Đà Lạt phấn đấu trở thành trung tâm xuất khẩu hoa hàng đầu ASEAN vào năm 2030

Tỉ lệ thị trường xuất khẩu còn thấp

Từ năm 2018 - 2022, tổng kim ngạch xuất khẩu hoa tươi các loại của Lâm Đồng đạt 287,6 triệu USD (năm 2018 đạt 48,8 triệu USD; năm 2019 đạt 49,1 triệu USD; năm 2020 đạt 58,7 triệu USD; năm 2021 đạt 57 triệu USD; năm 2022 đạt 74 triệu USD).

Sau 8 tháng đầu năm 2023, tỉnh xuất khẩu hoa tươi các loại ước tính đạt mức 47,23 triệu USD (bằng 105,4% so với cùng kỳ).

Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Lâm Đồng thông tin, thị trường tiêu thụ hoa của địa phương chủ yếu là trong nước với thị phần 89,3%, trong đó tập trung tại các tỉnh thành lớn như Hà Nội, TP HCM, Cần Thơ, Đà Nẵng.

Thị trường tiêu thụ hoa của Lâm Đồng chủ yếu là trong nước

Xuất khẩu còn chiếm tỉ lệ thấp với mức từ 10-11% tổng sản lượng hoa hàng năm của tỉnh. Sản phẩm hoa xuất khẩu phần lớn ở một số quốc gia như Nhật Bản (59,3%), Úc (3,3%), Đài Loan (3,1%), Trung Quốc (1,6%). Ngoài ra, còn xuất hiện tại một số nước khác như: Hàn Quốc, Bỉ, Thái Lan, Hà Lan, Philippines, Singapore, Pakistan, Nga, Campuchia ….

Về tổng sản lượng hoa xuất khẩu, cát tường 1,2%, hồng 2,4%, cẩm chướng 4%, cúc đạt 24,9%, mặt hàng cây giống xuất khẩu chiếm 61,7%; còn lại là hoa lan, thủy tiên, lá trang trí và một số chủng loại hoa khác.

Theo Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Lâm Đồng, ngành sản xuất hoa của Lâm Đồng chưa đáp ứng được cả về hình thức và tiêu chuẩn chất lượng cho thị trường xuất khẩu vì chưa chủ động được nguồn giống tốt và đây là một thách thức lớn. Một số loại đủ tiêu chí nhưng lại gặp khó về vấn đề bản quyền và bảo hộ giống.

Bên cạnh đó, trình độ sản xuất của nông dân và cơ sở vật chất đã cải thiện nhưng không đồng nhất, không điều phối hợp lý giữa hai yếu tố cung cầu, khiến giá sản phẩm hoa không duy trì ổn định. Trong ngành hoa, khoa học công nghệ cũng chưa đáp ứng đầy đủ nhu cầu phát triển ở thời đại 4.0.

Đà Lạt hướng đến trở thành trung tâm xuất khẩu hoa hàng đầu khu vực

Bên cạnh đó, trên địa bàn nhiều doanh nghiệp sản xuất hoa còn thiếu chuyên gia tư vấn, thiếu hiểu biết về thị trường quốc tế cũng như còn non kinh nghiệm trong quản lý, chiến lược quảng bá - tiếp thị và công nghệ bảo quản sau thu hoạch… Do đó, sức cạnh tranh của các doanh nghiệp sụt giảm, sản phẩm hoa vẫn chỉ đáp ứng chủ yếu nhu cầu nội địa.

Đáng chú ý, chưa có một hệ thống quản lý, phân phối và logistics đồng bộ nào đối với ngành hoa nói chung và toàn ngành nói riêng. Phần lớn sản phẩm chưa đáp ứng được các hợp đồng xuất khẩu với những yêu cầu nghiêm ngặt về chất lượng và số lượng vì chưa triển khai khâu liên kết trong sản xuất hiệu quả và chưa hiểu được nhu cầu của thị trường nước ngoài cũng như các quy định có liên quan.

Mục tiêu đưa Đà Lạt trở thành trung tâm sản xuất hoa tươi hàng đầu ASEAN

Tỉnh Lâm Đồng đặt mục tiêu đưa Đà Lạt trở thành trung tâm sản xuất hoa tươi hàng đầu khu vực Asean trong chiến lược phát triển ngành hoa đến năm 2030. Theo đó, sản xuất được 200 triệu cây giống/năm theo công nghệ nuôi cấy mô invitro, nâng tỷ lệ hoa xuất khẩu từ 9,7% như hiện nay lên 30%. Kim ngạch xuất khẩu đặt ra đạt trên 217 triệu USD/ năm.

Theo Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Lâm Đồng, tỉnh hiện có trên 400 loài hoa với hàng ngàn giống hoa. Diện tích hoa tại địa phương tăng mạnh từ 7.761,4 ha, sản lượng 2.428 triệu cành năm 2015, đến năm 2022 đạt 9.739,9 ha, sản lượng đạt 3.862 triệu cành.

Phần lớn vùng sản xuất hoa là tại thành phố Đà Lạt với trên 62,3% diện tích và 64,5% sản lượng (2.489,6 triệu cành). Diện tích còn lại nằm ở huyện Lạc Dương, Đức Trọng, Đơn Dương, Lâm Hà, Di Linh, Bảo Lộc, Bảo Lâm và Cát Tiên.

Đến hết tháng 3, diện tích sản xuất hoa đáp ứng các tiêu chí nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao đã đạt 3.035 ha. Địa phương xác định và quy hoạch 3 vùng sản xuất hoa ứng dụng công nghệ cao với quy mô đạt 388,22 ha, gồm 2 vùng (308 ha) tại thành phố Đà Lạt và 1 vùng (80,22) ha tại huyện Đức Trọng.

Bên cạnh sản phẩm hoa tươi, Đà Lạt cũng có các kỹ nghệ ướp hoa và làm hoa khô. Mỗi năm, địa bàn đã tạo nên 23.000 sản phẩm hoa các loại. Nhờ công nghệ này, giá trị sản phẩm và thương hiệu hoa Đà Lạt ngày càng gia tăng, từ đó thúc đẩy ngành hoa tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Đà Lạt - thành phố ngàn hoa

Thời gian tới, ngành Nông nghiệp địa phương sẽ thực hiện tái cơ cấu để phát huy lợi thế tối đa của từng nơi và khả năng sản xuất của người dân, doanh nghiệp. Bên cạnh đó, bố trí dùng công nghệ nhà kính hợp lý để đảm bảo cảnh quan đô thị, nông thôn hướng tới tạo nên các mô hình điểm về làng hoa xanh.

Ngoài ra, cũng phấn đấu đưa khâu sản xuất hoa trở nên hiện đại hóa qua việc nhập nội và dùng giống mới đạt trên 3.000 ha gieo trồng hàng năm (26% tổng diện tích canh tác hoa) với tỉ lệ diện tích hoa từ các giống mới có bản quyền đạt 35-40% phù hợp với các quy định nhằm phát triển thị trường điểm đến.

Thúc đẩy hoạt động nuôi cấy mô sản xuất giống. Đầu tiên là duy trì sản xuất cung ứng cho nhu cầu nội địa và gia công xuất khẩu. Dần dần tự chủ về bản quyền giống để sản xuất và xuất khẩu với thương hiệu hoa riêng.

Dựng nên 1-2 trung tâm logistics với 15-20 doanh nghiệp tham gia vào xu hướng hình thành ngành logistics trong ngành hoa. Dự tính trên 70% sản lượng hoa được kết nối tiêu thụ thông qua các Trung tâm logistics của tỉnh đến năm 2030.

Ngoài ra, triển khai đăng ký và bảo hộ nhãn hiệu chứng nhận “Đà Lạt - Kết tinh kỳ diệu từ đất lành” tại các thị trường trọng điểm và nhiều biện pháp đẩy mạnh hiện đại hóa quy trình canh tác hoa.