Các phương thức định giá cổ phiếu phổ biến

Định giá cổ phiếu là gì?

Định giá cổ phiếu là quá trình tìm ra giá trị thực của loại cổ phiếu đó bằng cách đánh giá xem chúng đang ở mức bao nhiêu và có tiềm năng tăng trưởng trong tương lai không. Dựa vào đó, các nhà đầu tư sẽ đánh giá xem nên đầu tư vào loại cổ phiếu nào để mang lại lợi nhuận trong tương lai.

Định giá cổ phiếu để làm gì?

Việc định giá cổ phiếu đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với cả nhà đầu tư cũng như các doanh nghiệp phát hành. Đây là quá trình cần thiết mà nhà đầu tư cần phân tích kĩ lưỡng trước khi rót vốn vào một loại cổ phiếu nào đấy.

Đối với nhà đầu tư

• Định giá cổ phiếu để tìm ra giá trị thực của những mã cổ phiếu có khả năng sinh lời cũng như có khả năng tăng trưởng tốt trong tương lai.
• Giảm thiểu tối đa các rủi ro và hạn chế việc mua phải những loại cổ phiếu không uy tín trên thị trường.

Đối với công ty, doanh nghiệp phát hành

• Việc định giá cổ phiếu sẽ tác động rất lớn đến khả năng chào bán cổ phiếu của doanh nghiệp, tăng tỷ lệ huy động vốn của doanh nghiệp.
• Nâng tầm ảnh hưởng của doanh nghiệp trên thị trường chứng khoán.

Định giá cổ phiếu để biết giá trị thật của cổ phiếu đó trên thị trường

Các phương pháp định giá cổ phiếu phổ biến trên thị trường

Hiện nay, có rất nhiều phương pháp định giá cổ phiếu phổ biến trên thị trường, trong đó, cần phải dựa vào yêu cầu của nhà đầu tư để chọn được phương pháp cho chính xác.

1. Cách định giá cổ phiếu theo chiết khấu dòng tiền

Thông thường, giá trị nội tại của doanh nghiệp đều được xác định bởi dòng tiền ra và dòng tiền vào. Do đó, nhà đầu từ có thể căn cứ vào điều kiện này để xác định được giá trị cổ phiếu của doanh nghiệp đã đúng hay chưa. Công thức để định giá cổ phiếu theo chiết khấu dòng tiền:

PV = FV / (1 + r)^n

Trong đó:

• r là suất chiết khấu, còn n là số năm đầu tư
• PV là viết tắt của Present Value: Giá trị thực tại của cổ phiếu

Đây là phương pháp định giá cổ phiếu cơ bản và phổ biến nhất trên thị trường được nhiều người sử dụng. Nếu như mới bước vào lĩnh vực đầu tư cổ phiếu thì đây là phương pháp định giá cơ bản và đầu tiên mà nhà đầu tư nên sử dụng để có kết quả. Tuy nhiên, cách định giá này chỉ dành cho những nhà đầu tư mới tham gia thị trường, những nhà đầu tư lớn thường không áp dụng cách này vì chỉ cho kết quả chung chung không chính xác tuyệt đối.

2. Định giá cổ phiếu theo phương pháp chiết khấu cổ tức

Định giá theo phương thức chiết khấu cổ tức hay tỷ suất cổ tức có nghĩa là tỷ lệ cổ tức sẽ được trả bằng tiền mặt so với giá cổ phiếu. Công thức để tính giá chiết khấu cổ tức là:

Chiết khấu cổ tức = Cổ tức bằng tiền / Thị giá

Ví dụ khi một loại cổ phiếu được phát hành bởi công ty A được trả cổ tức 20%/ năm thì nhà đầu tư có thể hiểu công ty sẽ trả cổ tức bằng 20% so với giá trị thực (mệnh giá) của cổ phiếu đang lưu hành trên thị trường.

3. Cách định giá cổ phiếu bằng phương pháp P/B

Chỉ số P/B viết đầy đủ là Price to Book Value Ratio (PBR), chỉ số này tính bằng cách phân tích giá cổ phiếu hiện tại đang gấp bao nhiêu lần so với mức tài sản ròng được thống kê trong báo cáo tài chính của doanh nghiệp. Công thức định giá cổ phiếu theo phương pháp P/B:

P/B = Giá cổ phiếu thị trường / Thư giá của 1 cổ phiếu

Chỉ số P/B rất phù hợp để định giá với các doanh nghiệp có tính thanh khoản cao thuộc ngành tài chính, đầu tư, dịch vụ, ngân hàng. Tuy nhiên, chỉ số P/b không phù hợp để đánh giá những công ty dịch vụ. Theo một số chuyên gia đầu tư thì phương pháp này sẽ không mang đến hiệu quả cao với những doanh nghiệp tăng trưởng nhanh, con số thay đổi thường xuyên.

4. Hướng dẫn định giá cổ phiếu với phương pháp P/E

Chỉ số P/E là viết tắt của cụm từ Price to Earning Ratio, chỉ số này được tính bằng số năm một nhà đầu tư sẽ hoà vốn trong quá trình đầu tư vào cổ phiếu của một doanh nghiệp (với lợi nhuận không đổi). Công thức để tính chỉ số P/E là:

P/E = Giá thị trường / EPS

Trong đó:

• P (viết tắt của Market Price): Giá thị trường tại một thời điểm giao dịch
• EPS (viết tắt của Earning Per Share): Lợi nhuận ròng của một cổ phiếu

Lợi nhuận ròng của một cổ phiếu lại được tính theo công thức sau:

EPS = (Lợi nhuận sau khi trừ thuế – Cổ tức của cổ phiếu với mức ưu đãi) / Tổng số lượng cổ phiếu thường đang lưu hành

Chỉ số P/E cho thấy con số mà nhà đầu tư sẵn lòng trả cho một đồng lợi nhuận. Nếu chỉ số P/E thấp thì cổ phiếu đang bị định giá thấp nghĩa là công ty có thể gặp phải một số vấn đề về tài chính kinh doanh. Nếu như lợi nhuận gia tăng đột biến thì có thể công ty đã bán tài sản hoặc nhận được sự đầu tư lớn từ bên ngoài…

Ngược lại, nếu chỉ số P/E cao có nghĩa triển vọng của công ty rất tốt tuy lợi nhuận chưa cao nhưng đó chỉ là tạm thời còn về lâu dài lợi nhuận có thể tăng mạnh. Nhà đầu tư có thể dựa vào chỉ số này để quyết định nên mua hay bán cổ phiếu.

Có nhiều phương thức để định giá cổ phiếu khác nhau

5. Định giá cổ phiếu theo phương pháp PEG

Chỉ số PEG được đánh giá là công thức cải tiến và tối ưu hơn so với công thức P/E. Nếu chỉ số P/E thể hiện bản chất tĩnh của doanh nghiệp thì chỉ số PEG thể hiện được cả bản chất động của doanh nghiệp được định giá. Công thức tính chỉ số PEG như sau:

PEG = PE/G

Trong đó:

• PE chính là chỉ số P/E
• G là tốc độ tăng trưởng của cổ phiếu (%)

Khi đánh giá bằng công thức này cũng có trường hợp chỉ số PEG âm do chỉ số G âm. Khi đó, có thể thấy doanh nghiệp định giá chưa hoạt động ổn định và đang phải tạm thời đối mặt với những khó khăn. Trường hợp G âm thì nên xét xem xét G trong dài hạn từ 3 – 10 năm sau.

6. Định giá cổ phiếu với phương pháp P/S

Phương pháp P/S sẽ được các nhà đầu tư dùng để định giá đối với các doanh nghiệp làm ăn thua lỗ hoặc các doanh nghiệp có lợi nhuận hàng năm không ổn định. Chỉ số P/S là viết tắt của cụm từ Price Per Share. Công thức định giá cổ phiếu theo phương pháp P/S:

P/S = Giá cổ phiếu / Doanh thu mỗi cổ phần

Hiện nay trên một số website của các sàn và công ty chứng khoán chỉ số P/S đã được tính sẵn để nhà đầu tư xem xét và kèm theo thông tin của từng loại cổ phiếu. Do đó, nếu biết các để sử dụng phương pháp này thì sẽ rất thuận tiện trong quá trình đánh giá và định giá cổ phiếu để mua bán.

P/S là một trong những phương pháp định giá cổ phiếu cơ bản và là nền tảng cơ bản của một số công thức định giá nâng cao khác. Nếu là người mới thì có thể sử dụng phương thức định giá này và tìm hiểu kĩ lưỡng từ những bước cơ bản.

Việc định giá cổ phiếu đóng vai trò hết sức quan trọng đối với nhà đầu tư và doanh nghiệp phát hành. Do đó, cần phải lựa chọn được phương thức định giá cổ phiếu chính xác và phù hợp nhất với nhu cầu của từng nhà đầu tư.