Vận hành hệ thống KRX vẫn là ‘điểm nóng’ của thị trường chứng khoán 2024

Kỳ vọng hệ thống KRX vận hành trong năm 2024

Trong một báo cáo về ngành chứng khoán mới đây của Công ty Cổ phần Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV), kỳ vọng trong năm 2024 sẽ cải thiện giá trị giao dịch khi thị trường chứng khoán tăng giá, thu hút dòng tiền lớn. Đồng thời, lãi suất huy động và cho vay đã giảm xuống mức thấp, làm tăng sức hấp dẫn của các tài sản đầu tư tài chính. Nhất là năm nay sẽ tiếp tục “nóng” câu chuyện áp dụng hệ thống KRX.

Hệ thống KRX theo kế hoạch ban đầu của Sở Giao dịch chứng khoán TP. Hồ Chí Minh (HOSE) sẽ chính thức hoạt động từ ngày 25/12/2023. Tuy nhiên ngày 21/12, HOSE có văn bản thông báo đến các công ty chứng khoán thành viên về việc thực hiện kiểm thử FAT (đợt cuối) trong 3 ngày từ 22 - 24/12 và báo cáo kết quả về HOSE vào ngày 25/12.

Hệ thống KRX bị lỡ kế hoạch đi vào vận hành năm 2023

Chứng khoán KB Việt Nam cho rằng, có thể hệ thống KRX sẽ rời thời gian hoạt động sang quý II/2024 nhằm đảm bảo giao dịch thông suốt, không phát sinh lỗi nghiêm trọng.

Việc hệ thống hoạt động chậm hơn dự kiến cơ bản không gây ảnh hưởng nhiều tới hoạt động giao dịch trên thị trường. Tuy nhiên, việc “lỡ hẹn” này có thể tác động tâm lý ngắn hạn, nhất là với nhóm cổ phiếu chứng khoán.

Năm nay, thông tin về việc đưa hệ thống KRX đi vào hoạt động sẽ tiếp tục “nóng”, đây cũng là chủ đề được các nhà đầu tư quan tâm và theo dõi sát sao.

Yếu tố quan trọng để nâng hạng thị trường chứng khoán

Theo thông tin từ HOSE, hệ thống KRX cho phép nghiệp vụ bán chứng khoán chờ về (T+1) ngay từ thời điểm đầu, giúp đẩy nhanh vòng quay vốn trong hoạt động giao dịch trên thị trường của các nhà đầu tư.

Ở một số thị trường như Mỹ, Hàn Quốc, Nhật Bản, Thái Lan… đã áp dụng cho phép bán chứng khoán chờ thì giá trị giao dịch bình quân của một phiên trong 5 năm qua trên các thị trường này xấp xỉ 0,3% tổng vốn hóa thị trường - cao hơn các nước khu vực châu Á và thị trường mới nổi, đạt 0.42% (đặc điểm là giá trị giao dịch của các nhà đầu tư cá nhân chiếm tỷ trọng lớn). Trong khi đó, giá trị giao dịch bình quân trên vốn hóa của Việt Nam là 0.23%.

Khi hệ thống KRX đi vào hoạt động ổn định, KBSV kỳ vọng sẽ giúp giá trị giao dịch trung bình một phiên của VN-Index đạt quanh mức 0.3% - 0.4% vốn hóa thị trường, tương đương tăng 30 - 70% so với thanh khoản trung bình trong 5 năm qua.

VN-Index được kỳ vọng tăng 30 - 70% so với thanh khoản trung bình 5 năm

Tháng 9/2023, Việt Nam vẫn nằm trong danh sách xem xét nâng hạn của FTSE Russell, nhưng lại chưa đáp ứng đủ điều kiện để được lên thị trường mới nổi.

Báo cáo từ FTSE cho thấy, hiện tại Việt Nam còn 2 trên 9 điều kiện để được nâng hạng, gồm: Chuyển giao đối ứng thanh toán chấm mức “hạn chế” vì hiện tại cấc nhà đầu tư cần tiền khi đặt lệnh giao dịch thay vì chỉ cần tiền khi thực hiện giao dịch; Tiêu chí chi phí xử lý giao dịch thất bại không được chấm điểm vì nhà đầu tư cần phải có đủ 100% tiền mặt khi đặt lệnh giao dịch, nên không xảy ra giao dịch thất bại.

Theo đó, KBSV kỳ vọng hệ thống KRX sẽ giải quyết được cả 2 vấn đề trên. Tuy nhiên, khả năng cao là trong thời gian đầu chỉ áp dụng đối với các nhà đầu tư tổ chức nước ngoài.

KBSV nhận định: “Chúng tôi cho rằng cơ hội nâng hạng thị trường trong kỳ xem xét nâng hạng của FTSE cuối năm 2024 hoặc muộn hơn là sang năm 2025 là có cơ sở”.

Bên cạnh đó, một số công ty chứng khoán khác cũng cùng chung quan điểm, việc đưa hệ thống KRX đi vào hoạt động sẽ giúp quá trình nâng hạng của thị trường chứng khoán Việt Nam từ thị trường cận biên lên mới nổi nhanh hơn.

Công ty Cổ phần Chứng khoán MB (MBS) cho rằng, việc đưa hệ thống KRX vào vận hành từ năm 2024 sẽ là bước đệm cho phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam, tạo nền tảng cơ sở để triển khai thêm nhiều sản phẩm mới, kết hợp với môi trường lãi suất thấp giúp thị trường chứng khoán thu hút dòng tiền lớn. Có thể thấy, hệ thống KRX là một giải pháp rút ngắn con đường nâng hạng lên thị trường mới nổi của Việt Nam.

Công ty Cổ phần Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) quan sát thấy, hệ thống KRX hiện đang ở khâu FAT, hoàn toàn có thể kỳ vọng việc “go-live” trong năm nay. Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam (VSD) ngay sau đó cần chuyển đổi sang cơ chế đối tác bù trừ trung tâm (CCP) đối với thị trường chứng khoán cơ sở, nhằm giải quyết nhanh vấn đề thanh toán và bù trừ.

Theo các công ty chứng khoán, năm nay kỳ vọng lớn vào hệ thống KRX đi vào hoạt động, trở thành "cú huých" cho tăng trưởng của thị trường chứng khoán Việt Nam. Định giá thị trường chứng khoán Việt Nam hiện đang ở mức thấp, thấp hơn cả mức trung bình 10 năm gần nhất của chỉ số VN-Index.

Hệ thống KRX sẽ là "cú huých" cho tăng trưởng của thị trường chứng khoán Việt Nam

KRX là hệ thống công nghệ thông tin quản lý và điều hành giao dịch trên thị trường chứng khoán Việt Nam, được HOSE ký kết với Sở Giao dịch Chứng khoán Hàn Quốc vào tháng 12/2012, với kỳ vọng sẽ đi vào vận hành trong năm 2024 sau khoảng thời gian bị trì hoãn gần chục năm nay (dự tính ban đầu hoàn thành vào năm 2015).

Khi hệ thống KRX chính thức đi vào vận hành ổn định và sử dụng hết các tính năng sẽ đem tới sự thay đổi lớn, như: Cải thiện số lượng lệnh, tốc độ khớp lệnh; Giao dịch T+1, T+0, giảm thời gian thanh toán; Đa dạng hóa sản phẩm, hình thức đầu tư như nghiệp vụ bán khống, các hợp đồng quyền chọn…

Tuy nhiên trước mắt, hệ thống KRX có thể sẽ chỉ tập trung vận hành những tác vụ cơ bản, đảm bảo tính ổn định của hệ thống.