Thị trường chứng khoán Việt Nam vừa ghi nhận tuần giao dịch 11 - 15/12 khá ảm đạm. Có thể thấy, áp lực bán chủ động gia tăng mạnh trong 3 phiên cuối tuần đã khiến chỉ số VN-Index liên tục mất điểm và một lần nữa “tìm đường” về ngưỡng tâm lý 1.100 điểm. Kết thúc tuần giao dịch, VN-Index đóng cửa ở mức 1.102,3 điểm, giảm hơn 22 điểm (tương đương - 1,97%) so với tuần trước. Đồng thời, thanh khoản trên sàn HoSE cũng tiếp tục ở ngưỡng thấp, điều này cho thấy tâm lý thận trọng của nhà đầu tư trong bối cảnh xu hướng của VN-Index chưa thực sự được xác lập.

Trong ngắn hạn, các chuyên gia nhận định xu hướng giảm điểm vẫn thường trực khi tình hình vĩ mô còn nhiều ẩn số, nhất là áp lực từ việc khối ngoại bán ròng. Theo đó, nhà đầu tư được khuyến nghị nên hạn chế việc giải ngân và khống chế tỷ trọng cổ phiếu trong danh mục ở mức an toàn, với mức độ chấp nhận rủi ro.

Chuyên gia chứng khoán: Xu hướng giảm điểm trong ngắn hạn vẫn “thường trực”
Diễn biến chỉ số VN-Index

Kịch bản lùi về các ngưỡng hỗ trợ sâu hơn cần được tính đến

Theo quan sát của ông Nguyễn Anh Khoa, Trưởng phòng phân tích - Nghiên cứu Chứng khoán Agriseco, lực cầu suy yếu trong 1 phiên đầu tuần vừa qua đã khiến những nỗ lực vượt ngưỡng cản gần quanh 1.13x của VN-Index bất thành.

So sánh tương quan với các thị trường trên thế giới, vị chuyên gia cho rằng, kết quả kinh doanh của các doanh nghiệp niêm yết tại Mỹ tiếp tục tăng trưởng ở mức 2 con số. Trong khi đó, các doanh nghiệp niêm yết tại Việt Nam và Trung Quốc lại có 3 quý kinh doanh tương đối kém khả quan với doanh thu gần như đi ngang trong khi lợi nhuận sau thuế tăng trưởng âm so với cùng kỳ.

Dưới góc nhìn phân tích cơ bản, vị chuyên gia Agriseco cho rằng, mặc dù thị trường chứng khoán tại Mỹ, châu Âu và một vài nước phát triển như Nhật, Hàn Quốc,... diễn biến khởi sắc nhờ kết quả kinh doanh tích cực, VN-Index và Shanghai Composite lại tiếp tục tìm điểm cân bằng mới.

Liên quan đến động thái của khối ngoại, trong giai đoạn cuối 2022 - đầu 2023, nhóm nhà đầu tư nước ngoài đã đẩy mạnh việc giải ngân khi thị trường trải qua nhịp điều chỉnh sâu từ vùng 1.200 điểm xuống vùng 880 điểm. Việc liên tục bán ròng trong 2 quý trở lại đây của khối ngoại được cho là đến từ hoạt động chốt lời nhắn hạn thông thường khi các vị thế đã mở trước đó.

Cùng với đó, trước những rủi ro đến từ thị trường trong nước như áp lực trả nợ trái phiếu hay từ các yếu tố ngoại biên như các định chế tài chính lớn đồng thuận hạ dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu, căng thẳng địa chính trị gia tăng,... đã khiến dòng tiền của nhà đầu tư ngoại rút khỏi các lớp tài sản rủi ro và tìm đến các kênh đầu tư an toàn hơn như trái phiếu chính phủ Mỹ, hay vàng,...

Chuyên gia chứng khoán: Xu hướng giảm điểm trong ngắn hạn vẫn “thường trực”
Một số tiêu chí so sánh giữa VN-Index với các chỉ số trên thế giới

Ông Nguyễn Anh Khoa đánh giá việc các nhà đầu tư nước ngoài liên tục bán ròng có thể mang lại những tác động kém tích cực đến tâm lý của các nhà đầu tư cá nhân nói riêng và thị trường chứng khoán nói chung.

Đưa ra nhận định về VN-Index, ông Khoa cho rằng, việc xuất hiện mẫu hình 3 con quạ đen (Three Black Crows) cho thấy xu hướng tăng điểm trong ngắn hạn của VN- Index đang có dấu hiệu đảo chiều và tiềm ẩn rủi ro bước vào một nhịp điều chỉnh trong trung hạn. Theo chuyên gia, ngưỡng hỗ trợ gần quanh 1.09x được kỳ vọng sẽ đóng vai trò là điểm gỡ gần và chỉ số có thể sẽ xuất hiện một nhịp hồi kỹ thuật tại mức điểm này. Tuy nhiên, đây chỉ là ngưỡng hỗ trợ intraday khá yếu, kịch bản chỉ số chính lùi về các ngưỡng hỗ trợ sâu hơn vẫn cần được tính đến.

Với quan điểm xu hướng giảm của VN-Index trong trung hạn vẫn đóng vai trò chủ đạo, chuyên gia khuyến nghị nhà đầu tư hạn chế đẩy mạnh giải ngân hoặc sử dụng margin ở thời điểm này, đồng thời khống chế tỷ trọng cổ phiếu trong danh mục đầu tư của mình ở mức an toàn, tương ứng với mức độ chấp nhận rủi ro. Bên cạnh đó, việc tái cơ cấu danh mục sang các vị thế trung và dài hạn đối với các mã cổ phiếu có yếu tố cơ bản, tình hình tài chính lành mạnh, tỷ trọng nợ vay thấp, triển vọng kinh doanh tích cực cần được ưu tiên hàng đầu.

Cơ hội giao dịch ngắn hạn không quá “sáng” khi bối cảnh chưa có nhiều cải thiện

Ông Bùi Văn Huy, Giám Đốc Chứng khoán DSC - Chi nhánh Hồ Chí Minh cho rằng, xét về bối cảnh trên thị trường thế giới, chẳng hạn như thị trường Mỹ vẫn tiếp tục bứt phá và các yếu tố liên thị trường vẫn ủng hộ. Tuy nhiên, nhà đầu tư cần lưu ý rằng các chỉ số chứng khoán Mỹ cũng đã vào vùng quá mua và quan trọng hơn là có sự phân kỳ đối với các thị trường châu Á. Thời điểm hiện tại, nhiều thị trường châu Á đang rất loay hoay, đặc biệt là Trung Quốc.

Tại thị trường trong nước, vị chuyên gia đến từ Chứng khoán DSC cho rằng, điều tích cực nhất là nền lãi suất thấp, song câu chuyện này cũng dần “nhạt” với chứng khoán. Thị trường trong tuần này không có nhiều thông tin hỗ trợ và những lo ngại về tình trạng nợ xấu, trái phiếu đến hạn (đặc biệt là nhóm bất động sản) đang có phần lấn áp.

Theo ông Huy, giai đoạn cuối năm sẽ là thời điểm công bố những số liệu kinh tế để chốt lại năm 2024. Những số liệu kinh tế gần đây vẫn cho thấy ít nhiều sự ảm đạm. Tổng hợp các yếu tố, vị chuyên gia cho rằng, bối cảnh hiện tại thiên về hướng tiêu cực nhiều hơn.

“Hỗ trợ gần nhất của thị trường quanh 1.100 điểm trông khá mong manh, hỗ trợ mạnh và quan trọng hơn quanh 1.080 điểm. Kháng cự VN-Index ở quanh vùng 1.130. Có thể nói thị trường đã bỏ qua cơ hội bứt phá rất tốt trong nửa đầu tuần trước và giờ là thời điểm phải chịu áp lực. Nếu không cân bằng sớm được tâm lý và khối ngoại vẫn bán ròng, các kịch bản tiêu cực có thể phải cân nhắc", vị chuyên gia DSC nêu quan điểm.

Chuyên gia chứng khoán: Xu hướng giảm điểm trong ngắn hạn vẫn “thường trực”
Nếu không cân bằng sớm được tâm lý và khối ngoại vẫn bán ròng, các kịch bản tiêu cực có thể phải cân nhắc

Từ đầu năm 2023 đến nay, tính chung giá trị bán ròng của khối ngoại vượt mức 22.600 tỷ đồng trên HoSE. Đánh giá về động thái “xả hàng” mạnh của nhóm nhà đầu tư nước ngoài, ông Bùi Văn Huy chỉ ra một số nguyên nhân cơ bản sau:

Thứ nhất, quan sát mẫu hình lớn nhận thấy sự phân kỳ giữa các thị trường chứng khoán trên thế giới theo hướng tiêu cực cho châu Á. Dòng tiền chảng mạnh về Mỹ và thị trường Mỹ. Tại châu Á, có lẽ chỉ Ấn Độ là nổi trội với kỳ vọng vào sự trỗi dậy của tầng lớp trung lưu trong 10 năm tới. Trong khi đó, các thị trường khác trong khu vực châu Á, đặc biệt là Trung Quốc trong thời gian qua liên tục bị rút vốn. Ngoài ra, những vấn đề chung nổi bật của các thị trường này là sự khó khăn của thị trường bất động sản, nợ xấu doanh nghiệp và cá nhân, nền sản xuất suy yếu cùng với tổng cầu đang khá yếu.

Thứ hai, nhiều khả năng nội tại trong nước không cao như kỳ vọng của khối ngoại. Tiếp nối sự phân kỳ châu Á ở trên, Việt Nam cũng có nhiều vấn đề tương tự. Thị trường bất động sản vẫn chưa phục hồi rõ nét, nợ xấu bất động sản, trái phiếu và các sai phạm trong quá khứ liên quan đến ngành ngân hàng,.... là những vấn đề lớn không thể giải quyết nhanh được.

Thứ ba, việc thiếu cơ hội đầu tư và định giá không còn hấp dẫn ở nhiều cổ phiếu trụ. Theo quan sát của vị chuyên gia, đà bán ròng vừa qua mang nặng tính rút vốn với cách bán rất quyết liệt. Tỷ trọng ngành Ngân hàng, Bất động sản xét trên vốn hóa quá lớn và về khối lượng giao dịch cũng như vậy. Ngoài ra, nhiều nhóm cổ phiếu trụ liên quan đến các tập đoàn lớn đều gặp những khó khăn nhất định, một số nhóm có triển vọng tốt trong năm 2024 như chứng khoán, thép,... hiện đã không còn rẻ.

Thứ tư là thiếu vắng một câu chuyện hay trong ngắn hạn. Theo chuyên gia, nếu như kỳ vọng lớn cho chứng khoán toàn cầu là xu hướng hạ lãi suất thì các thị trường châu Á dường như đã đi trước kỳ vọng này. Việt Nam đã hạ 4 lần và gần như khó có dư địa để hạ thêm nữa. Nền kinh tế khỏe hơn và có nhiều câu chuyện hay hơn đang được ghi nhận ở những đầu cầu lớn như Mỹ, Ấn Độ, châu u.

Đưa ra chiến lược đầu tư, vị chuyên gia cho rằng việc đảo hàng, cơ cấu danh mục sang hướng an toàn hơn, giảm tỷ trọng các cổ phiếu vừa và nhỏ là nên thực hiện. Trong trường hợp chỉ số giảm điểm và “thủng” các ngưỡng hỗ trợ, nhà đầu tư nên tiếp tục giảm tỷ trọng.

Nhìn chung, các cơ hội giao dịch ngắn hạn là không quá “sáng” ở thời điểm hiện nay khi bối cảnh chưa có nhiều cải thiện.