Lượng tiền gửi ngân hàng đạt kỷ lục, bất động sản và chứng khoán sẽ hưởng lợi?

So với thời điểm đầu năm 2023, lãi suất gửi tiết kiệm đã giảm tới 50%, nhưng lượng tiền gửi tiết kiệm lại ghi nhận mức cao kỷ lục.

Chỉ hơn 1 năm trước, lãi suất gửi tiết kiệm tại các ngân hàng neo ở ngưỡng cao, trung bình từ 8 - 11%/năm. Đơn cử, vào hồi tháng 12/2022, Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) công bố lãi suất huy động mới, trong đó, lãi suất cao nhất lên tới mức 11,1%/năm. Mức lãi suất này được VPBank áp dụng cho tháng đầu tiên khi khách hàng gửi tiền tiết kiệm Prime Savings kỳ hạn 36 tháng, các tháng tiếp theo lãi suất sẽ là 9,25%/năm. Đến thời điểm hiện tại, mức lãi suất tiết kiệm đối với kỳ hạn 12 tháng chỉ ở mức 5,1%/năm.

Hay tại Techcombank, thời điểm tháng 11/2022, lãi suất huy động cũng từng được điều chỉnh tăng mạnh ở khoảng 8,3%/năm; 8,6%/năm; 8,6%/năm tương ứng ở các kỳ hạn 6, 12, 24 tháng. Nhưng đến nay, khung lãi suất huy động đối với tiền gửi kỳ hạn 1 - 36 tháng của nhà băng này cũng chỉ đang nằm trong khoảng 3,2 - 4,7%/năm.

Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, lãi suất huy động đã sụt giảm mạnh. Tại nhóm ngân hàng thương mại cổ phần nhà nước bao gồm Vietcombank, Agribank, Vietinbank, BIDV, lãi suất huy động trực tuyến kỳ hạn 1 và 2 tháng hiện chỉ quanh mức 2%/năm, còn với lãi suất gửi tiết kiệm cho kỳ hạn 1 năm dao động ở mức trên dưới 4%. Trong khi đó, ở nhóm ngân hàng thương mại cổ phần tư nhân, lãi suất kỳ hạn 1 năm cũng chỉ quanh mức 5 - 6%/năm (gồm cả mức cộng ưu tiên).

Dù lãi suất gửi tiết kiệm giảm hơn một nửa so với một năm trước, nhưng lượng tiền gửi vào hệ thống ngân hàng ở mức cao kỷ lục

Đáng chú ý, dù lãi suất gửi tiết kiệm giảm tới hơn một nửa so với thời điểm một năm trước, nhưng lượng tiền gửi vào hệ thống ngân hàng của cư dân và các tổ chức kinh tế trong năm 2023 vẫn đạt hơn 13,7 triệu tỷ đồng, tăng hơn 12% so với đầu năm. Thậm chí, mức tăng này gấp đôi so với cùng kỳ năm trước, đồng thời cũng là mức tiền gửi cao nhất trong lịch sử ngành ngân hàng.

Phát biểu tại họp báo sáng ngày 3/1/2024, Phó Thống đốc Thường trực Đào Minh Tú cho biết, năm 2023, Ngân hàng Nhà nước đã có 4 lần điều chỉnh giảm lãi suất điều hành, với mức giảm 0,5 - 2,0%/năm trong bối cảnh lãi suất thế giới tiếp tục tăng và neo ở mức cao, tạo điều kiện để giảm mặt bằng lãi suất cho vay của thị trường, các tổ chức tín dụng cũng được chỉ đạo giảm chi phí và áp dụng đồng bộ các biện pháp giảm mặt bằng lãi suất cho vay. Tới nay, lãi suất tiền gửi và cho vay mới của các ngân hàng thương mại đã giảm khoảng hơn 2,0%/năm so với thời điểm cuối năm 2022.

Theo ông Tú, đầu năm 2023, lãi suất là câu chuyện rất gay gắt nhưng đến nửa cuối năm, các ngân hàng thương mại đã có ý thức rất cao trong việc giảm lãi suất để hỗ trợ doanh nghiệp và người dân. Vì thế, lãi suất cho vay trung bình đã xuống rất thấp.

“Mặt bằng lãi suất chung đã giảm như theo đánh giá của báo chí và chúng tôi cũng thấy hợp lý là xuống mức thấp nhất trong vòng 20 năm qua và nhiều ngân hàng thương mại cho biết lãi suất không thể thấp hơn được nữa. Hiện tại còn rơi rớt lại những khoản lãi suất cao là của những kỳ hạn trước đây khi ngân hàng thương mại huy động với lãi suất cao. Nhưng chắc chắn, đến năm 2024 sẽ không còn duy trì được mức này nữa”, vị Phó Thống đốc nhấn mạnh.

Bất động sản và chứng khoán sẽ được hưởng lợi?

Về diễn biến này, PSG. TS. Đinh Trọng Thịnh nhận định, dù lãi suất gửi tiết kiệm giảm sâu nhưng lượng tiền gửi trong ngân hàng vẫn tăng mạnh do tâm lý người dân lo ngại các kênh đầu tư khác biến động, rủi ro.

Vị chuyên gia cho biết thêm, thị trường bất động sản hiện biến động mạnh, giá giảm sâu, còn kênh chứng khoán không ổn định. Trong khi đó, gửi tiết kiệm là kênh đầu tư thanh khoản cao, kỳ hạn linh hoạt, do đó hình thức này phù hợp với các kế hoạch tài chính ngắn hạn hoặc dành cho quỹ khẩn cấp. Vậy nên, tâm lý của người dân muốn gửi tiết kiệm phần lớn không phải vì lợi nhuận mà muốn tìm kênh trữ tiền an toàn.

Nhiều người kỳ vọng dòng tiền sẽ chảy vào chứng khoán hay bất động sản

Trong khi đó, chuyên gia kinh tế, TS. Đinh Thế Hiển cho rằng, người dân vẫn “chuộng” gửi tiền vào ngân hàng ở thời điểm hiện tại do tính an toàn. Vị chuyên gia thẳng thắn nêu quan điểm rằng, nhiều người kỳ vọng dòng tiền sẽ chảy vào kênh chứng khoán hay bất động sản. Tuy nhiên, ông Hiển đánh giá điều này khó xảy ra sớm vì đây là 2 kênh đầu tư đang có nhiều rủi ro. Mặt khác, chuyên gia cũng nhận định giá bất động sản trong năm 2024 chỉ quay về “giá trị thực” và “hợp lý”. Thời đầu tư có lợi nhuận gấp nhiều lần đối với bất động sản đã không còn xảy ra.

Mới đây, trong báo cáo của Công ty Chứng khoán KB (KBSV) đặt kỳ vọng vào sự khởi sắc của thị trường chứng khoán và bất động sản nhờ tín hiệu lãi suất giảm mạnh. Cụ thể, trong báo cáo nêu rõ: "Về mặt tích cực, diễn biến giảm mạnh của mặt bằng lãi suất trong nền kinh tế sau giai đoạn tăng nóng cuối 2022 là yếu tố hỗ trợ đáng kể nhất đến dòng tiền chảy vào thị trường chứng khoán".

Tâm lý của người dân muốn gửi tiết kiệm phần lớn không phải vì lợi nhuận mà muốn tìm kênh trữ tiền an toàn

Đối với bất động sản, công ty chứng khoán này nhận định, thị trường bất động sản sẽ nhận được nhiều trợ lực để phục hồi dù kịch bản tăng nóng trở lại sẽ không xảy ra. Trong đó, trợ lực đầu tiên phải kể đến là lãi suất hạ nhiệt, giúp dòng tiền có thể điều chuyển. Bên cạnh đó, vướng mắc pháp lý cũng đang dần được gỡ rối, thị trường trái phiếu doanh nghiệp minh bạch thông tin hơn với khối lượng phát hành khởi sắc, các chính sách hỗ trợ của Chính phủ cũng là các yếu tố chính giúp thị trường bất động sản phục hồi hơn so với năm 2023.