Nhiều biện pháp như cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ, giảm lãi suất cho vay… đã được triển khai trong bối cảnh doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn. Thế nhưng, tín dụng vẫn tăng trưởng chậm. Điều đó cho thấy khả năng hấp thụ vốn của doanh nghiệp bị hạn chế.

Tuy vậy, tín dụng những tháng cuối năm kỳ vọng sẽ hồi phục với trợ lực đến từ việc các ngân hàng tiếp tục triển khai các giải pháp hỗ trợ và tín hiệu khởi sắc của đơn hàng và hoạt động sản xuất.

Theo ông Nguyễn Văn Bách, Trưởng Ban Chính sách tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (Agribank), số liệu về xuất khẩu trong nửa đầu năm đều đi xuống với hàng hóa xuất khẩu sụt giảm khiến hàng tồn tăng và hoạt động sản xuất trong nước cũng giảm. Nhiều khách hàng của Agribank thực tế đã sản xuất hết đơn hàng cũ nên không có đơn hàng mới. Điều đó tác động không nhỏ tới hấp thụ vốn của doanh nghiệp.

Tín dụng kỳ vọng tăng tốc vào quý cuối năm
Nhiều biện pháp được triển khai nhưng tín dụng vẫn tăng trưởng chậm

Ngoài ra, còn có lý do chủ quan từ sức khỏe nội tại của doanh nghiệp. Bà Nguyễn Thị Kim Phượng, Phó Giám đốc Ban khách hàng doanh nghiệp, Trụ sở chính Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) cho biết, tài chính của doanh nghiệp đã bị mài mòn sau quãng thời gian chịu tác động của đại dịch. Hơn nữa, hiện nay hầu hết các doanh nghiệp Việt Nam đều ở quy mô doanh nghiệp vừa và nhỏ hay siêu nhỏ, do đó năng lực điều hành, quản trị còn hạn chế và khó đạt chuẩn về minh bạch tài chính. Theo đó, dù mặt bằng lãi suất đã giảm nhưng doanh nghiệp càng khó có thể tiếp cận vốn vay.

Theo ông Trương Văn Cẩm, Phó Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam nhìn nhận, các doanh nghiệp không chỉ đối mặt với khó khăn về việc cấp tín dụng.

Ông Cẩm nhấn mạnh: “Ngành dệt may đã rơi vào 4 quý giảm liên tiếp. 8 tháng năm nay, kim ngạch xuất khẩu giảm 16,4% so với cùng kỳ năm 2022. Đơn hàng rất thiếu và đơn giá rất thấp. Doanh nghiệp không có cơ hội sản xuất kinh doanh khả dĩ thì cũng không vay tiền ngân hàng, dù lãi suất có thấp tới đâu".

Dù tiếp cận được vốn vay lưu động, nhưng Công ty TNHH Hai thành viên Hải sản 404 cũng vẫn còn gặp nhiều khó khăn.

Theo ông Nguyễn Bá Cường - Giám đốc Công ty TNHH Hai thành viên Hải sản 404, hiện nay, cái khó của doanh nghiệp không còn là tài sản đảm bảo nhằm thế chấp vay vốn. Bởi vậy, đa số các khoản vay ngân hàng đều là vay tín chấp với lãi suất ở khoảng trên 9%/ năm.

Tín dụng kỳ vọng tăng tốc vào quý cuối năm
Tín dụng đến ngày 29/8/2023 đạt khoảng 12,56 triệu tỷ đồng

Theo số liệu mới nhất từ NHNN, tín dụng đến ngày 29/8/2023 đạt khoảng 12,56 triệu tỷ đồng. Mặc dù so với cuối năm ngoái, con số đã tăng 5,33% nhưng vẫn thấp hơn so với mức tăng 9,87% của cùng kỳ. Theo đó, từ nay đến cuối năm, dư địa tăng trưởng tín dụng còn rất lớn.

Mặt khác, báo cáo mới nhất của Bộ Công Thương chỉ ra rằng chỉ số Nhà quản trị mua hàng (PMI) ngành sản xuất Việt Nam trong tháng 8/2023 chứng kiến lần đầu tăng trở lại trên ngưỡng 50 điểm trong 6 tháng qua. Đó là tín hiệu phản ánh sự hồi phục của các điều kiện kinh doanh trong ngành sản xuất, số lượng, sản lượng đơn hàng mới, hoạt động xuất khẩu cũng như hoạt động mua hàng…

Theo đó, các ngân hàng đã tiếp tục triển khai hàng loạt các giải pháp để thúc đẩy tín dụng.

Theo ông Nguyễn Văn Bách, Agribank đã chủ động hạ lãi suất, cơ cấu nợ, hỗ trợ khách hàng không bị nợ xấu và kéo dài thời hạn trả nợ… Ngoài ra, cũng tiết kiệm chi phí để giảm lãi suất thời gian tới nhằm hỗ trợ cho doanh nghiệp.

Agribank đã thực hiện 7 chương trình tín dụng ưu đãi lãi suất thấp hơn từ 2-3% so với lãi suất cho vay thông thường kể từ đầu năm. Cùng với đó là nhiều lần điều chỉnh hạ lãi suất cho vay với các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, bất động sản, tiêu dùng…

BIDV cũng đã giảm lãi vay 4 lần kể từ đầu năm. Lãi suất các khoản cho vay mới trong tháng 8 đã giảm 1% so với tháng 7. Theo bà Nguyễn Thị Kim Phượng, BIDV còn thiết kế sản phẩm may đo bám sát theo từng nhu cầu vay vốn, có cơ chế riêng theo từng phân khúc ngành hàng, khách hàng.

Ngân hàng TMCP Nam Á (Nam A Bank) mới đây cũng đã hạ lãi suất cho vay cho khách hàng cá nhân hiện hữu lên tới 2,6%/ năm. Ngoài Nam A Bank, Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) cũng đang triển khai 3 gói vay ưu đãi với tổng quy mô đạt tới 13.000 tỷ đồng, lãi suất từ 5%/năm. Hay Ngân hàng TMCP Phương Đông (OCB) có nhiều gói vay với lãi suất từ 6,5%/ năm với tổng giá trị lên tới 5.000 tỷ đồng…

Tín dụng kỳ vọng tăng tốc vào quý cuối năm
Các ngân hàng đã tiếp tục triển khai hàng loạt các giải pháp để thúc đẩy tín dụng

Bên cạnh đó, nhiều nhà băng đã bắt đầu công bố thông tin về việc cho vay khách hàng cá nhân để trả nợ ở ngân hàng khác.

Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) áp dụng các khoản vay mới để trả nợ ngân hàng khác có lãi suất từ 6%/năm cho khoản vay ngắn hạn và từ 6,8%/năm cho khoản vay trung và dài hạn. Hay Vietcombank cũng áp dụng lãi suất linh hoạt từ 6,9%/năm trong nửa năm đầu, 7,5%/năm trong 12 tháng đầu hoặc 8%/năm trong 24 tháng đầu…

Theo PGS.TS. Đinh Trọng Thịnh, có thể lãi suất cho vay sẽ tiếp tục giảm thêm 1 điểm % từ nay đến hết năm. Lãi suất tiền gửi kỳ hạn 1 năm sẽ giảm xuống mức 6-6,2%/ năm.

Nhận định trên đến từ chi phí vốn của các NHTM đang có xu hướng giảm sau nhiều đợt giảm lãi suất điều hành của NHNN. Ngoài ra, tín dụng tăng chậm cũng giúp giảm bớt sức ép huy động vốn, sức ép với lãi suất huy động vì thế cũng giảm nhiệt.

Thế nhưng, doanh nghiệp không chỉ cần vốn tín dụng mà còn cần các giải pháp đồng bộ hơn nữa của các cơ quan chức năng. Theo đề xuất của ông Thịnh, cần cân nhắc giải pháp kích cầu nội địa, thúc đẩy "Người Việt Nam dùng hàng Việt Nam". Đồng thời, tiếp tục giảm thuế VAT ở thời gian nhất định… Qua đó, doanh nghiệp sẽ đáp ứng nhu cầu tiêu dùng, tiết giảm chi phí vận hành…

Việc giảm mạnh lãi suất cho vay gần đây là do tác động từ việc giảm lãi suất điều hành và nguồn vốn tín dụng dư thừa. Ngoài ra, thông qua, Thông tư 06/2023/TT-NHNN sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 39/2016/TT-NHNN nên doanh nghiệp và người dân có cơ hội vay vốn mới với lãi suất thấp hơn nhằm trả nợ các khoản vay lãi suất cao tại ngân hàng khác. Qua đó, giảm gánh nặng về chi phí vốn, giúp kích cầu tín dụng.