Mức lãi suất huy động dài hạn còn 5,5%/năm

Hai ngân hàng thương mại có vốn nhà nước là: Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) và Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Agribank) kể từ ngày 14/9 đã giảm lãi suất huy động kỳ hạn còn 5,5%/năm.

Cụ thể, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Agribank) giữ mức lãi suất 5,5%/năm đối với khách hàng gửi tiền tiết kiệm cá nhân. Mức lãi suất thấp nhất là 3% được áp dụng đối với kỳ hạn gửi 3 tháng. Trong khi, ngân hàng Vietcombank điều chỉnh mức lãi suất tiết kiệm cao nhất, chỉ còn 5,5%/năm dành cho khách hàng cá nhân gửi kỳ hạn từ 12 tháng trở lên, giảm 0,3% so với trước.

Lãi suất huy động giảm nhanh, doanh nghiệp trông chờ lãi vay sẽ giảm
Lãi suất tiền gửi sụt giảm nhanh, doanh nghiệp đợi lãi suất tiền vay giảm

Ông Đào Minh Tú - Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho biết tại cuộc làm việc về giải pháp nâng cao hiệu quả tiếp cận vốn tín dụng của DN, tăng khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế, do Phó Thủ tướng Lê Minh Khái chủ trì vào cuối tuần trước rằng ngành ngân hàng đang chữa bệnh thừa tiền.

Mục tiêu đặt ra là tăng trưởng tín dụng trong năm nay đạt khoảng 14 đến 15%,.Tuy nhiên, tín dụng nền kinh tế tính đến ngày 29/8 đạt khoảng 12,56 triệu tỉ đồng, tăng 5,33% so với cuối năm ngoái (cùng kỳ năm ngoái tăng 9,87%). Cả hệ thống còn 9% để tăng trưởng tín dụng, tức khoảng 1 triệu tỉ đồng.

Lãi suất huy động giảm, lãi suất vay tăng

Lãi suất cho vay của một số ngân hàng hiện tại vẫn đang rất cao từ 10% đến 12,5%/ năm, dù lãi suất tiền gửi sụt giảm mạnh.

Lãi suất huy động giảm nhanh, doanh nghiệp trông chờ lãi vay sẽ giảm
Lãi suất cho vay của một số ngân hàng hiện tại vẫn đang rất cao

Theo Lê Hồng Hạnh, quận Thanh Xuân, Hà Nội, chị khá bất ngờ bởi mức lãi suất cho vay vẫn rất cao vì nghĩ rằng việc ngân hàng thừa tiền và lãi suất huy động giảm còn 6%/năm sẽ khiến lãi suất cho vay giảm theo. Có ý định vay ngân hàng để mua nhà nên chị đã ra hỏi thủ tục ở ngân hàng thì được thông tin rằng lãi suất cho vay tại ngân hàng đang là 11,6%/ năm khi có tài sản đảm bảo, còn 12,5%/năm nếu không có tài sản đảm bảo.

Về phía ngân hàng cho biết mức lãi suất ưu đãi sẽ được cố định trong vòng 2 năm. Lãi suất sau thời gian này sẽ thả nổi theo thị trường, được tính bằng lãi suất cơ sở cộng với biên độ 3 đến 3,5%/ năm tuỳ theo từng ngân hàng. Lãi vay nhìn chung vẫn ở quanh mức 12%/năm, do đó những khách hàng như chị vẫn rất loay hoay trong tình cảnh kinh tế khó khăn và thu nhập sụt giảm như hiện tại.

Mảng cho vay tiêu dùng còn gặp nhiều khó khăn hơn. Theo anh Tuấn Anh, công nhân trên địa bàn Hà Nội chia sẻ, anh có ý định vay khoảng 50 triệu đồng để phục vụ nhu cầu tiêu dùng. Tuy nhiên, tham khảo biểu lãi suất cho vay tín chấp tại một số ngân hàng thương mại đã khiến anh sốc bởi mức lãi suất lên tới 20%/ năm, tuỳ theo từng ngân hàng.

Bên cạnh đó, một số ngân hàng cổ phần tại Hà Nội còn “chiêu trò” trong việc thông báo hạ lãi suất cho vay. Ví dụ, ngân hàng đưa ra mức lãi suất cho vay cực mềm chỉ 5,9%/năm và 7,7%/ năm đối với cho vay mua nhà. Tuy nhiên, đây là mức chỉ được cố định trong vòng 3 đến 6 tháng. Sau thời gian này, lãi suất sẽ thả nổi bằng lãi suất cơ sở cộng với biên độ 3,5%/ năm. Theo đó, lãi suất cho vay vẫn quanh quẩn ở ngưỡng 12,5%/năm.

GS. TS Trần Ngọc Thơ, thành viên Hội đồng tư vấn chính sách tài chính tiền tệ Quốc gia nhận định, lãi suất thực (lãi suất cho vay trừ lạm phát) không thể vượt quá tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế. Hiện nay, trung bình lãi suất cho vay của Việt Nam là khoảng 14%/năm. Sau khi trừ lạm phát khoảng 4%/năm thì lãi suất cho vay thực tế còn 10%/ năm.

Ở một mặt khác, dự kiến tốc độ tăng trưởng kinh tế năm 2023 chỉ 6% trở xuống. Điều đó có nghĩa là trong cả năm nay, nền kinh tế tạo ra của cải không đủ để trả nợ lãi vay. Nền kinh tế trong vài năm tới sẽ rơi vào tình trạng kiệt quệ nếu hiện trạng trên không được cải thiện, và thậm chí là ngay trong năm nay.

Lãi suất huy động giảm nhanh, doanh nghiệp trông chờ lãi vay sẽ giảm
Một trong những rào cản khiến doanh nghiệp không dám vay là lãi suất cao

Một trong những rào cản khiến doanh nghiệp không dám vay ngân hàng dù rất khác vốn là mức lãi suất cao. Theo ông Lê Mai Hữu Lâm, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Sản xuất thiết bị điện công nghiệp Cát Vạn Lợi, công ty đã tạm dừng vay ngân hàng trong bối cảnh mặt bằng lãi suất cao như hiện nay. Bởi lẽ, mức lãi dòng cao nhất đối với một doanh nghiệp sản xuất trong ngành phụ trợ cũng chỉ ở mức 16-17%. Do vậy, ở thời điểm này, doanh nghiệp buộc phải xem xét tính hiệu quả trong việc vay vốn ngân hàng.

Theo TS Cấn Văn Lực, chuyên gia kinh tế trưởng BIDV nhận định, cả lãi suất huy động và cho vay của ngân hàng thực tế đã giảm khoảng 1,4-2,6% so với đầu năm, tuy nhiên vẫn chưa được như kỳ vọng của doanh nghiệp và người dân. Các ngân hàng cũng cần dựa vào lãi suất huy động, tình hình nợ xấu, chi phí vốn, hay khả năng trích lập dự phòng để giảm lãi suất.

Theo Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú, nhiều doanh nghiệp hiện nay muốn vay vốn ngân hàng nhưng không chứng minh được những điều kiện để trả nợ. Ngân hàng có nguyên tắc là muốn vay phải chứng minh được khả năng trả nợ của mình. Trước đây nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa vốn gặp khó trong việc đáp ứng những tiêu chí về năng lực, khả năng tài chính để vay vốn thì hiện nay càng khó khăn hơn.