Với đà hạ tỷ giá này, không những cởi bỏ áp lực cho chính sách tiền tệ mà còn mở ra cơ hội đảo chiều dòng vốn ngoại vào thị trường chứng khoán Việt Nam, vốn chảy ra liên tục từ khi Ngân hàng Nhà nước khởi động đợt giảm lãi suất tiền đồng.

USD giảm mạnh, chứng khoán có cơ hội hút dòng vốn ngoại
Lũy kế dòng vốn vào/ra một số quỹ ETF

Khối ngoại liên tục bán ròng

Sau khi tỷ đồng USD giảm trên toàn cầu và tỷ giá USD/VNĐ trong nước cũng hạ nhiệt, TTCK Việt Nam đã xuất hiện những phiên giao dịch mua ròng xen kẽ bán ròng của khối nhà đầu tư nước ngoài. Điều này đã được nhà đầu tư chờ từ nhiều tháng nay, kể từ khi dòng vốn ngoại bán ròng mạnh hơn và các quỹ ETF bị rút vốn trên TTCK trong nước. Song đây vẫn chỉ là những tín hiệu không rõ ràng.

Thống kê giao dịch hàng ngày của nhà đầu tư nước ngoài trong tháng 11 vẫn cho thấy con số bất ngờ. Riêng sàn HoSE, tổng giá trị bán ròng của nhóm này đạt tới 3.413 tỷ đồng, thậm chí lớn hơn cả 2.739 tỷ đồng của tháng 10.

Trên thực tế, hoạt động mua bán được ghi nhận hàng ngày trên thị trường không bắt buộc phải trùng với hoạt động rút vốn, hay huy động vốn mới của những quỹ đầu tư. Khối nhà đầu tư nước ngoài gần đây đã chứng kiến những thay đổi trong “gu” đầu tư khối ngoại. Thay vì mua và nắm giữ trường kỳ, nhà đầu tư đã có những hoạt động đầu cơ ngắn hạn mua bán liên tục.

Tùy vào thời điểm trên thị trường với các điều kiện khác nhau mà khối ngoại sẽ thực hiện giao dịch linh hoạt hơn. Việc tăng giảm vị thế tiền mặt hàng ngày không phải là khối ngoại bán để rút vốn, dù thực tế nhiều trường hợp như với các chứng chỉ quỹ đại chúng, khả năng hút vốn mới và rút vốn đi đều thông qua việc mua bán này.

Theo một thống kê chính xác hơn là hoạt động tăng giảm vốn của các quỹ ETF chính đang đầu tư trên khối nhà đầu tư nước ngoài Việt Nam. Theo đó, sau khi Ngân hàng Nhà nước thúc đẩy tiến trình giảm lãi suất, các quỹ ETF rục rịch rút vốn với quy mô khác nhau, đặc biệt là những quỹ sở hữu vốn phương Tây như VanEck, FTSE hay iShare MSCI.

Trong đó, từ khoảng đầu tháng 8, tỷ giá VND/USD vượt mốc 24.000 đồng, đồng loạt các quỹ bị rút vốn mạnh mẽ. FinnTrade đưa ra số liệu cho thấy, trong tháng 8, các quỹ ETF đầu tư vào thị trường Việt Nam bị rút tới 4,5 nghìn tỷ đồng - mức cao kỷ lục tính theo tháng trong vòng 2 năm gây nhất.

Các quỹ ETF ngoại bị rút khoảng 2,8 nghìn tỷ đồng và các ETF nội bị rút 1,7 nghìn tỷ đồng. Trong tháng 9, các quỹ ETF ngoại giảm cường độ, chỉ bị rút khoảng 636 tỷ đồng, tuy nhiên các quỹ nội vẫn bị rút khoảng 1,2 nghìn tỷ đồng. Tới tháng 10, dòng vốn tại các quỹ ETF ngoại đảo chiều, vào ròng gần 1,4 nghìn tỷ đồng, nhưng các quỹ nội vẫn bị rút đi hơn 1,1 nghìn tỷ đồng.

Gần 4 tuần của tháng 11 tiếp tục ghi nhận tín hiệu tích cực với lượng vốn vào các quỹ ETF ngoại ở mức +440 tỷ đồng, tập trung vào quỹ Fubon +277,2 tỷ đồng và quỹ Kim Kindex Vietnam VN30 +100,6 tỷ đồng.

Tính chung các quỹ ETF nội vẫn bị rút ròng khoảng 219 tỷ đồng, song chủ yếu vì quỹ SSIAM VNFINLED -698 tỷ đồng, còn quỹ VFMVN Diamond vẫn vào ròng 128,6 tỷ đồng và quỹ VFM VN30 vào ròng 347 tỷ đồng.

USD giảm mạnh, chứng khoán có cơ hội hút dòng vốn ngoại
Chỉ số USDIndex và diễn biến tỷ giá VND/USD

Có thể thấy, dù dòng vốn vẫn chưa thực sự vào ròng mạnh mẽ nhưng cũng đã có sự chuyển biến tốt hơn hẳn giai đoạn từ tháng 8 tới tháng 10. Có quỹ bị hút vốn khá mạnh, tuy nhiên nhiều quỹ khác đã huy động được vốn mới.

Thị trường mở ra cơ hội hút vốn

Việc đồng USD lên giá và chu kỳ siết chặt tiền tệ của Fed từ tháng 8 đến tháng 10 vừa qua cũng tạo nên sự chuyển dịch dòng vốn đầu tư toàn cầu.

Báo cáo của SSI Research tháng 10 thống kê các nguồn vốn quốc tế, cho thấy lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ đã đạt mức cao nhất kể từ năm 2007, khiến các quỹ trái phiếu mỗi tháng hút vào tới hàng tỷ USD trong suốt 9 tháng đầu năm. Trong khi dòng vốn chảy ngược khởi các quỹ cổ phiếu. Khi các yếu tố vĩ mô liên thị trường được điều chỉnh, dòng vốn đầu tư sẽ thay đổi theo.

USD giảm mạnh, chứng khoán có cơ hội hút dòng vốn ngoại
Các quỹ ETF ngày càng hấp dẫn nhà đầu tư và dễ huy động vốn hơn

Nhiều khả năng dòng vốn ETF sẽ vào ròng với thị trường chứng khoán Việt Nam trong thời gian này. Đây sẽ là sự xác nhận phù hợp với diễn biến giảm giá USD và kỳ vọng thị trường sẽ phục hồi dần theo chu kỳ kinh tế cải thiện.

Đối với dòng vốn gián tiếp, nhất là từ các quỹ ETF có thể xem là dòng vốn “nóng”, tức là có thể vào ra - vào nhanh chóng theo cơ hội đầu tư. Do đó, khả năng hút vốn lại phụ thuộc nhiều vào triển vọng thị trường.

Có thể thấy được dòng vốn nước ngoài thường chảy mạnh vào trong điều kiện thị trường suy giảm, bởi đây là cơ hội để đầu tư có lời, giống với giai đoạn khủng hoảng trái phiếu doanh nghiệp cuối năm ngoái.

Các quỹ ETF ngày càng hấp dẫn nhà đầu tư và dễ huy động vốn hơn. Đơn cử như nhịp điều chỉnh trong tháng 10, các quỹ ETF ngoại đã bắt đầu thu hút dòng vốn mới. Ở giai đoạn vừa qua, kinh tế Việt Nam gặp khó khăn, tăng trưởng chậm, hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp niêm yết cũng kém hấp dẫn, lại cộng thêm sức ép tỷ giá.

Với triển vọng trong quý IV cũng như năm 2024 và những tín hiệu tích cực trong thời gian gần đây đã mở ra cơ hội tăng trưởng mới, đúng vào thời điểm chu kỳ siết chặt tiền tệ của Fed đi tới hồi kết, nhiều khả năng đảo chiều sang chu kỳ nới lỏng.