Hoạt động chia tách cổ phiếu trên thị trường chứng khoán

Chia tách cổ phiếu là gì?

Chia tách cổ phiếu là việc các công ty phát hành thực hiện việc tăng số lượng cổ phiếu nhưng sẽ giảm mệnh giá cổ phiếu tương ứng với tỷ lệ chia tách. Hoạt động này vẫn phải đảm bảo không ảnh hưởng đến khối lượng vốn của công ty, không ảnh hưởng đến số lượng cổ phần mà cổ đông nắm giữ.

Ví dụ năm 2021, công ty Y phát hành 1000 cổ phiếu với giá 100.000đ/cp. Tuy nhiên, công ty muốn thu hút được nhiều cổ đông hơn nên đã hướng tới việc giảm giá thị trường của mỗi cổ phiếu. Để đạt được mục đích này, công ty Y đã thực hiện việc chia nhỏ cổ phiếu theo tỷ lệ 2:1.

Điều này đồng nghĩa với việc số lượng cổ phiếu nhà đầu tư sở hữu tăng gấp đôi nhưng về tổng giá trị cổ phiếu vẫn bằng lúc đầu, vì khi này giá cổ phiếu đã giảm chỉ còn 50.000đ/cp. Còn số lượng cổ phiếu mà công ty phát hành ra thị trường tăng lên 2000.

Chia tách cổ phiếu là hoạt động mà các doanh nghiệp thường xuyên thực hiện

Mục đích của chia tách cổ phiếu

Việc chia tách cổ phiếu có ý nghĩa quan trọng đối với cả doanh nghiệp và nhà đầu tư. Do đó, cần phải xác định được mục đích của việc chia tách cổ phiếu trong quá trình thực hiện:

- Giảm giá cổ phiếu để tăng tính thanh khoản: Có những giai đoạn giá cổ phiếu trên thị trường bị đẩy lên quá cao, khiến cổ phiếu khó giao dịch hơn. Do đó để giải quyết vấn đề thanh khoản thì các công ty sẽ tiến hàng việc chia tách cổ phiếu, thông qua đó sẽ giúp giá cổ phiếu giảm đi và nhà đầu tư cũng dễ tiếp cận hơn.

- Thúc đẩy giá cổ phiếu: Những cổ phiếu tiềm năng sau khi giảm giá sẽ có nhiều cơ hội tăng trở lại khi công ty hoạt động hiệu quả. Do đó, nhiều nhà đầu tư đã tận dụng cơ hội này để thực hiện giao dịch mua bán kiếm lợi nhuận. Tỷ lệ sở hữu cổ phần không hề đổi nhưng khi đã chia tách sẽ thu hút nhiều nhà đầu tư mua vào hơn. Đồng thời, công ty vẫn giữ lại được lợi nhuận để phát triển sản xuất.

- Thu hút nhà các đầu tư nhỏ lẻ: Khi giá cổ phiếu quá cao thì các nhà đầu tư nhỏ lẻ sẽ không có cơ hội tiếp cận. Do đó, việc chia tách để giảm giá cổ phiếu sẽ giúp cho doanh nghiệp tiếp cận được với nhiều nguồn vốn hơn. Hoạt động này cũng khiến số lượng cổ phiếu tăng lên còn giá lại giảm xuống, nhờ vậy nhiều nhà đầu tư dễ dàng tiếp cận và mua hơn.

Chia tách cổ phiếu sẽ có những ưu, nhược điểm riêng

Các hình thức phân tách cổ phiếu

Để chia tác cổ phiếu sẽ có rất nhiều hình thức khác nhau, các doanh nghiệp sẽ lựa chọn một hình thức phù hợp để thực hiện việc chia tách này. Nhưng việc chia tách phải đảm bảo không ảnh hưởng đến quyền lợi của cổ đông và giá trị vốn hóa của doanh nghiệp. Những hình thức chia tách phổ biến nhất hiện nay:

Chia cổ tức bằng cổ phiếu

Việc chia cổ tức bằng cổ phiếu được áp dụng khá phổ biến tỏng vài năm trở lại đây nhất là khi thị trường đang gặp nhiều khó khăn. Về cơ bản hình thức này không làm thay đổi tình hình tài chính của doanh nghiệp nhưng không phải cổ đông nào cũng thích việc chia cổ tức bằng cổ phiếu.

Đặc điểm:

• Tăng số lượng cổ phiếu lưu hành
• Giá trị trên mỗi cổ phiếu giảm
• Chia cổ tức bằng cổ phiếu sẽ ảnh hưởng tới sự điều chỉnh giá tại ngày giao dịch không hưởng quyền của cổ đông.
• Bản chất là doanh nghiệp tăng lượng cổ phiếu lưu hành nhưng không hề có dòng tiền mới nào được rót vào doanh nghiệp.
• Vốn chủ sở hữu và tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư đối với công ty cũng không thay đổi.

Phát hành cho cổ đông hiện hữu

Đây là hình thức mà các cổ đông hiện hữu sẽ được hưởng quyền ưu tiên khi mua cổ phiếu, đây có thể là cá nhân hoặc tổ chức sở hữu những cổ phiếu, cổ phần của doanh nghiệp ở thời điểm hiện tại. Lúc này những cổ đông sẽ được mua cổ phiếu thường mới phát hành với mức giá ưu tiên, thường thì giá này sẽ thấp hơn giá thị trường. Quyền hạn này sẽ chỉ kéo dài trong vòng 30 đến 45 ngày.

Đặc điểm:

• Tăng số lượng cổ phiếu đang lưu hành
• Lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu giảm xuống
• Chia cổ tức bằng cổ phiếu sẽ ảnh hưởng tới sự điều chỉnh giá tại ngày giao dịch không hưởng quyền của cổ đông.
• Khi công ty phát hành cổ phiếu mới, các nhà đầu tư sẽ bỏ tiền để mua quyền sở hữu các cổ phiếu này nên dòng tiền sẽ chảy vào doanh nghiệp.
• Tăng vốn chủ sở hữu của cổ đông
• Nếu nhà đầu tư không thực hiện quyền mua thì tỷ lệ sở hữu sẽ giảm xuống nếu như không thực hiện quyền mua và tỷ lệ này sẽ không đổi nếu thực hiện.

Phát hành cổ phiếu riêng lẻ

Phát hành cổ phiếu riêng lẻ là hình thức phát hành cổ phiếu trong một phạm vi nhất định. Thông thường những nhóm đối tượng mua cổ phiếu riêng lẻ là các cổ đông chiến lược hoặc những chuyên gia đầu tư. Việc điều chỉnh sẽ phải phụ thuộc vào sự luật của công ty đưa ra.

Đặc điểm:

• Tăng số lượng cổ phiếu đang lưu hành
• Lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu giảm
• Không làm ảnh hưởng đến việc điều chỉnh giá của ngày giao dịch không hưởng quyền.
• Số lượng vốn huy động nhỏ, chủ yếu để phát hành cho cán bộ, viên chức của công ty
• Dòng tiền sẽ chảy vào doanh nghiệp sau khi bán ra
• Tăng vốn chủ sở hữu lên
• Tỷ lệ sở hữu của các nhà đầu tư giảm xuống theo tỷ lệ phần trăm

ESOP

Hình thức nhận cổ phiếu ESOP là những cổ phần ưu đãi mà doanh nghiệp sẽ chỉ bán cho người lao động của mình cổ phiếu có giá rẻ hơn so với giá thị trường. Những người được mua cổ phiếu ESOP là những người có đóng góp quan trọng cho sự phát triển của công ty, thông thường là các thành viên của hội đồng quản trị, ban giám đốc và nhân viên trong công ty.

Đặc điểm:

• Tăng số lượng cổ phiếu đang lưu hành
• Lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu giảm xuống
• Không làm ảnh hưởng đến sự điều chỉnh giá của ngày giao dịch không hưởng quyền của cổ đông
• Nếu mua với giá rẻ thì dòng tiền sẽ chảy vào doanh nghiệp
• Nếu mua cổ phiếu với giá 0 đồng thì vốn chủ sở hữu không thay đổi, nếu mua với giá ưu đãi thì vốn chủ sở hữu sẽ tăng
• Tỷ lệ sở hữu của các nhà đầu tư giảm

Ưu điểm và hạn chế của việc chia tách cổ phiếu

Hoạt động chia tách cổ phiếu cũng sẽ có những ưu, nhược điểm tác động đến doanh nghiệp và giá trị doanh nghiệp trên thị trường như sau:

Ưu điểm

- Tăng tính thanh khoản trên thị trường, thu hẹp khoảng cách giữa giá mua và giá bán.

- Các nhà quản lý danh mục đầu tư dễ dàng đưa ra quyết định bán hay mua loại cổ phiếu nào.

- Cổ phiếu phân tách có thể hoạt động tốt hơn trên thị trường.

- Giá cổ phiếu thường có xu hướng tăng mạnh.

Nhược điểm

- Việc chia tách cổ phiếu có thể khiến thị trường gặp nhiều biến động, sẽ có nhà đầu tư chọn bán mà cũng có nhà đầu tư chọn mua. Những nhà đầu tư ít kinh nghiệm thường sẽ dễ bị thao túng tâm lý khi thực hiện chia tách.

- Không phải cứ chia tách là cổ phiếu sẽ tăng giá, một cổ phiếu có thể tăng giá hay không do giá trị của doanh nghiệp quyết định là chính.

Chia tách cổ phiếu là hoạt động rất phổ biến

Chia tách cổ phiếu là một chiến lược trong hoạt động kinh doanh của mỗi doanh nghiệp khi phát hành cổ phiếu. Nhà đầu tư và cổ đông cần phải đánh giá, xem xét tình hình một cách kĩ lưỡng trước khi mua cổ phiếu chia tách này.