Lãi suất tiết kiệm chạm đáy, tiền gửi vẫn chảy mạnh vào ngân hàng

Số liệu của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho thấy tiền gửi của người dân và tổ chức kinh tế vào hệ thống ngân hàng vẫn tăng đều lên mức cao nhất trong tháng 8. Bất chấp lãi suất ngân hàng liên tục được điều chỉnh giảm, tiền gửi vẫn tiếp tục tăng lên.

Tiền gửi của người dân vào tháng 8 đạt 6,43 triệu tỷ đồng, nhích thêm 43.700 tỷ đồng so với tháng 7, và ghi nhận tốc độ tăng trưởng 9,68% kể từ đầu năm ngoái.

Đối với tổ chức kinh tế, tiền gửi tăng thêm 103.500 tỷ đồng so với tháng 7, đạt 6,01 triệu tỷ đồng, ứng với mức tăng 1% kể từ đầu năm. Tổng phương tiện thanh toán tăng 4,04% so với thời điểm cuối năm 2022 khi đạt 14,8 triệu tỷ đồng.

Số dư tiền gửi của người dân và tổ chức kinh tế

Cả tiền gửi của tổ chức kinh tế và người dân trong tháng 8 đều đã lên mức cao nhất trong lịch sử, dù lãi suất ngân hàng liên tục được điều chỉnh giảm.

Dữ liệu từ WiChart cho thấy lãi suất huy động kỳ hạn tại nhóm ngân hàng thương mại nhà nước vào cuối tháng 8 đều được hạ xuống, còn mức 5,8%/năm. Tại các ngân hàng thương mại lớn, lãi suất là 5,75%/năm, còn ở ngân hàng thương mại nhỏ là mức 6,25%. Mức lãi suất trên gần với đáy từng được ghi nhận ở thời đại dịch.

Lãi suất ngân hàng đến nay đã tiếp tục giảm thêm từ 0,47 điểm % tới 0,62 điểm % ở từng nhóm ngân hàng. Lãi suất huy động của ngân hàng thương mại nhà nước kỳ hạn 12 tháng tính đến ngày 25/10 là 5,25%/năm, còn nhóm NHTM nhỏ và lớn ghi nhận lãi suất tiền gửi 5,63% và 5,28% tương ứng.

Tăng trưởng tín dụng chậm so với cùng kỳ, còn tiền gửi tăng lên đã gây nên tình trạng thừa tiền của ngân hàng, gây ra sức ép lên tỷ giá. Tăng trưởng tín dụng tính đến ngày 11/10 chỉ đạt 6,29%, thấp hơn 6,92% vào cuối tháng 9 và thấp đáng kể so với cùng kỳ năm 2022.

Lãi suất huy động tại các nhóm ngân hàng đều đã xuống mức thấp

Doanh nghiệp kêu thiếu vốn, còn ngân hàng lại thừa tiền là bài toán khó cho nhà điều hành. Thế nhưng, nhà điều hành cũng đang cho thấy thông điệp sẽ tiếp tục giữ chính sách hiện tại, thúc đẩy tăng trưởng bằng cách hạ lãi vay.

Tuy nhiên, lãi suất cho vay giảm chậm hơn nhiều so với tốc độ giảm lãi suất tiền gửi. Theo Ủy ban Kinh tế báo cáo, nhà điều hành đã giảm lãi suất điều hành 4 lần liên tiếp với mức giảm từ 0,5 điểm % đến 2 điểm %/năm. Thế nhưng, lãi suất cho vay và tiền gửi bình quân của các giao dịch mới vào cuối tháng 8 mới chỉ ghi nhận giảm 1 điểm % so với cuối năm 2022.

Đã có không ít đề xuất hạ chuẩn cho vay để đẩy nguồn vốn ra nền kinh tế nhưng khó khả thi. Trong hội thảo mới đây, Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú cho hay ngành ngân hàng phải đảm bảo an toàn hoạt động nên chưa thể giải quyết ngay tình trạng thừa tiền. Có thể xảy ra tình trạng đổ vỡ hệ thống nếu hạ tiêu chuẩn cho vay quá mức.