổng giá trị 220.520 tỷ đồng, chiếm 89,1% tổng giá trị phát hành.

Trong đó, ngành ngân hàng chiếm phần lớn với 120.058 tỷ đồng, tương đương 48,6% tổng giá trị phát hành kể từ đầu năm 2023.

Theo TS. Lê Xuân Nghĩa - thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính - tiền tệ Quốc gia, chứng khoán và trái phiếu trong năm 2024 sẽ khởi sắc hơn. Việc lãi suất ngân hàng đang thấp là cơ hội tốt giúp doanh nghiệp phát hành thêm trái phiếu. Đây còn là yếu tố thuận lợi làm tăng sức hấp dẫn của kênh đầu tư chứng khoán.